باور رایجی وجود دارد که دلیل فروپاشی «اتحاد جماهیر شوروی» را شروع اصلاحات سیاسی و اقتصادی و علت سقوط رژیم پهلوی را کوتاه آمدن در برابر اعتراضات و وعده تغییرات می‌داند.

حمیدرضا جلایی‌پور - استاد دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران - ضمن نقد این تحلیل، در نشست نقد و نظر دنیای اقتصاد، معتقد است که در طول تاریخ بسیاری از جنبش‌ها، شورش‌ها یا اعتراضات به دلیل انجام اصلاحات یا دلایل دیگری خاموش شده‌اند و نباید صرفا به چند تجربه معدود انقلاب و سرنگونی حکومت‌ها توجه کرد.