واگنر قطع نخاع شد؛ سرنوشت مزدوران مسلح روس چه می‌شود؟

به گزارش اکوایران، سه منبع مرتبط با سازمان روس واگنر به میدل ایست آی گفته‌اند که پس از مرگ یوگنی پریگوژین و بقیه رهبران ارشد گروه واگنر، این گروه هیچ برنامه‌ای برای حفظ عملکرد عادی خود ندارد.

هفته‌ها پس از شورش کوتاه و ناموفق علیه ولادیمیر پوتین و رهبری نظامی روسیه، یک جت شخصی که گمان می‌رود حامل پریگوژین و دیگر رهبران واگنر باشد، روز چهارشنبه در روسیه سقوط کرد. مقامات روسیه تحقیقات رسمی در مورد سقوط این هواپیما را آغاز کردند، اما در میان منابعِ میدل ایست آی تردیدی وجود ندارد که پریگوژین به دستور پوتین کشته شده است؛ بویژه پس از اینکه در ماه ژوئن، رئیس‌جمهور روسیه او را به خیانت متهم کرد.

در طول دهه گذشته، پریگوژین شبکه‌ای از روابط نظامی، تجاری و سیاسی در خاورمیانه و آفریقا، از جمله لیبی، سوریه، سودان و امارات متحده عربی ایجاد کرد. تا همین اواخر، نیروهای واگنر نیز یک دارایی مهم برای حمایت از ارتش روسیه در میدان نبرد اوکراین بودند. این نیرو با تصرف شهر باخموت در ماه می، به اولین پیروزی مشهود اخیر روسیه رسیدند.

بنابراین، هنگامی که اواخر روز چهارشنبه فیلمی منتشر شد که ظاهراً جنگجویان واگنر قول انتقام از قاتلان پریگوژین را می‌دادند، انتظارها برای واکنش افزایش یافت. نیروی تقریباً ۲۵ هزار نفری واگنر شامل بسیاری از حامیان سرسخت پریگوژین است که شامل ناسیونالیست‌های راست افراطی بوده که از نحوه مدیریت جنگ اوکراین توسط وزارت دفاع روسیه انتقاد دارند. بسیاری، سرگئی شویگو - وزیر دفاع - و والری گراسیموف - رئیس ستاد مشترک ارتش - را به خیانت و سوءمدیریت در این جنگ متهم می‌کنند.

یکی از منابعی که مستقیماً با واگنر در ارتباط است، به میدل ایست آی گفت: «احمقانه است اگر بگوییم واگنر از هم نخواهد پاشید. مرگ پریگوژین و دیمیتری اوتکین (چهره دوم واگنر) خیلی‌ها را شوکه کرد. اگر برنامه‌ای اضطراری هم در این گروه وجود داشته باشد، مطمئنم که احتمال مرگ همزمان هر دوی این چهره‌ها را در نظر نگرفته است».

این منبع گفت پس از اینکه دولت روسیه به تهدید شورش توسط اعضای باقی‌مانده شورای رهبری واگنر پاسخ داد، آن‌ها جرأت نمی‌کنند که دستگاه اطلاعاتی روسیه را به چالش بکشند که برخی معتقدند مسئول سقوط است. این منبع افزود: «دیگر شورایی برای مدیریت واگنر وجود ندارد. همه تصمیم‌گیرندگان کلیدی مرده‌اند. دیگران فقط تلاش می‌کنند که زنده بمانند».

شورای رهبری

روز پنجشنبه، رسانه روسی فونتانکا گزارش داد که دفتر استخدام واگنر به تماس‌ها پاسخ نمی‌دهد. تماس‌ها با دفتر مرکزی واگنر در سن‌پترزبورگ نیز قطع شده یا پیامی خودکار دریافت می‌شود که این شماره موقتاً در دسترس نیست.

منبع دوم که مستقیماً در عملیات بین‌المللی واگنر دخالت دارد، تأیید کرد که پس از شورش، بسیاری از اعضای شورای رهبری از پریگوژین و حلقه نزدیک او فاصله گرفتند و گفت که آن‌ها سعی کردند به الیگارش‌های قدرتمندی نزدیک شوند که روابط دوستانه‌ای با کرملین دارند.

اوایل ماه جاری، پوتین ژنرال سرگئی سوروویکین به عنوان فرمانده نیروی هوایی، ماه‌ها مسئول حمله به اوکراین بود را برکنار کرد. او از نزدیکان پریگوژین بود و از زمان شورش تاکنون دیده نشده است.

منبع دوم گفت: «پوتین عناصر دست راستی در دستگاه اطلاعات نظامی را نابود کرد. همه درباره اینکه پوتین چگونه ژنرال سرگئی سوروویکین را اخراج کرد صحبت کردند، اما او تنها نوک کوه یخ بود، پوتین کل زنجیره را از بین برد». این منبع افزود در حالی که دستگاه اطلاعات نظامی روسیه علیه پریگوژین کار می‌کرد، او حتی قبل از شورش نیز تضعیف شده بود. او اذعان کرد: «پریگوژین نتوانست در طول شورش حمایتی را که از شورای نظامی انتظار داشت دریافت کند».

حساب‌های تلگرام نزدیک به واگنر تأیید می‌کنند که این سازمان در حال حاضر رهبر ندارد.

کانال «بازگشت الکس پارکر»، یکی از صریح‌ترین کانال‌های طرفدار واگنر گفت که برخی از فرماندهان واگنر توسط مقامات دستگیر شده و برخی دیگر که در هواپیمای دوم متعلق پریگوژین در حال پرواز بودند، توانستند که جان سالم به در ببرند.

داده‌های منبع‌باز نشان می‌دهد که دومین هواپیمای پریگوژین روز چهارشنبه در مسکو فرود آمد و سپس روز پنجشنبه به باکو پرواز کرد. این کانال تلگرامی می‌گوید: «به طور کلی، دیگر شورای فرماندهان واگنر وجود ندارد».

منبع دوم گفت که ادامه عادی عملیات واگنر در سرتاسر جهان به آسانی میسر نخواهد بود، زیرا همه آن‌ها توسط پریگوژین و حلقه نزدیکش اداره می‌شد. این منبع گفت که واگنر بسیار شبیه ساختاری است که توسط فتح‌الله گولن و پیروانش در ترکیه که متهم به کودتای ۲۰۱۶ هستند، تأسیس شده است. این منبع گفت: «این یک شبکه عظیم است که بر اعتماد و روابط شخصی بنا شده که بسیار پیچیده است. اما پوتین تصمیم گرفت این ساختار را تخریب کند، هرچند احتمالاً عواقب شدیدی در پی خواهد داشت».

هر دو منبع گفتند که برخی از عناصر واگنر خشمگین بوده و به دنبال انتقام هستند و احتمالاً یکی از اهداف آن‌ها شویگو است. منبع دوم گفت: «همه رهبران سطح متوسطی که در حال حاضر می‌توانند جنگجویان واگنر را رهبری کنند، ملی‌گرایان متعصب هستند و باور دارند که آنچه انجام شده، خیانت بوده است. واگنر یک شبکه اطلاعاتی دارد و به نوعی با پول نقد غیرقابل‌ردیابی کار می‌کند. از نظر پوتین، کشتن رهبران واگنر سازمانی را که نمی‌توانست کنترل کند به دشمنان خود تبدیل می‌کند. این کار حداقل یک گروه رادیکال جدی در سازمان را به دشمن پوتین تبدیل کرده است. کشتن رهبران سازمان‌هایی مانند واگنر می‌توانند شما را قوی جلوه دهد، اما مشکلاتی جدی نیز ایجاد می‌کند».

کنترل بحران

به گفته هر سه منبع، پوتین در تلاش است تا با استخدام نیروهای واگنر در وزارت دفاع روسیه یا شرکت‌های نظامی خصوصی وابسته به آن، خسارات وارده را کنترل کند. یکی از شرکت‌هایی که در کانون توجه قرار دارد، شرکت ردیوت (Redut) است که در سال ۲۰۰۸ توسط کهنه‌سربازان سرویس‌های امنیتی روسیه تأسیس شد. این منابع گفتند که عمده زندانیان استخدام‌شده توسط واگنر با وعده عفو مستقیماً به وزارت دفاع منتقل شده‌اند و سایر مبارزان واگنر که به شورش پیوستند به بلاروس تبعید شدند.

منبع دوم گفت که برخی از نیروهای واگنر پس از شورش به ردیوت ملحق شدند. او افزود: «ردیوت که چندین قرارداد ویژه با دستگاه اطلاعت نظامی روسیه داشت، از طرف وزارت دفاع برای مهار برخی عناصر واگنر اقدام کرد. اما حتی پس از شورش، جناح‌های رادیکال واگنر این پیشنهاد را رد کرده یا قبل از رسیدن وزارتخانه به آن‌ها، جابه‌جا شدند».

این منبع اشاره کرد که ردیوت و واگنر دو سیب از یک درخت هستند. او گفت: «با این حال، تفاوت عمده‌ای بین آن‌ها وجود دارد. ردیوت از طریق سازمان اطلاعاتی تحت کنترل کرملین عمل می‌کند. تیم‌های ردیوت به عنوان کارمندان اطلاعات نظامی روسیه در واحدهای ویژه وابسته به آن عمل می‌کنند. از این نظر، ردیوت در اختیار شویگو است. اما وزارت دفاع روسیه نمی‌تواند تمام واگنر را تحت کنترل ردیوت دربیاورد».

منبع اول افزود که هدف پوتین کنترل واگنر نبود بلکه کشتن یک رقیب بود. این منبع گفت: «بدون اوتکین، کسی نیست که سربازان را فرماندهی کند. بدون پریگوژین، کسی نیست که توافق کند، با کرملین مذاکره کند و الیگارش‌ها را متقاعد سازد. همین برای نابودی واگنر کافی است. برای مدتی، ممکن است عناصر واگنر شخصاً دست به اقداماتی بزنند. آن‌ها در چند ماه آینده در مورد آسیب‌پذیری‌های اطلاعاتی کرملین، کاری که کارمندان واگنر در آفریقا انجام می‌دهند، صحبت خواهند کرد. ممکن است پوتین مجبور شود در مورد برخی مسائل عفو اعلام کند».

حساب تلگرامی Cheka-OGPU که به سرویس‌های امنیتی روسیه نزدیک است، گفت که پنجشنبه‌شب، اعضای واگنر، شرکت رسانه‌ای پاتریوت پریگوژین و سایر سازمان‌های مرتبط با او به دفتر واگنر در سن‌پترزبورگ آمده و رایانه‌ها، دستگاه‌ها و کاغذها را بردند. این کانال افزود: «آن‌ها ظاهراً بر اساس مجوز شخصی عمل کردند، زیرا فقط دستگاه‌های خود بردند. پس از آن، بسیاریشان ارتباط خود را قطع کرده و غیرقابل‌دسترسی شدند».