گزارشهای رسانهای از جمله انبیسی و سیبیاس حاکی از آن است که تلآویو پروندهای قطور از ادعاها درباره بازسازی سریع زیرساختهای غنیسازی و توسعه موشکهای بالستیک ایران تهیه کرده تا ترامپ را به این نتیجه برساند که استراتژی مهار ایران شکست خورده و تنها راه باقیمانده، تکرار سناریوی جنگ است.
البته این تنها گمانه نیست و موضوعات سوریه، لبنان و غزه نیز به عنوان محورهای احتمالی این نشست مطرح شده است. براساس گزارشها ترامپ از رویکرد اسرائیل نسبت به سوریه و حملات مداوم به این کشور راضی نیست و خواهان پایان آن است.
با این همه، اظهارنظرهای مقامات اسرائیل علیه ایران به گمانهزنیها دامن زده است. ایال زمیر، فرمانده ارتش اسرائیل، پیش از این سفر با ادبیاتی تهدیدآمیز مدعی شده که «دشمنان در دور و نزدیک» هدف قرار خواهند گرفت و ادعا کرد که ایران کانون جنگی است که اسرائیل درگیر آن است. این اظهارات در کنار تحرکات منابع امنیتی اسرائیل در ارتباط با رسانههای آمریکایی، نشان میدهد که تلآویو نگران است سیاستهای ترامپ در دور دوم ریاستجمهوری، بر خلاف میل آنها به سمت معامله بزرگ به جای جنگ بزرگ پیش برود.
ایران: موشکها قابل مذاکره نیست
این سفر در حالی انجام میشود که سید عباس عراقچی وزیر خارجه ایران در جدیدترین مصاحبه خود با شبکه روسی «راشاتودی» گفته که تماسهایش با استیو ویتکاف نماینده ویژه ترامپ قطع شده است. او البته یک بار دیگر تکرار کرده که ایران آماده مذاکره است، اما آماده «دیکته» نیست و این یعنی مواضع دو برای گفتوگو فرسنگها از یکدیگر فاصله دارد.
اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت خارجه هم بار دیگر موضع ایران درباره برنامه موشکی را تکرار کرده و گفته که «قابلیتهای دفاعی ایران برای بازدارندگی است و قابل مذاکره نیست». همزمان، عباس عراقچی، وزیر امور خارجه نیز با تأکید بر اینکه ایران از جنگ استقبال نمیکند، اما برای آن «کاملاً آماده» است، گویی سعی کرد دکترین بازدارندگی ایران را یادآوری کند. اظهارنظری که در ادامه مواضع فرماندهان نظامی ایران مبنی بر آمادگی برای پاسخ به هرگونه حملهای محسوب می شود.
نکته کلیدی دیگر در روایت ایران، رد ادعاهای اسرائیل درباره میزان خسارات جنگ ۱۲ روزه است. در حالی که اسرائیل مدعی نابودی بخش اعظم توان پدافندی و موشکی ایران است، احمد وحیدی، جانشین رئیس ستاد کل نیروهای مسلح، اعلام کرده که در آن نبرد «کمتر از سه درصد از سایتهای پرتاب موشک» آسیب دیدهاند. این جنگ روایتها نشان میدهد که تهران قصد دارد پیش از نشست فلوریدا، این پیام را به واشنگتن مخابره کند که محاسبات نتانیاهو درباره ضعف ایران، اشتباه و احتمالا گمراهکننده است.
نتانیاهو و تلاش برای تاثیرگذاری بر ترامپ
اما مانع اصلی بر سر راه جنگطلبیهای نتانیاهو، نه فقط توان نظامی ایران، بلکه دکترین امنیت ملی دونالد ترامپ است. نگاهی به اسناد استراتژیک و مواضع پیشین ترامپ نشان میدهد که او منتقد سرسخت سیاستهای «تغییر رژیم» با توجیه استقرار دموکراسی در کشورها است که به زعم ترامپ تریلیونها دلار هزینه بر دوش مالیاتدهندگان آمریکایی میگذارد. از نگاه ترامپ، الگوی مطلوب برای کشورها لزوماً دموکراسی غربی نیست، بلکه ثبات و رونق اقتصادی است؛ مدلی شبیه به کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس.
نکته دیگر نیز اینجاست که اولویت اسرائیل خلع سلاح لبنان و اجرای تعهدات آتشبس غزه است که ترامپ اعتبار زیادی برای آن خرج کرده است. به همین دلیل برخی تحلیلگران بر این باورند که در صورت طرح سناریو جنگ، ترامپ حمله به ایران را بیشتر تلاشی از سوی نتانیاهو برای فرار از تعهدات آتشبس غزه و طولانی کردن عمر سیاسی خود میداند.
رییسجمهور آمریکا همواره خود را مرد معامله معرفی کرده و مدعی است که به دنبال حل مسئله ایران از طریق توافق است، نه درگیر شدن در جنگی بیپایان که ممکن است پیامدهای آن گریبانگیر آمریکا و اقتصاد این کشور نیز شود. به نظر میرسد ترامپ تنها در صورتی با طرحهای رادیکال همراهی میکند که هزینهای برای واشنگتن نداشته باشد، اما چنین شرطی در مورد جنگ با ایران تقریباً محال است.
