عبور کرونا از بازار کار

آیا بازار کار از کابوس کرونا رها شده؟

امروز همزمان با شروع رسمی تمام فعالیت ها و تمام شدن تعطیلات عرفی، نتایج طرح آمارگیری نیروی کار در زمستان سال ۹۹ طی گزارشی اعلام شد. این گزارش که نرخ بیکاری افراد ۱۵ ساله و بالاتر را بررسی کرده نشان میدهد که ۹.۷ درصد جمعیت فعال در زمستان سال گذشته بیکار بودند. این یعنی نرخ بیکاری نسبت به فصل مشابه سال قبل یعنی زمستان سال ۹۸ ، ۰.۹ درصد، یعنی نزدیک به یک درصد کاهش پیدا کرده.

نکات دیگر این گزارش این است که جمعیت شاغلین ١٥ ساله و بیشتر در این فصل ٢٣ میلیون و ١٣٥ هزار نفر بودند که نسبت به فصل مشابه سال قبل ٣٠٠ هزار نفر کاهش داشته. بررسی اشتغال در بخش‌های عمده اقتصادی هم نشان می‌دهد که در زمستان ١٣٩٩، بخش خدمات با بیشتر از ۵۰ درصد بیشترین سهم اشتغال را به خود اختصاص داده و در مراتب بعدی بخش‌های صنعت با ٣٣,٨ درصد و کشاورزی با ١٥.٨ درصد قرار دارند. نرخ بیکاری جوانان ١٥ تا ٢٤ ساله هم حاکی از این است که ٢٣,٦ درصد از فعالان این گروه سنی در زمستان سال ١٣٩٩ بیکار بودند. بررسی تغییرات فصلی نرخ بیکاری این افراد نشان می‌دهد، این نرخ نسبت به فصل مشابه در سال قبل  یعنی زمستان ١٣٩٨ ٢.١ درصد کاهش پیدا کرده که شاید خبر خوبی باشد.  از طرف دیگر بررسی نرخ بیکاری گروه سنی ١٨ تا ٣٥ ساله هم نشان می‌دهد که در زمستان ١٣٩٩، ١٦,٨ درصد از جمعیت فعال این گروه سنی بیکار بودند این در حالیست که تغییرات فصلی نرخ بیکاری این افراد نشان می‌دهد این نرخ نسبت به زمستان ١٣٩٨، به میزان ١.٠ درصد پایین امده.  بررسی سهم اشتغال ناقص جمعیت ١٥ ساله و بیش‌تر هم نشان می‌دهد که در زمستان ١٣٩٩، ١٠,٨ درصد جمعیت شاغل،‌ به دلایل اقتصادی اعم از فصل غیرکاری، رکود کاری، پیدا نکردن کار با ساعت بیش‌تر و دلایلی از این دست، کم‌تر از ٤٤ ساعت در هفته کار کردند در حالی که برای انجام کار اضافی آماده بودند. از طرف دیگر ٣٣.٩ درصد از شاغلین ١٥ ساله و بیش‌تر، ٤٩ ساعت و بیش‌تر در هفته کار کردند یعنی بالاتر از حد استاندارد.

 شاید بتوان گفت اثر کرونا بعد از نزدیک به ۱۵ ماه حضور در ایران، روی بازار کار به کمترین حد رسیده، ‌در واقع تا حد خوبی بازار کار از اثر کرونا رد شده ‌که آن هم به دلیل محدودیت های نه چندان جدی ای بود که هر چه به پایان سال نزدیکتر می شدیم از شدتش هم کمتر میشد، این موضوع را از یک فاکتور اماری دیگر هم می توانیم بفهیم، اینکه در زمستان ۹۹ نسبت به زمستان ۹۸، یعنی زمانی که کرونا هنوز اثرش را غالب نکرده بود، ۳۰۰ هزار شغل از بین رفته بود اما در بهار ۹۹ نسبت به بهار ۹۸، میزان شغل های از بین رفته به ۱.۵ میلیون نفر می رسید که حالا گویا بازار کار در مراحل آخر ترمیم خودش و عبور از اثرات کرونا به نظر می رسد، اگرچه تبعات اقتصادی همه گیری کرونا در ایران هم مثل خیلی از کشورها آنقدر بالا هست که بی اثر کردنشان زمان خیلی بیشتری می طلبد و این تبعات کماکان روی وضعیت تولید و اشتغال تاثیر خواهد داشت.