چراغ سبز اروپا به پکن؛ کاخ سفید ناامید است

به گزارش اکوایران، به دنبال درخواست‌های هفته گذشته اورسولا فون در لاین، رئیس کمیسیون اروپا برای ارزیابی مجدد روابط دیپلماتیک و اقتصادی اتحادیه اروپا با چین، حالا همه نگاه‌ها به سفر مشترک او و امانوئل مکرون، رئیس جمهور فرانسه به پکن است.

فون در لاین روز پنجشنبه در حاشیه سفر رسمی رهبر فرانسه به پکن با مکرون و شی جین پینگ رئیس جمهور چین دیداری سه جانبه خواهد داشت.

انتظار می‌رود روابط تجاری از جمله دسترسی به بازار و شیوه‌های رقابت منصفانه در این دیدار مورد بحث قرار گیرند. اتحادیه اروپا پکن را به استفاده از تاکتیک‌های قلدری در برابر کشورهای کوچکتر به منظور کم اهمیت جلوه دادن انتقادها از سیاست‌های چین متهم کرده است.

قابل انتظار است که چین از اصرار مکرون برای حضور رئیس کمیسیون اروپا در سفر خود خوشحال نیست. در حالی که بیانیه دولت چین سفر ماکرون را «به دعوت رئیس جمهور شی جین پینگ» توصیف کرده است، اما به سفر فون در لاین تنها به عنوان «دیدار توافق شده بین» چین و اتحادیه اروپا اشاره می‌کند. 

فرانسه اصرار دارد که فون در لاین از سوی پکن دعوت شده است. یک مقام کاخ الیزه گفت: «ما باید مشارکت فون در لاین در این سفر را از منظر هدف مکرون برای مواجهه با چین به عنوان یک اروپای متحد ببینیم.»

در سال 2022، چین سومین مقصد بزرگ برای صادرات کالاهای اتحادیه اروپا و بزرگترین شریک برای واردات کالاها به این بلوک بوده است، که نشانگر مهمی از وضعیت فعلی روابط بین این دو است.

به نظر آلیچا باچولسکا، یکی از کارشناسان سیاست‌گذاری در شورای روابط خارجی اروپا، رئیس جمهور چین، شی جین پینگ، از این سفر برای متقاعد کردن برخی از رهبران اروپایی برای بازگشت به تجارت به روال معمول استفاده خواهد شد.

باچولسکا در مصاحبه با یورونیوز گفت: «بزرگترین بازیگران ما مانند آلمان و فرانسه و محافل تجاری در این دو کشور منافع بسیار گسترده‌ای در بازگشت به روند معمول تجارت با چین دارند. حضور مکرون در این هیئت تجاری، قطعاً سیگنالی به پکن است از این که همکاری اقتصادی هنوز در دستورکار پاریس و به طور گسترده‌تر کل اروپا اولویت بسیار بالایی دارد.»

فون در لاین تغییر مورد نظر خود در روابط با چین را -به‌جای جداسازی به گونه‌ای که آمریکا به دنبال آن است- ریسک‌زدایی توصیف کرده است، اما باچولسکا اضافه کرد که این کار آسان نخواهد بود.

او گفت: «این امر در عمل بسیار بسیار دشوار خواهد بود، با توجه به دامنه تجدیدنظر طلبی شی جین پینگ، روشی که اقتصاد ما در دهه اخیر سیاسی شده است و همچنین جاه‌طلبی‌های او این وابستگی را ایجاد می‌کند تا از چین در برابر شوک‌های خارجی محافظت کند.»

مکرون چهار سال است که به چین سفر نکرده است. طی این مدت، این کشور به دلیل همه‌گیری کرونا، از نظر جامعه و اقتصاد و همچنین از نظر دیدگاه بقیه جهان نسبت به آن، به‌طور بنیادی تغییر شکل داد. اکنون اروپا به دقت تماشا می‌کند که پکن چگونه در جنگ روسیه علیه اوکراین ایفای نقش خواهد کرد.

ماکرون می‌خواهد چین را از نزدیک‌تر شدن به روسیه باز دارد، اما برخی تحلیل‌گران هشدار می‌دهند که با توجه به اینکه ماهیت روابط بین پکن و مسکو بسیار استراتژیک است، فضای زیادی برای مانور وجود ندارد.

آنتوان بونداز، مدرس ارشد ساینس پو پاریس، به یورونیوز گفت که آنچه رئیس جمهور فرانسه و رئیس کمیسیون اروپا می‌توانند انجام دهند، هشدار دادن به چین در مورد عواقب احتمالی حمایت نظامی بیشتر از روسیه و همچنین تلاش برای شفاف سازی بیشتر در مورد احتمال استقرار تسلیحات هسته‌ای روسیه در بلاروس است.

بونداز گفت: «رئیس جمهور فرانسه باید از اهرم فشار محدودی که بر شی جین پینگ دارد آگاه باشد. فرانسه، در مقایسه با چین امروز، یک کشور سبک وزن است، حتی اگر عضو دائمی شورای امنیت سازمان ملل باشد.» او افزود: «روابط بسیار نامتقارن است و مسائل کمی وجود دارد که ماکرون بتواند شی جین پینگ را در مورد آن‌ها متقاعد کند. خوب است که تلاش کنیم. خوب است که کانال‌های ارتباطی را باز بگذاریم، اما ما باید در انتظارات خود بسیار واقع بین باشیم و انتظارات محدودی داشته باشیم.»

در عین حال، هر دو کارشناس موافق هستند که فناوری‌های حساس کلید این رابطه هستند، اما این بدان معنا نیست که چین دست بالا را دارد، چرا که چین همچنان یک قدرت صادراتی است و بسیار وابسته به حفظ این صادرات و دسترسی به بازارهای اروپایی است.

به نوشته پالیتیکو، کاخ سفید امید زیادی به تلاش دیپلماتیک فرانسه ندارد. مقامات آمریکایی با تاسف تلاش‌های شکست خورده مکرون برای ایفای نقش صلح‌جو با پوتین را در آستانه تهاجم روسیه به یاد می آورند. همچنین نگرانی‌هایی در دولت بایدن در مورد صمیمیت بالقوه فرانسه و چین وجود دارد، در زمانی که تنش‌ها بین واشنگتن و پکن به بالاترین حد خود در دهه‌های اخیر رسیده است.