پله

ادسون آرانتس دو ناسیمنتو: شاید کسی این نام را نشناسد اوج این گمنامی وقتی بود که زنده یاد منوچهر نوذری در برنامه مسابقه هفته از یک جوان قدبلند و سبزه رو درباره یک فوتبالیست پرسید او این نام را بر زبان آورد و سپس گفت ملقب به پله. نوذری با تعجب خواست که او پاسخ را یک بار دیگر تکرار کند جوان پاسخ را تکرار کرد و نوذری با طنازی که داشت پاسخ داد خودتی. نوذری خطاب به جوان گفت خودت هم شبیه پله هستی و جوان گفت آنقدر سیاه نیستم. این تیکه از فیلم بعدها در فضای مجازی زیاد دست به دست شد چون جوان پاسخ دهنده چهره معروفی شده بود به نام عادل فردوسی پور عشق فوتبالی که بسیاری را شیفته کلام و اجرا خود کرد.

آن زمان که او نام پله را کامل بیان کرد تعدادی که نام کامل او را می دانستند و می توانستند ادا کند زیاد نبود. نامی که گفته می شود پدرش به خاطر علاقه به توماس ادیسون مخترع برق انتخاب کرده است. ما حرف I آن را حذف کردند. او تا زمان مدرسه به نام پله خوانده نمی‌شد. بازیکن محبوب او دروازه‌بان بیله بود که ادسون به اشتباه نام او را پله تلفظ می‌کرد و در بازی‌های فوتبال با هم‌سن و سالانش این نام را روی خود گذاشته بود.

پله در بائورو در سائوپائلو و در فقر بزرگ شد. او با کار به عنوان خدمتکار در فروشگاه‌های چای، کمک خرجی برای خانواده کسب می‌کرد. پله از زمانی که یاد گرفت به توپ ضربه بزند عاشق فوتبال بود، ولی مادرش از این علاقه زیاد راضی نبود؛ زیرا شوهرش که فوتبالیست بود از مسابقات پول کمی به خانه می‌آورد و مادر پله به دنبال راه بهتری برای آینده پسرش بود. پله توانایی خرید یک توپ فوتبال مناسب را نداشت و با جوراب‌هایی پر شده از روزنامه که با سیم بسته شده بود، فوتبال بازی می‌کرد.

استعداد پله خیلی زود مورد توجه دی بریتو (debrito) یکی از اعضای تیم ملی برزیل قرار گرفت و او مهارت‌های لازم را به پله آموخت، در سال 1954 در 14 سالگی به عضویت باشگاه قهرمانان جوانان بائورو در «سائوپائلو» درآمد. او از 15 سالگی بازی برای تیم سانتوس را شروع کرد و در سن 16 سالگی اولین بازی ملی خود را انجام داد، در 17 سالگی نیز برای اولین بار قهرمان جام جهانی شد.

حمید رضا صدر درباره پله و نسل او نوشته است:پله جوهره فوتبال از رکورد درآمده بعد از جنگ جهانی دوم به شمار می رود. عصری که اعجوبه های برزیلی خون تازه ای به رگ های فوتبال دمیدند و با درخشش برابر اروپایی ها، استعداد آمریکای جنوبی استعمار زده را برابر استعمارچی های سابق به نمایش گذاشتند.

موفقیت های پله در فوتبال ادامه یافت و توانست موزه ای از افتخارات برای خود بسازد جوانترین گلزن فینال جام جهانی، جوانترین بازیکن هتریک کننده در جام جهانی، بیشترین تعداد گل در تاریخ فوتبال و.... بخشی از افتخارات اوست. او با این کارنامه دوش به دوش دیه گو مارادونا برای کسب عناوین فوتبالی در جهان بود. ماردوانای یاغی البته علیه خود و فیفا شورید و پس از اتمام بازیگری در فوتبال دلخوش به محبویت توده ای خود بود اما پله با کروات و کت شلوار شیک اکثر عناوین را تصاحب کرد او پای ثابت بسیاری از مراسم ها بود در کنار فوتبال به دیگر حوزه نیز سرک کشید از هنرپیشگی تا سیاستمداری اما توانست در دنیای تجارت هم همانند ورزش موفق باشد.

موفقیت های او در حوزه غیر فوتبالی به بود که در برزیل تبدیل به یک جمله معروف کنایه آمیزی شد:" ...اگر برزیلی هستی و سیاهپوست و پولدار هم هستی، یقینا نامت پله است." (نقل از کتاب سفری به درون فوتبال آمریکای لاتین)

پله هشتم دی ماه آخرین نفس را در این دنیا کشید و  هشت دهه زندگی پر از موفقیت او به پایان رسید خانواده او نوشتند پادشاه زندگیش سراسر الهام و عشق بود.

مرگ او تیتر بسیاری از رسانه های دنیا شد کسی که امروز چهره جهانی شده در محیطی برآمد که بسیاری از ارزش های امروز فراگیر نبودند او از میان همه تبعیض ها و ناعدالتی ها رد شد و توانست به حق خود برسد.  با عادل فردوسی پور شروع شد بد نیست با او تمام شود. عادل و عادل ها در ایران  در کوره سرمایه سوزی در حال سوختن هستند از متن کنار گذاشته شده و در حاشیه ای مشغول به کارند. زندگی پله و امثال او دلگرمی است که روزی حرارت این کوره سرد می شود و هر کس جای خود می نشیند شاید باید برای رسیدن به آن روز به اندازه پله سیاه شویم.