به گزارش اکوایران، رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهور ترکیه، موافقت آنکارا با عضویت سوئد در ناتو را به تلاش‌های کشورش برای ورود به اتحادیه اروپا گره زد؛  امری که که ضربه‌ای تازه به تلاش استکهلم برای پیوستن به این ائتلاف نظامی محسوب می‌شود.

بنا بر گزارش فایننشال‌تایمز، اردوغان در یک کنفرانس مطبوعاتی روز دوشنبه در حالی که آماده عزیمت به لیتوانی برای حضور در نشست مهم ناتو می‌شد، گفت: من از کسانی که بیش از 50 سال است که ترکیه را جلوی درب اتحادیه اروپا منتظر نگه داشته‌اند، می‌خواهم که راه را برای ترکیه هموار کنند و در این صورت ما هم راه را برای سوئد هموار خواهیم کرد.

پس از اینکه این کشور شمال اروپا پس از گذشت دهه‌ها و در پی تهاجم همه‌جانبه روسیه به اوکراین در سال گذشته سرانجام تلاش کرد بی‌طرفی را کنار گذارد، واشنگتن و پایتخت‌های اروپایی بر آنکارا فشار می‌آورند تا پیش از اجلاس سران، الحاق سوئد به ناتو را تایید کند.

در این مدت سوئد  در تلاش برای جلب نظر آنکارا، چندین امتیاز از جمله تصویب قانون جدید ضد تروریسم را داده، اما اردوغان اصرار دارد که استکهلم اقدامات بیشتری از جمله محدود کردن حامیان حزب کارگران کردستان (PKK) انجام دهد. 

خواسته غیرمنتظره اخیر ساعاتی قبل از دیدار اردوغان با رئیس شورای اتحادیه اروپا، چارلز میشل در ویلنیوس پیش از نشست سران ناتو مطرح می شود. 

مقامات اتحادیه اروپا اذعان داشتند که از این خواسته متعجب شده‌اند و این شبیه باج‌خواهی دیپلماتیک بزرگ رهبر ترکیه در مورد بحران مهاجرت در سال 2015 است. یکی از مقامات اتحادیه اروپا که نخواست نامش فاش شود، گفت: «اردوغان در حال ارتقاء خواسته‌هایش است. این دیگر بیش از حد است».

ینس استولتنبرگ، دبیرکل ناتو گفت، علیرغم آخرین خواسته اردوغان، احتمال پذبرش سوئد در این هفته هم‌چنان وجود دارد. استولتنبرگ گفت که از تلاش آنکارا برای پیوستن به اتحادیه اروپا حمایت می کند، و این در حالی است که استکهلم قبلاً شرایط لازم برای پیوستن به این ائتلاف 31 عضوی را برآورده کرده است.

استولتنبرگ روز دوشنبه در یک کنفرانس خبری گفت: «آنچه ما در مادرید [سال گذشته] به توافق رسیدیم، فهرست خاصی از شرایطی بود که سوئد برای عضویت کامل در اتحاد باید رعایت کند و سوئد نیز این شرایط را برآورده کرده است. هنوز می توان در ویلنیوس تصمیم مثبتی در مورد سوئد گرفت».

ناتو از همه اعضا خواسته تا درخواست پیوستن این کشور به ائتلاف غربی را تایید کنند. تنها مانع دیگر در مورد درخواست سوئد مجارستان است، اما تحلیلگران می گویند احتمالا بوداپست از آنکارا پیروی خواهد کرد.

تصمیم ماه گذشته استکهلم مبنی بر اجازه سوزاندن قرآن در تظاهراتی در بیرون یکی از مساجد این کشور نیز به شدت تنش بین آنکارا و استکهلم را تشدید کرده است. یک دیپلمات ارشد سابق ترکیه سوزاندن قرآن را «بسیار احمقانه» توصیف کرد و گفت که تردید دارد آنکارا با پیوستن سوئد به ناتو موافقت کند.

 

اقدام ترکیه برای مرتبط کردن درخواست سوئد از ناتو با تلاش طولانی مدت ترکیه برای پیوستن به اتحادیه اروپا مانع جدید دیگری است که سر برآورده است. اردوغان در ویلنیوس با اولف کریسترسون نخست وزیر سوئد، جو بایدن رئیس جمهور آمریکا و دیگر رهبران بین‌المللی دیدار خواهد کرد.

رئیس‌جمهور ترکیه روز دوشنبه گفت که برای از سرگیری مذاکرات الحاق ترکیه به اتحادیه اروپا و موافقت کنگره آمریکا با خرید میلیاردها دلار جنگنده‌های F-16 لابی خواهد کرد. دولت بایدن از درخواست ترکیه برای خرید این هواپیما حمایت کرده است، اما تحلیلگران انتظار دارند که ترکیه بدین منظور باید پیشنهاد سوئد برای عضویت در ناتو را تایید کند.

ترکیه در سال 1987 پیشنهاد خود را برای پیوستن به جامعه اقتصادی اروپا آغاز کرد و 12 سال بعد واجد شرایط عضویت احتمالی در اتحادیه اروپا اعلام شد. اما از آن زمان روابط طرفین بدتر شده، زیرا اردوغان که وارد سومین دهه خود به عنوان رهبر ترکیه می‌شود، به سوی خودکامگی سوق پیدا کرده است.

پس از اعتراضات سراسری در سال 2013 و تلاش برای کودتا در سه سال بعد، اردوغان آزادی‌های مدنی را محدود کرده و دست به یک پاکسازی بزرگ در قوه قضاییه، ارتش، نهادهای دولتی و دانشگاه زده است. پارلمان اروپا در سال 2019 به تعلیق مذاکرات الحاق ترکیه به اتحادیه اروپا رأی داد. هم‌چنین اقدام ترکیه در سال 2021 برای خروج از یک معاهده مهم شورای اروپا که هدف آن جلوگیری از خشونت علیه زنان است، باعث خشم عمیق اتحادیه اروپا شد.