ضربه کرونا به کسب و کارها

به گزارش اکوایران، بررسی‌های اقتصادی مربوط به دوران شیوع کرونا در ایران حاکی از وجود اثرات منفی بر بخش‌های مختلف است. پدیده کرونا و به دنبال آن محدودیت‌های اجتماعی، آسیب‌های زیادی بر فعالان اقتصادی وارد کرده و موجب تعطیلی بنگاه‌های افتصادی و خروج بسیاری از آنها از چرخه اقتصادی شده است.

پژوهشکده آمار، به عنوان بازوی علمی و پژوهشی نظام آماری کشور، طی یک نظرسنجی دومرحله‌ای، تاثیر کرونا بر انواع کسب و کار‌ها (حضوری، اینترنتی، تلفنی یا پستی، ترکیبی) را در سطح کل کشور و همچنین سه گروه عمده فعالیت اقتصادی (خدمات، صنعت و معدن، کشاورزی) را به صورت آماری اندازه‌گیری کرده است.

بررسی این موضوع می‌تواند ابزار مفیدی را در اختیار دولت و سیاستگذاران قرار دهد تا با اتکا بر این آمار و داده‌ها، واکنش‌های اقتصادی افراد و کسب و کارهای کشور را در شرایط مشابه پیش‌بینی کنند و راهکارهای عملی برای آن اتخاذ شود.

در نظرسنجی صورت گرفته، یک پرسشنامه تحت وب طراحی شده همراه با لینک که به صورت پیامکی و تلفنی از واحد‌های آماری درخواست شد تا آن را تکمیل کنند. اطلاعات این 636 پرسشنامه تکمیل شده در دو مرحله (مرحله اول: اسفند 1398 و فروردین 1399، مرحله دوم: اردیبهشت 1399) جمع‌آوری شده است.

گشایش اندک فعالیت کسب و کارها در اردیبهشت

آمارها حاکی از آن است که 38 درصد کسب و کارها بر اثر کرونا در اسفند 98 و فروردین 99 هیچ فعالیتی نداشته‌‌‌اند. کاهش 2 واحد درصدی ‌این رقم در اردیبهشت ماه حاکی از اندکی گشایش در فعالیت کسب و کارها در این مقطع بوده است.

همچنین 22 درصد کسب و کارهای اقتصادی در اسفند 98 و فروردین 99 با تمام ظرفیت مشغول فعالیت بوده‌اند اما با کاهش شوک اولیه این پدیده و آمادگی و پذیرش افراد از این بحران، آمارها از افزایش 12 واحد درصدی این رقم در اردیبهشت 99 به دلیل افزایش تعداد فعالیت کسب‌وکار با تمام ظرفیت خبر می‌دهد.

بیشترین تاثیرگذاری کرونا در بخش فروش  

به باور کارشناسان، کرونا اقتصاد را در یک وضعیت رکود همراه با نااطمینانی قرار داده و تقاضای کل به دلیل تغییر درآمد خانوارها و کاهش تقاضای برخی کالا و خدمات که به شیوع بیشتر ویروس منجر می‌شد (مانند حمل و نقل، رستوران و هتلداری، پوشاک و...) تحت تاثیر قرار گرفت.

از سوی دیگر، عرضه کل با شوک منفی مواجه شد؛ بطوریکه موجب اختلال در تامین مواد اولیه و محدودیت فعالیت برخی بنگاه‌های اقتصادی شد.

بنابراین در اثر این فعل و انفعالات، کرونا بر مؤلفه‌هایی نظیر میزان فروش، مقدار تولید، نیروی انسانی، جریان نقدینگی‌، میزان پس‌انداز و سایر جنبه‌های فعالیت واحد‌های اقتصادی تاثیر بسزایی داشته است.

مطابق آمار، میزان فروش در مقایسه با سایر مؤلفه‌ها بیشتر تحت تاثیر کرونا قرار گرفته است؛ بطوریکه سهم تاثیر پذیری آن از کرونا در مقایسه با سایر جنبه‌ها طی اسفند 98 و فروردین 99 حدود 50 درصد برآورد شده است.

همچنین مشاهده می‌شود در مدت مذکور مؤلفه «جریان نقدینگی» با 15.3 درصد، «نیروی انسانی» با 13.2درصد، «مقدار تولید» با 10.5 درصد، «سایر جنبه‌‌ها» با 9.2 درصد و «میزان پس‌انداز» با 2.3 درصد به ترتیب در رتبه‌های بعدی تاثیرپذیری از کرونا قرار گرفته‌اند.

نظرسنجی‌های ‌صورت گرفته در اردیبهشت 99 نیز از سهم عمده تاثیرپذیری فروش از کرونا با رقمی معادل 46 درصد حکایت دارد که نشان می‌دهد هرچند وضعیت اندکی بهتر از دو ماه قبل از آن شده بود، اما وضعیت فروش همچنان در صدر تاثیرپذیری منفی از پاندمی کرونا قرار داشته است.

تاثیر کرونا بر فعالیت‌های بخش‌های عمده اقتصادی

کرونا در بخش‌های خدمات، کشاورزی، صنعت و معدن بیشتر بر مؤلفه فروش تاثیر گذاشته است، اما فروش بخش کشاورزی در مقایسه با دو بخش دیگر بیشتر تحت تاثیر قرار گرفته است.

مطابق نتایج نظرسنجی در اسفند 98 و فروردین 99، میزان فروش در بخش کشاورزی با 69.8 درصد، در بخش صنعت و معدن 45.9 درصد و در بخش خدمات با 41.1 درصد به ترتیب در رتبه‌بندی تاثیرپذیری از کرونا قرار می‌گیرند.

از سوی دیگر مشاهده می‌شود در این سه بخش، میزان پس‌انداز کمترین تاثیرپذیری از کرونا را داشته، بطوریکه در بخش کشاورزی، میزان تاثیرگذاری کرونا بر پس‌انداز در اسفند 98 و فروردین 99 و همچنین اردیبهشت 99، صفر درصد برآورد شده است.