معمای سلطان‌ساز؛ نامزد سوم انتخابات ترکیه از چه کسی حمایت می‌کند؟

به گزارش اکوایران، پس از انتخابات دراماتیک ترکیه، نام جدیدی بر لبان مفسران سیاسی است: «سینان اوگان»، نامزد سوم ریاست جمهوری ترکیه.

این نامزد ملی‌گرا با حمایت ائتلاف ای‌تی‌ای، 5.17 درصد آرا را به دست آورد. حمایت این رای‌دهندگان در شرایطی حیاتی به نظر می‌رسد که رجب طیب اردوغان - رئیس‌جمهور 69 ساله ترکیه - و رهبر 74 ساله اپوزیسیون یعنی «کمال قلیچداراوغلو»، به دور دوم انتخابات در 28 ماه می می‌روند؛ چراکه هیچ‌کدام از مرز 50 درصدی که برای یک پیروزی قطعی لازم است، عبور نکردند.

به گفته الجزیره، طی دو هفته آینده شاهد بحث و گفت‌وگو بین تیم اوگان و دو مدعی باقی‌مانده خواهیم بود.

اوگان 55 ساله، اوایل روز دوشنبه گفت: «در حال حاضر ما نمی‌گوییم که از این یا آن نامزد حمایت خواهیم کرد. کسانی که از تروریسم فاصله نمی‌گیرند، نباید به سراغ ما بیایند.»

وی گفت: «از همان ابتدا به نظر می‌رسید که انتخابات به دور دوم می‌رود و ملی‌گرایان و کمالیست‌های ترک تعیین‌کننده دور دوم خواهند بود.»

اشاره اوگان به «تروریسم»، یک مورد کلیدی است. از نظر ناسیونالیست‌های ترکیه، اردوغان و قلیچداراوغلو از حمایت کسانی برخوردارند که آنها را همسو با گروه‌های تروریستی می‌دانند.

نامزدی قلیچداراوغلو مورد حمایت حزب دموکراتیک خلق‌ها (HDP) قرار گرفت؛ حزبی که در جنبش گسترده کردهای ترکیه ریشه دارد و ناسیونالیست‌های افراطی مانند اوگان، آن را به عنوان متحد سیاسی حزب کارگران کردستان (PKK) محسوب می‌کنند.

پ‌ک‌ک 39 سال است که علیه دولت ترکیه مبارزه می‌کند که منجر به کشته شدن ده‌ها هزار نفر شده است. این سازمان در فهرست سازمان‌های تروریستی ترکیه، ایالات متحده و اتحادیه اروپا قرار دارد.

در همین حال، حزب عدالت و توسعه اردوغان (AKP)، از حمایت «هدی-پار» - یک حزب اسلامگرای سیاسی عمدتا کُرد - برخوردار است. سه سیاستمدار هدی-پار با قرار گرفتن در لیست نامزدهای حزب عدالت و توسعه به پارلمان راه یافتند.

هدی-پار پیوندهای تاریخی با حزب‌الله دارد؛ یک گروه کردی که در دهه 1990 کارزار خشونت‌آمیز وحشیانه‌ای را به راه انداخت و در حالی که با پ‌ک‌ک مبارزه می‌کرد، افسران پلیس ترکیه را هدف قرار می‌داد. این گروه هیچ ارتباطی با همنام لبنانی خود ندارد.

اوگان از چه کسی حمایت خواهد کرد؟

«مورات یلدیز» - مشاور سابق حزب جنبش ملی‌گرا (MHP) - که در زمان عضویت در این حزب در کنار اوگان کار می‌کرد، گفت: «اوگان از روز اول صریح بود - او گفت از طرفی حمایت می‌کند که از تروریسم فاصله بگیرد.»

یلدیز گفت: «او از قلیچداراوغلو خواهد خواست که قول بدهد که در مورد برخی مسائل با HDP همکاری نکند. مذاکره با اردوغان دشوار خواهد بود، زیرا اردوغان با هدی-‌پار متحد شده است و اکنون سه نماینده از هدی-‌پار در ائتلاف پارلمانی خود دارد.»

«برک اسن» - محقق علوم سیاسی دانشگاه سابانچی استانبول - گفت که اختلافات بین قلیچداراوغلو و حزب ملی‌گرای  IYI، دومین حزب بزرگ در ائتلاف اپوزیسیون اتحاد ملت، رای دهندگان ملی‌گرا را از نامزدی او دور کرد.

اسن گفت: «بسیاری از رای‌دهندگان بلاتکلیف تا حدی به دلیل کارت ملی‌گرایی او، به سوی سینان اوگان رفتند، اما بخشی نیز به این دلیل که او نامزد "هیچ‌کدام از موارد بالا" بود.»

او گفت: «حوزه انتخابی کوچکی در این کشور به طور خاص اردوغان را دوست ندارد، اما از جنبش طرفدار کردها نیز بسیار دور است و قلیچداراوغلو را رهبر ضعیفی می‌داند. اوگان آن رای دهندگان را به خدمت گرفت.»

به گفته اسن: «بسیاری از آنها رای‌دهندگان ناسیونالیست ترک هستند که پیام‌های هیچ طرف را قبول ندارند، زیرا اردوغان با هدی-پار، یک حزب اسلام‌گرای کرد متحد است و این طور به نظر می‌رسد که قلیچداراوغلو روابط خوبی با اپوزیسیون کرد [HDP] دارد.»

اوگان رای‌دهندگان خود را متقاعد می‌کند؟

همچنین باید دید که آیا حامیان اوگان در دور دوم همراه با او رای خواهند داد یا خیر.

یلدیز گفت: «حتی اگر او از قلیچداراوغلو حمایت کند، باید رای دهندگان خود را نیز متقاعد کند و ما نمی‌دانیم که آنها چقدر به او وفادار هستند.»

اوگان، یک دانشگاهی با سابقه کار در اندیشکده‌ها، با MHP وارد سیاست شد، حزبی که اکنون با عدالت و توسعه در ائتلاف خلق متحد است. او یک دوره از سال 2011 تا 2015 در استان زادگاهش ایغدیر، که در مرز شرقی ترکیه قرار دارد، به عنوان معاون پارلمانی MHP خدمت کرد.

یلدیز گفت: «او مردی آرام و رک است. اوگان از ابتدای فعالیت سیاسی خود همواره رهبری MHP را هدف قرار داده بود. او ولیعهد رهبر MHP، دولت باحچلی بود و رابطه خوبی با او داشت.»

یلدیز گفت: «اما با افزایش محبوبیت او، باحچلی شروع به دیدن او به عنوان یک تهدید کرد. آنها کم کم شروع به از هم پاشیدن کردند. اوگان منیت خاصی دارد که باحچلی آن را هم دوست نداشت.»

اواسط دهه 2010 دوران پرتلاطمی برای حزب جنبش ملی‌گرا (MHP)،  بود و اعضای ارشد حزب باحچلی را به چالش کشیدند، تا حدی به دلیل نزدیکی فزاینده او به اردوغان. این باعث شد که اوگان در سال 2017 به همراه مرال آکشنر و اومیت اوزداگ از حزب اخراج شوند.

آکسنر و اوزداگ در ادامه حزب IYI را تشکیل دادند. اوزداگ در سال 2020 از حزب IYI برکنار شد و یک سال بعد حزب ضد مهاجر ظفر را تأسیس کرد. حزب ظفر نیروی محرکه ائتلاف ATA است که از اوگان حمایت می‌کند، اگرچه او عضو آن نیست.

این تعهد اوگان به MHP است که مانع از پیوستن یا تأسیس یک حزب دیگر توسط او شده است. این حزب عملکرد غیرمنتظره‌ای در رأی‌گیری روز یکشنبه داشت و بیش از 10 درصد آرا را از آن خود کرد.

یلدیز گفت: «زمانی که آکشنر و اوزداگ حزب IYI را تأسیس کردند، اوگان نپذیرفت. او گفت: "من MHP متولد شدم و MHP خواهم ماند."»

یلدیز افزود: «هر کاری که او اکنون انجام می‌دهد باید در این چهارچوب دیده شود. حتی نامزدی او برای ریاست جمهوری تلاش دیگری برای کسب رهبری MHP است.»