بانک مرکزی روسیه تحریم شد

کشورهای غربی موافقت کردند که تحریم‌های شدید جدیدی را با هدف انزوای بیشتر اقتصاد و سیستم مالی روسیه اعمال کنند، زیرا تحریم‌های اولیه نتوانستند ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه را برای خروج از اوکراین متقاعد کنند.

اتحادیه اروپا، بریتانیا، ایالات متحده و کانادا در توافق تازه خود برنامه‌های تحریمی جدید که گفته می شود قدرتمند تر از دور قبلی است در دستور کار قرار داده اند. این تحریم ها اخراج برخی بانک‌های روسی از شبکه مالی سوئیفت و اتخاذ تدابیری برای فلج کردن فعالیت‌های بانک مرکزی روسیه را اعلام کردند.

تصمیم مشترک برای قطع ارتباط برخی بانک‌های روسی از سیستم پیام‌رسانی سوئیفت که برای تراکنش‌های تریلیون‌ها دلاری بین هزاران بانک در سراسر جهان استفاده می‌شود، در بیانیه‌ای مشترک روز شنبه این کشورها اعلام شد.در حال حاضر بیش از ۹۷۰۰ بانک و موسسه مالی در ۲۰۹ کشور عضو سوئیفت هستند. به گفته سخنگوی دولت آلمان، این اقدام بانک‌های روسی را در برمی گیرد که قبلاً توسط جامعه بین‌المللی تحریم شده‌اند، اما در صورت لزوم می‌توان آن‌ها را به سایر بانک‌های روسیه نیز گسترش داد.

در خصوص بانک مرکزی نیز ایالات متحده و شرکای اروپایی آن ذخایر ارزی  دولت روسیه را که در حدود 650 میلیارد دلار هدف گرفته و به دنبال آن هستند دسترسی روسیه به این ذخایر را محدود کنند.

الینا ریباکووا، یکی از اقتصاددانان موسسه مالی بین المللی  گروه تجاری صنعت خدمات مالی جهانی اعتقاد دارد: تحریم بانک مرکزی روسیه احتمالاً تأثیر شگرفی بر اقتصاد روسیه و سیستم بانکی آن دارد، مشابه آنچه در سال 1991 دیدیم. این امر احتمالاً منجر به فرارهای عظیم بانکی و دلاری شدن اقتصاد روسیه، با فروش شدید، تخلیه ذخایر  و احتمالاً فروپاشی کامل سیستم مالی روسیه خواهد شد.»

رئیس کمیسیون اروپا نیز با مرحله بندی تحریم ها تاکید کرده حذف بانک های روسی از سوئیفت با هدف انسداد صادرات و واردات روسیه است او گام دوم را فلج کردن بانک مرکزی روسیه از طریق قطع دسترسی این نهاد به منابع ارزی خود عنوان کرده است.

در بخش نخستین  بیانیه کشورهای غربی نیز تلاش شده اتحاد آنها نشان داد شود. در ابتدای بیانیه آمده است:" ما رهبران کمیسیون اروپا، فرانسه، آلمان، ایتالیا، انگلیس، کانادا و آمریکا، جنگ انتخابی پوتین و حملات به کشور مستقل و مردم اوکراین را محکوم می‌کنیم. ما در کنار دولت اوکراین و مردم اوکراین در تلاش های قهرمانانه آنها برای مقاومت در برابر تهاجم روسیه می ایستیم. جنگ روسیه حمله به قوانین و هنجارهای بین المللی است که از زمان جنگ جهانی دوم حاکم بوده و ما متعهد به دفاع از آن هستیم.ما روسیه را مورد بازخواست قرار خواهیم داد و به طور جمعی تضمین خواهیم کرد که این جنگ یک شکست راهبردی برای پوتین باشد."

علاوه بر تحریم های اقتصادی ایالات متحده و متحدانش توافق کردند که صدور  "گذرنامه های طلایی" را محدود کنند که به روس های ثروتمند اجازه می دهد تا شهروند کشورهای غربی شوند و دارایی های خود را به خارج از کشور منتقل کنند. 

آنها همچنین گفتند که متعهد به اعمال تحریم ها و سایر مجازات های مالی برای تعداد بیشتری از نخبگان روسی و اعضای خانواده آنها هستند و یک کارگروه بین المللی برای یافتن و مسدود کردن دارایی های شرکت ها و افراد مورد نظر ایجاد خواهند کرد. 

پیش از صدور این بیانیه بلومبرگ گزارش داد ، بانک های بزرگ ایالات متحده، از جمله جی پی مورگان و سیتی گروپ، به دنبال متقاعد کردن قانونگذاران آمریکایی و دولت بایدن بودند تا دسترسی مسکو به سوئیفت را محدود نکنند . آنها به دولتمردان آمریکایی هشدار داده بودند که این اقدام می تواند توسعه جایگزینی برای سوئیفت را تشویق کند و برتری دلار را در اقتصاد جهانی کاهش دهد. آنها همچنین استدلال کردند که تشویق به استفاده از سیستم های جایگزین، ردیابی تراکنش های مالی مشکوک را برای کشورهای غربی دشوار می کند.

حذف بانک های روسی در شرایطی انجام می شود که روسیه از سال 2018 از "سیستم تبادلات بین بانکی ملی "  خود با عنوان SPFS و معروف به "سوئیفت روسی" رونمایی کرد.هدف اصلی از ایجاد SPFS راه اندازی یک سیستم جایگزین برای سوئیفت  به منظور تامین دسترسی به سیستم انتقال پیام های مالی بدون قطعی و با ثبات اعلام شده است.

"براساس آمار منتشر شده توسط بانک مرکزی روسیه، تعداد بانک های متصل به SPFS در روسیه از تعداد بانک های روسیه متصل به سوئیفت بیشتر شده است. البته میزان تراکنش های سوئیفت در روسیه بسیار بیشتر ازSPFS  است. با وجود مزیت های عنوان شده اما برخی تحلیلگران اعتقاد دارند: سیستم روسی اما SPFS هنوز هم نقاط ضعف جدی دارد، ممنوعیت انتقال منابع به خارج از روسیه،عدم امکان ارسال موارد فراوان با یک پیام،درخواست های امنیتی دشوار و عدم دسترسی سایر کشورها به این سیستم از جمله ضعف های این سیستم عنوان می شود."(ایرنا) روسیه تلاش کرده از طریق همکاری با گروه بریکس و برخی کشورها همانند ترکیه و بلاروس این نقاط ضعف را برطرف کند.