خرید و فروش حیات

فرآیند انتقال خون ستون پزشکی مدرن است که هرساله جان میلیون‌ها نفر را نجات می‌دهد. اما در کشورهایی که درآمد پایین و متوسط دارند، بسیاری از بیماران بستری در بیمارستان‌ها از دسترسی به موقع و ایمن به منابع خون محرومند.

به گفته سخنگوی سازمان انتقال خون در سه ماهه اول سال ۹۹ به میزان ۷۵۵ هزار و۳۷۸ واحد خون و فرآورده های آن شامل گلبول قرمز فشرده، پلاکت، و پلاسما در مراکز درمانی و بیمارستانی کشور توزیع شد که نزدیک به ۲۱ درصد آن در بیمارستان های استان تهران به مصرف رسید و حالا این ذخایر به کمترین میزان در ماه های اخیر رسیده است؛ اکوایران این مسئله را از جهتی دیگر مورد بررسی قرار داده است، آیا میشود خون را مورد معامله قرار داد؟ در کشورما بسیاری از مردم و مسئولین گمان می کنند که خون ویژگی قداست دارد از این رو باید مورد احترام باشد ، و به صورت کالایی در بازار مورد معامله واقع نشود. هرچند که مسئله اهدا خون اقدامی کاملا داوطلبانه است، اما در کنار اهدا داوطلبانه لزوم بررسی اهدا در برابر پول نیز میتواند مورد بررسی قرار گیرد

بازار خون، امری عقلایی

اگر بازار خرید و فروش خون باعث نجات جان انسان ها می شود ، پس لازم نیست تصور کنیم که خرید و فروش خون امری ناپسند است؛ درعوض ، می توانیم آن را یک فرصت بدانیم، از این رو رهبرانقلاب در استفتائی دراین مورد چنین فرمودند: با فرض اینکه انتقال خون دارای منفعت عقلایی است، فروش آن مانعی ندارد.

ورود بخش خصوصی برای فرآیند انتقال خون

ممکن است شبهاتی درمورد ورود آزمایشگاه های بخش خصوصی و دریافت خون با پرداخت خونبها بوجود بیاید مثلا کیفیت پایین خون های اهدایی وتوجه بیشتر به درآمدزایی آن.  گرچه هیچ آزمایشی کامل نیست، اما ارزیابی مدرن آزمایشگاه ها  و روشهای غربالگری و پردازش، نگرانی در مورد کیفیت این منابع را به حداقل رسانده. به عنوان مثال ، در ۲۰ سال گذشته ، هیچ موردی از هپاتیت توسط هیچ یک از اعضای انجمن های درمانی پروتئین پلاسما ، گزارش نشده است.

در کشور ما از سال ۸۱ به بخش خصوصی اجازه ایجاد مراکز جمع‌آوری پلاسما داده شد اما دلیلش این بود که شرکت‌هایی که درگیر صنعت پلاسما هستند به کشور وارد شده و صنعت پلاسما را ایجاد کردند اقدامی که سرانجام با مخالفت وزارت بهداشت منجر به توقف اعطای مجوز به این شرکت ها شد

کرونا و اهدا خون

هرچند با شیوع ویروس کرونا میزان اهدا خون درسراسر جهان با مشکل مواجه شده اما این کمبود در کشورهای کم درآمد بیشتر احساس میشود  سالانه بیش از ۱۰۰ میلیون واحد خون در جهان اهدا می‌شود که از این میزان ۴۲ درصد آن توسط کشورهایی تامین می‌شود که درآمد بالایی دارند و طبیعتا در همان کشورها نیز ذخیره می‌شود؛ کشورهایی که تنها کمتر از ۱۶ درصد از جمعیت جهان را در خود جای داده‌اند. احتمالا اگر سازوکار مورد استفاده در این کشورها در ایران نیز اجرا میشد، این روزها با بحران نبود کیسه های خون مواجه نبودیم.