اولین بوستانی که در پایتخت رفع حصر شد

به گزارش اکوایران، محمدحقانی یکی از مدیران قدیمی شهرداری تهران است. او سال‌ها معاون خدمات شهری و اولین معاون فرهنگی و اجتماعی شهرداری تهران بوده است. در زمان معاونت او بر حوزه خدمات شهری حصارهای بوستان‌های تهران برداشته شد.

حقانی درباره چگونگی حذف حصارهای پارک‌ها به اکوایران می‌گوید:‌ پارک‌ها یکی ازفضاهای عمومی شهر هستند. زمانی در شرایط خاص، پارک‌ها را در زمان ساخت دیوارکشی کرده بودند یا اگر دیوار نداشت، برای آنها دیوارگذاری می‌کردند و معتقد بودند شب‌ها پارک‌ها پاتوق افراد ولگرد و ناباب و معتاد می‌شود. مدیریت شهری در آن زمان چنین اعتقادی نداشت، در حالی که ما معتقد بودیم فضاهای عمومی و پارک‌ها باید به روی مردم باز باشند و در گذشته نیز چنین تجربه‌‌هایی داشتیم و در مساجد به عنوان یک فضای فرهنگی و مذهبی و عمومی به طور 24ساعته به روی مردم باز بود.

وی ادامه می‌دهد: خاموش کردن چراغ‌های پارک‌ها کاری بود که اعتقاد داشتیم اشتباه است و مورد پسند مردم و ساکنین شهر تهران نیست؛ چون با بسته شدن در پارک‌ها در شب این فضاها به صورت مستقیم یا غیرمستقیم به شکل امن‌تری در اختیار افراد ناباب و ولگرد و معتاد قرار می‌گرفت و با خیال راحت به کارهای خودشان می‌پرداختند و به همین دلیل در شب‌چراغ‌ها را روشن کردیم و تأسیسات الکترونیکی پارک‌ها که از بین رفته بود، دوباره بازسازی کردیم و نرده‌ها را هم برداشتیم.

حقانی یادآوری می‌کند:‌ وقتی پس از این که نرده‌های پارک ملت را که یکی از بزرگ‌ترین پارک‌های تهران است، برداشتیم داخل پارک بازسازی شد و آب‌نما، فواره‌های رنگی و تأسیسات روشنایی این پارک را که خراب شده بود، بازسازی و چمن و گل‌هایی که از بین رفته بود، مجددا درست کردیم و حالت زیبایی و تفرجگاهی پارک دوباره احیا شد.  زمانی اعلام  شد دیواره‌های پارک ملت برداشته می‌شود و شهردار تهران و رئیس وقت سازمان محیط زیست، در آن زمان به اتفاق برخی از مسئولین شهری و کشوری شاهد اشتیاق مردم نسبت به این قضیه بودند. مردم به قدری به نفع نظام شعار می‌دادند و از شهرداری تهران تقدیر و تشکر می‌کردند که خودمان باورمان نمی‌شد برداشتن نرده‌های پارک‌ها به این میزان  مورد اقبال و استقبال مردم قرار بگیرد.

 این مدیر قدیمی شهرداری می‌گوید:‌ مردم با شور و نشاط و هیجان از کار شهرداری در آن زمان استقبال کردند. در برخی از پارک‌ها هزینه احیاکردن پارک از تأسیسش بیشتر است. هیچ دلیلی ندارد دور فضایی که باید عمومی و مورد استفاده مردم باشد، دیوار بکشیم و محصور کنیم. به نظر من این کار در آن شرایط اشتباه بود و لذا ما برای صرفه‌جویی در هزینه احداث پارک‌ها دیگر دیوارکشی یا نرده گذاری نکردیم.

 حقانی ادامه می‌دهد: از نظر معماری و شهرسازی یکی از مسائل بسیار مهم و قابل توجه طراحی شهری است و یکی از مصادیق طراحی شهری، باز بودن فضاهای آن  و فاصله گذاری بین ساخت و سازها و کالبدهایی است که در شهر ایجاد می‌شود؛ بنابراین باز بودن پارک‌ها به زیبایی شهرها، طراحی شهری و صرفه‌جویی در هزینه‌های پارک‌ها کمک می‌کند. وقتی پارک به روی مردم باز باشد، شب و نیمه شب پارک به عنوان یک مخفیگاه در اختیار افراد ناباب و معتاد قرار نمی‌گیرد.

حقانی می‌گوید: اولین پارکی که نرده یا دیواره‌اش را برداشتیم، پارک ملت بود و به تدریج حصارهای پارک‌های بزرگ تهران مانند پارک ساعی، پارک لاله و کم‌کم پارک‌های کوچک در محلات، حذف شد و پس از آن پارک‌هایی که احداث می‌کردیم، دیوارکشی و نرده‌گذاری نمی‌کردیم. در آن موقع به مناطق اعلام کردیم به تدریج و با تشخیص خودشان و اولویت‌بندی که منطقه دارد، دیواره پارک‌ها را بردارند.

حقانی دلیل باقی‌ماندن میله‌های پارک شهر را هم توضیح می‌دهد و می‌گوید:‌ آخرین پارکی که بر روی آن مطالعه نسبتا سنگینی کردیم، پارک شهر بود و به لحاظ تاریخی بودن و قدیمی بودن این پارک به عنوان اولین پارک تهران آن، بررسی آن را به مشاور سپردیم که پس از بررسی‌ها در حضور شهردار وقت تهران و شورای معاونین شهرداری تهران رأی و نظر بر این شد که به خاطر قدمت دیواره و قدمت خود پارک، دیواره این پارک را برنداریم و آن را مرمت و بازسازی کنیم، پس داخل پارک را بازسازی کردیم و در اختیار مردم قرار دادیم.

او درخصوص مخالفت‌های پلیس درخصوص حذف حصارهای بوستان‌ها هم توضیح می‌دهد: نیروی انتظامی همه جا حتی از خانه افراد و تمام معابر و فضاهای عمومی شهر  حفاظت می‌کند. آن موقع برداشتن نرده‌های پارک‌ها به هماهنگی با پلیس نیاز نداشت؛ زیرا اولا پارک را به عنوان یک فضای عمومی می‌دیدیم  که باید در اختیار مردم گذاشته شود؛ دوم این که پارک‌ها به صورت شبانه‌روزی نگهبان داشتند و از آنجا که بیشتر نظافت در شب انجام می‌گرفت تا وقتی روز بعد مردم در پارک‌ها حضور می‌یابند، فضا تمیز باشد، نگهداری و نگهبانی پارک‌ها در اختیار شهرداری بود و نه نیروی انتظامی.

حقانی درخصوص گلایه‌های این روزهای اهالی هنر در خصوص حذف حصارهای اطراف تئاتر شهر هم می‌گوید: شاید آنها در شرایط  کنونی از برداشتن نرده‌های اطراف تئاتر شهر ناراضی باشند، اما در آن زمان که ما این کار را انجام دادیم بسیار راضی بودند. ما نرده‌های اطراف پارک دانشجو را که تئاتر شهر هم در داخلش بود، برداشتیم. وقتی نرده‌ها برداشته می‌شود، زیبایی‌های پارک و زشتی‌ها و نازیبایی‌های آن دیده می‌شود. در آن موقع که نرده‌های تئاتر شهر را برداشتیم، هنرمندان نه تنها مخالف نبودند، بلکه موافق هم بودند؛ اما امروزه، وقتی در تقاطع ولیعصر در داخل پیاده‌روها و در داخل پارک دستفروش و بساط گستر نشسته یا اقدامات دیگری مانند فروش مواد وجود دارد، معلوم است اهالی هنر از این که در این قسمت ورودی نرده وجود ندارد و از این که می‌بینند کارهایی که نباید انجام شود تا جلوی درب پارک انجام می‌شود ناراضی هستند! در آن موقع حتی به شکل گسترده فعلی دستفروش و سد معبر در کل شهر تهران نداشتیم؛ ولی الآن با توجه به شرایط بد اقتصادی و مدیریت‌های متفاوتی که وجود دارد، ممکن است برخی مشکلات مجددا ظهور و بروز داشته باشد.