مامور صلح یا ناجی پوتین؛ هدف رئیس‌جمهور چین از سفر به روسیه چیست؟

به گزارش اکوایران، در شرایطی که سفر شی جین پینگ به روسیه زمینه‌ساز گمانه‌زنی‌های بسیاری شده، مقام‌های آمریکایی و اروپایی تنها یک مقوله را رصد می کنند، این که «شی» در این موقعیت زمانی بنزین بر آتشی که پوتین روشن کرده می‌ریزد یا نه؟

واشنگتن کماکان بر این باور است که چین برای ارائه سلاح به روسیه خیز برداشته؛ به گفته گروهی از منابع آمریکایی عمده این  تسلیحات گلوله های توپخانه ای هستند. از منظر آنها درخواست «شی» برای برقراری آتش بس هم صرفا به معنای تلاش برای تقویت موقعیت پوتین در میدان نبرد است تا رهبر کرملین بتواند جغرافیای وسیع تری را از آن خود کند. به عنوان نمونه، جان کربی درخواست چین برای برقراری آتش بس را نوعی بازی به سبک چین خواند؛ بازی کلاسیک.

به نوشته نیویورک تایمز چنین نگرش بدبینانه ای نسبت به اهداف «شی» افکار عمومی پایتخت های اروپایی و آمریکایی را درگیر کرده است ودر همین راستا آژانس های اطلاعاتی ایالات متحده به این نتیجه رسیده اند که روابط پکن و مسکو در طول این نبرد عمیق تر هم شده است.

دو کشور همزمان سازمان پیمان آتلانتیک شمالی را هدف قرار می دهند و پکن کماکان یکی از بزرگ ترین خریداران نفت روسیه است. از همین رو گروهی از تحلیلگران می گویند «شی» از صلح می گوید و مدعی است مامور پایان دادن به جنگ در اوکراین است؛ با این همه، چنین رویکردی صرفا پوششی است برای پنهان نگاه داشتن همکاری های تقویت شده میان پکن و مسکو.

گروهی دیگر هم با اشاره به بیانیه 12 ماده ای اصول کلی جنگ توسط چین که ماه گذشته از آن رونمایی شد، بر این باورند که چین می خواهد خود را در ظاهر بی طرف نشان دهد با این همه کنار روسیه قرار دارد و سفر «شی» به روسیه هم در همین راستا برنامه ریزی شد.

یون سان، محقق سیاست خارجی چین فعال در واشنگتن به نیویورک تایمز گفت که پکن تلاش دارد تا تصویری معکوس ارائه داده و بگوید که حامی صلح است نه روسیه. به باور او حقیقت چیز دیگری است و حمایت چین از روسیه  به واسطه نیاز ذاتی پکن به مسکو ضرورت دارد.

سان در ادامه با اشاره به نقش پکن در احیای روابط دیپلماتیک ایران و عربستان گفت که نقش چین در جنگ اوکراین متفاوت از نقش‌آفرینی‌اش میان این دو کشور در خاورمیانه است که پیشتر هم برای احیای روابط خود رایزنی داشتند. در باب ایران و عربستان، تحقق صلح جهت اجرایی شدن منافع اقتصادی پکن لازم است چرا که این کشور مقادیر زیادی نفت از دو بازیگر خریداری می کند.

در این میان رهبران کی‌یف امید دارند که «شی» از اهرم هایی که در اختیار دارد استفاده کرده و کرملین را وادارد تا نظامیانش را از خاک اوکراین خارج کند. با این همه وزیر امور خارجه اوکراین در گفت‌وگو با بی بی سی گفته بود که سفر «شی» به مسکو در ذات خود دارای یک پیام است با این همه بعید است نتیجه بخش باشد.

رایان هاس، دیپلمات سابق آمریکایی در چین و محقق موسسه بروکینگز، در این باره گفته که بعید است چین به سان تکیه گاهی باشد و فرایند صلح در اوکراین را هموار کند. با این همه، به باور هاس نقش چین در تضمین توافق صلح بسیار برجسته است و به همین دلیل مقام های اوکراین می خواهند با او دیدار داشته باشند.

اروپا در باب چین نگرشی متفاوت دارد. از همین رو برخی از کشورهای اروپایی داشتن روابط تجاری با پکن را در اولویت قرار می دهند. هرچند همسویی مسکو و پکن زمینه را برای ایجاد سوء ظن  ر پایتخت های اعصای اتحادیه اروپا ایجاد کرده است. تردید اروپایی ها همان چیزی است که چین بدان نیاز دارد تا با توسل بدان شکافی فراآتلانتیکی را رقم بزند. از همین رو رهبران پکن در اظهار نظرهای خود سعی می کنند موضعی متفاوت در ارتباط با اروپا اتخاذ کرده و واشنگتن را مسئول تداوم این نبرد قلمداد کنند.هرچند فعلا این بازی ماحصلی نداشته و آنگونه رئیس کمیسیون اروپا در واکنش به سفر «شی» به روسیه گفته، موضع چین هر چیزی هست جز بی‌طرفی.