به گزارش اکوایران؛ رشد این شاخص (صنعت و کل) و برگشت این دو به بالای 50 واحد در حالی ثبت شده که فعالان اقتصادی پیش‌بینی کرده‌اند با توجه به اختلال در اینترنت، فعالیت‌های اقتصادی در مهرماه به‌خصوص در بخش خدمات کاهش خواهد یافت. طی هفته های اخیر با قطعی و فیلترینگ اینترنت فعالان اقتصادی نسبت به وضعیت تولید واحدهای صنعتی به دفعات هشدار داده بودند، حال در گزارش خرید این هشدار نمود بیشتری پیدا کرده بطوریکه فعالان اقتصادی نسبت به این مشکل برای ماه آینده ابراز نگرانی کرده و پیش بینی کرده اند که فعالیت های اقتصادی در مهر ماه کاهش خواهد یافت.   

ارزیابی این دوره از شاخص مدیران خرید نشان دهنده آن است که از میان شاخص های اصلی تنها «موجودی مواد اولیه یا لوازم خریداریشده اما این وضعیت برای همه صنایع یکسان نبود. برخی شرایط بهتری تجربه کردند و برخی دچار وضعیت بدتری شدند.

براساس گزارش مرکز پژوهش‌های اتاق ایران، در شهریورماه 1401 شامخ اقتصاد به 52.08 واحد و شامخ صنعت به 53.25 واحد رسیده است که به ترتیب نسبت به مردادماه، 4.02 و 4.8 واحد افزایش نشان می‌دهد. البته همچنان بنگاه‌های اقتصادی ازنظر موجودی مواد اولیه یا لوازم خریداری‌شده برای تولید در شرایط مساعدی قرار ندارند و ازنظر فروش محصولات نیز به‌واسطه پایین بودن سطح تقاضا با مشکلاتی روبرو هستند.

شاخص مدیران خرید کل اقتصاد

طبق نظرسنجی انجام شده از بنگاه‌های اقتصادی کشور، شاخص مدیران خرید (تعدیل فصلی نشده) برای کل اقتصاد ایران در شهریورماه ۵۲.۰۸ بوده است که همانند شهریور سال قبل افزایش میزان فعالیت‌ها را نشان می‌دهد و به بالاترین میزان 3 ماهه اخیر رسیده است. در این ماه به‌جز مؤلفه موجودی مواد اولیه یا لوازم خریداری‌شده سایر مؤلفه‌های اصلی بیشتر از ۵۰ بوده‌اند.

بررسی شامخ اقتصاد در شهریورماه نشان می‌دهد در این ماه، شاخص میزان فعالیت‌های کسب‌وکار (۵۲.۳۴) افزایش داشته است. این افزایش به دلیل تولید بخش صنعت است که بیشترین افزایش را در میان سه بخش داشته درحالی‌که بخش ساختمان با رکود شدید روبرو است.

همچنین شاخص میزان سفارشات جدید مشتریان در شهریورماه (۵۲.۸۷) پس از دو ماه پیاپی رکود، افزایش داشته و به بالاترین میزان 4 ماهه اخیر رسیده است. این شاخص در بخش خدمات و کشاورزی با افزایش و در بخش ساختمان با کاهش سفارشات همراه بوده است.

در این میان، شاخص موجودی مواد اولیه و لوازم خریداری‌شده در شهریورماه (۴۵.۲۲) همچنان با کاهش روبرو است. این شاخص علی‌رغم افزایش در بخش ساختمان، در بخش صنعت و خدمات و کشاورزی با کاهش شدید روبرو بوده است. بنا به گفته فعالان اقتصادی کمبود شدید نقدینگی و سرمایه در گردش دلیل عمده کاهش موجودی مواد اولیه است.

از سوی دیگر شاخص میزان صادرات کالا یا خدمات در شهریورماه (۴۵.۲۴) کاهش داشته و به کمترین مقدار 3 ماهه اخیر رسیده است. بخشی از این کاهش صادرات به دلیل کاهش صادرات به عراق به دلیل تعطیلات اربعین است. از سوی دیگر ازآنجایی‌که صادرات عمدتاً به کشورهای همسایه انجام می‌شود، به گفته فعالان اقتصادی در برخی فعالیت‌ها ترکیه جانشین صادراتی ایران شده است.

اطلاعات جمع‌آوری شده از بنگاه‌های اقتصادی حاکی از این است که در شهریورماه شاخص قیمت محصولات تولید شده و خدمات ارائه شده (54.57) افزایش داشته است این در حالی است که در مردادماه به یکی از کمترین مقادیر 28 ماهه خود رسیده بود. بر اساس گزارش مرکز آمار ایران نرخ تورم ماهانه شهریور 1401 به 2.2 درصد رسیده که در مقایسه با همین اطلاع در ماه قبل، 0.2 واحد درصد افزایش داشته است. تورم ماهانه برای گروه‌های عمده «خوراکی‌ها، آشامیدنی‌ها و دخانیات» و «کالاهای غیرخوراکی و خدمات» به ترتیب 2.1 درصد و 2.2 درصد بوده است.

همچنین شاخص میزان فروش کالاها یا خدمات (۵۲.۸۳) اندکی در مقایسه با ماه قبل بهتر شده است. این شاخص علی‌رغم رکود در بخش ساختمان و صنعت، شاهد رونق در بخش خدمات و کشاورزی بوده است.

از سوی دیگر، شاخص انتظارات در ارتباط با میزان فعالیت اقتصادی در ماه آینده (۵۲.۴۷) در مقایسه با مردادماه کاهش قابل‌توجهی داشته است. علی‌رغم انتظارات خوش‌بینانه به بهبود فعالیت‌ها در بخش صنعت، فعالان اقتصادی در بخش خدمات و کشاورزی و ساختمان انتظار کاهش فعالیت‌ها را در مهرماه دارند. به‌خصوص با اختلال در اینترنت کاهش فعالیت‌ها در بخش خدمات در مهرماه پیش‌بینی می‌شود.

به‌طورکلی شرکت‌ها به دلیل کمبود شدید نقدینگی و عدم همکاری بانک‌ها در تأمین سرمایه در گردش، برای تأمین مواد اولیه یا لوازم موردنیاز خود با کمبود منابع مالی روبرو هستند. همچنین حذف ارز ترجیحی و به‌تبع آن بالا رفتن قیمت مواد اولیه موردنیاز باعث شده تا در صنایعی مانند دام و طیور فعالیت خود را کاهش دهند و مرغداری‌ها اقدام به جوجه ریزی نکنند و پیش‌بینی کمبود در ماه‌های آینده وجود دارد.