دام گازی پوتین و بحران در روابط ترنس آتلانتیک

به گزارش اکوایران،  در آستانه فرا رسیدن فصل زمستان، اروپایی ها به طور فزاینده‌ای نگران توانایی خود برای گرم کردن خانه ها و تامین انرژی کارخانه‌هایشان هستند. اگرچه مخازن ذخیره‌سازی گاز طبیعی تقریباً پر شده‌اند و قیمت‌ها کاهش یافته است، اما قیمت گاز در اروپا هنوز چهار تا پنج برابر بیش از میانگین آن در سال‌های اخیر است. در این میان ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه، تهدید کرده همین میزان کمی از گاز که هنوز از روسیه به سوی اروپا می‌رود را هم قطع کند.

با وجود همه‌ی تلاش‌های پوتین و مشکلات بین‌المللی اقتصادی، غرب تا حد زیادی در برابر تجاوز روسیه به اوکراین متحد باقی مانده است. با این حال، به نوشته نیویورک‌تایمز اکنون شکاف‌هایی در ائتلاف ترنس‌آتلانتیک در حال ظاهر شدن هستند، زیرا رهبران اروپایی – به طور خاص امانوئل مکرون، رئیس‌جمهور فرانسه، که در پایان هفته گذشته از واشنگتن بازدید کرده– سیاست‌های انرژی و محیط زیستی ایالات متحده را عامل بدتر شدن وضعیت انرژی در اروپا می‌دانند. با این حال، به باور نویسنده این روزنامه، این حملات نه تنها نادرست هستند، بلکه خطر کمک به پوتین در تلاش برای فتح اوکراین را نیز در پی دارند.

مکرون در صحبت‌های اخیرش در جمع رهبران تجاری فرانسه، به قیمت بالای گاز وارداتی از آمریکا و همچنین یارانه‌های دولت آمریکا برای انرژی‌های پاک در لایحه‌ی «کاهش تورم» اشاره کرد و گفت: «من فکر می‌کنم این کارها دوستانه نیستند.»

برخی دیگر رهبران اروپایی نیز با ادبیات ملتهب کننده سه جنبه از سیاست های ایالات متحده را محکوم کرده اند.

برخی از مقامات اروپایی شرکت‌های آمریکایی را به سودجستن از جنگ متهم می‌کنند و می‌گویند که گاز طبیعی آمریکا را با قیمت‌های بسیار بالاتر در اروپا می‌فروشند. با این حال در صحت چنین اتهاماتی تردید وجود دارد. گاز طبیعی مایع (LNG) تولیدی آمریکا با قیمتی که بازار تعیین می کند در اروپا به فروش می رسد. در حالی که قیمت روز گاز طبیعی در بازار اروپا بیش از پنج برابر قیمت آن در ایالات متحده است، بیشتر این گاز به قیمت داخل آمریکا به علاوه‌ی مبلغی معین به واسطه ها فروخته می شود. اگر قیمت گاز در جایی خارج از آمریکا بسیار بالاتر باشد این واسطه ها هستند که از آن سود می‌برند و نه شرکت های صادر کننده آمریکایی. اکثر این واسطه‌ها آمریکایی نیستند. بزرگترین فروشندگان گاز آمریکا در اروپا شرکت فرانسوی توتال و شل انگلیسی  هستند.

حمله‌های اروپایی‌ها به آمریکا به ویژه از آن جایی گیج کننده است که می‌بینیم گاز مایع صادراتی آمریکا تا چه میزان نقش مهمی در کمک به اروپا برای جایگزینی گاز روسیه ایفا کرده است، روسیه‌ای که پیش از شروع جنگ حدود 40 درصد از گاز مورد نیاز اروپا را تامین می کرد. در گذشته بسیاری از رهبران اروپایی انگیزه‌ی آمریکا برای مخالفت با خط لوله نورد استریم 2 را زیر سوال برده بودند، خط لوله‌ای که وابستگی اروپا به انرژی روسیه را از چیزی که بود بیشتر می کرد. ایالات متحده بزرگترین صادرکننده‌ی گاز مایع در جهان در نیمه اول سال 2022 بوده است و بیش از سه چهارم نیاز سوخت اتحادیه اروپا در این نیمه را تامین کرده است.. بر خلاف بسیاری از تامین کنندگان گاز مایع از سایر کشورها که قراردادهایشان محل فروش محصولاتشان را محدود می کند، اکثر قراردادهای گاز از ایالات متحده هیچ محدودیتی در مقصد خود ندارند و بنابراین بیشتر این محموله‌ها برای کمک به بحران به اروپا منتقل شده‌اند.

چندین تن از رهبران اروپایی از طرح‌های یارانه‌ای عظیم انرژی پاک در بخش زیست‌محیطی لایحه‌ی «کاهش تورم» جو بایدن انتقاد کرده اند. لئو واردکار، وزیر بازرگانی ایرلند، اخیراً گفته است: «هیچ کس نمی‌خواهد وارد رقابت یارانه‌ای شود. اما آنچه که ایالات متحده انجام داده است با اصول تجارت آزاد و رقابت منصفانه مطابقت ندارد.»

این درست است که قوانین جدید پیامدهایی برای اروپا دارد. به‌عنوان مثال، به گفته شرکت مشاوره BCG، با وجود این یارانه‌ها تولید سوخت‌های کم کربن مانند هیدروژن و آمونیاک در ایالات متحده نسبت به تقریباً هر جای دیگری در دنیا ارزان‌تر خواهد شد. اروپایی‌ها نگران هستند که این امر ممکن است شرکت‌ها را تشویق کند که سرمایه‌گذاری خود را به سمت ایالات متحده ببرند یا صنایع انرژی بر مانند تولید فولاد را به جایی که انرژی کم کربن ارزان قیمت در آن است، منتقل کنند.

نگرانی اروپایی‌ها از تضعیف صنعت در کشورهایشان قابل درک است. اما مقصر کاهش توانایی رقابت اروپایی‌ها نبود گاز ارزان از روسیه است، نه قانون جدید آب و هوایی آمریکا. پس از سال ها انتقاد از ایالات متحده به دلیل عقب ماندن در انجام اقدامات اقلیمی، این که رهبران اروپایی این کشور را به دلیل سرمایه گذاری «بیش از حد» در صنایع انرژی پاک محکوم می کنند، گیج کننده است. قوانین آب و هوایی جدید آمریکا می تواند آغازگر چرخه رقابت در فناوری های انرژی پاک باشد که پروسه‌ی کربن زدایی را تسریع می‌کند.

در نهایت، رهبران اروپایی می ترسند که لایحه‌ی کاهش تورم به ضرر شرکت های اروپایی باشد. برای کسب مشوق های مالیاتی جدید دولت آمریکا، محصولات انرژی پاک اغلب باید در ایالات متحده یا در برخی موارد، کشورهای همسایه یا متحد ساخته شوند. به عنوان مثال، قانون جدید آب و هوا ایجاب می کند که خودروهای الکتریکی در آمریکای شمالی مونتاژ شوند تا واجد شرایط دریافت یارانه شوند و درصد فزاینده ای از قطعات باتری‌های آن‌ها باید از مواد استخراج یا فرآوری شده در آمریکا یا شرکای تجارت آزاد آن ساخته شوند. اتحادیه اروپا جزء از این شرکا نیست.

اروپایی ها حق دارند در مورد سیاست‌های حمایتی ابراز نگرانی کنند. «سیاست صنعتی» دوباره رو به رواج است و لایحه‌ی «کاهش تورم» آخرین اقدام آمریکا در روند رو به رشد تقویت صنایع داخلی، ایجاد مشاغل و حفظ امنیت زنجیره تامین است، اهدافی که «قرارداد سبز» اروپا نیز آن‌ها را دنبال می‌کند. سیاست حمایت‌گرایی چین از محصولات داخلی و استفاده‌اش از صنایع برای کسب نفوذ ژئوپلیتیکی، باعث شده است که دولت های غربی به تجارت با متحدان و همسایگانشان تمایل بیشتری پیدا کنند.

با این حال، بحران انرژی کنونی اروپا هیچ ارتباطی با یارانه‌های جدید انرژی پاک ایالات متحده ندارد. علاوه بر این، مقرراتی که اروپایی‌ها به آن‌ها اعتراض دارند شامل همه‌ی زمینه‌ها نیستند. به عنوان مثال، وسایل نقلیه تجاری، مانند وانت‌ و کامیون‌ها برای دریافت یارانه هیچ الزامی به ساخت در داخل آمریکا  ندارند. با این حال باز هم، مقامات ایالات متحده باید تمام احتیاط لازم را در اجرای قوانین و مذاکرات تجاری به خرج دهند تا آسیب های احتمالی به اروپا و سایر متحدان مانند کره جنوبی و ژاپن را به حداقل برسند.

با دیپلماسی تجاری ماهرانه، مقررات جدید و گسترده لایحه‌ی کاهش تورم به مراتب فرصت‌های بیشتری برای همکاری با اتحادیه اروپا ایجاد می‌کند تا این که برای روابط ترنس‌آتلانتیک خطر داشته باشند. به عنوان مثال، مقامات ایالات متحده و اتحادیه اروپا می‌توانند سیاست‌های جدی‌تری را در هر دو سوی اقیانوس اطلس برای اجرای توافق اخیر برای محدود کردن واردات فولاد و آلومینیوم از کشورهایی که استانداردهای آلایندگی را رعایت نمی کنند،، به ویژه از چین،  اعمال کنند. یا با همکاری هم شرایط تجاری ایجاد کنند که به نفع کشورهایی باشد که چنین استانداردهایی را رعایت می‌کنند و برای محصولات آلودگی‌زا تعرفه وضع کنند.

در دیدار روز پنجشنبه جو بایدن و امانوئل مکرون دیپلماسی حاکم بود. رئیس جمهور فرانسه از نیاز به "همگام سازی مجدد" مشارکت اقتصادی کشورش با ایالات متحده برای "کسب موفقیت با کمک هم" صحبت کرد. آقای بایدن هم گفت که برای قانون کاهش تورم «عذرخواهی نمی‌کند» اما همچنین اذعان کرد که این قانون «اشکال‌هایی» دارد و گفت: «مسائل زیادی وجود دارد که می‌توانیم با هم حل کنیم».

همکاری ترانس آتلانتیک بیش از هر زمان دیگری بسته به این است که حرکت به سمت انرژی پاک را تسریع کند و زنجیره های تامین تازه ایجاد شده را تثبیت کندو این همان چیزی است که برای مقابله با تجاوز روسیه در اوکراین بدان احتیاج دارد.