ادعای موشکی یک رسانه آمریکایی درباره معامله ایران و روسیه

به گزارش اکوایران، هم‌زمان با تحکیم روابط نزدیک‌تر میان تهران و مسکو در بحبوحه جنگ اوکراین، وبسایت نیوزویک ادعا می‌کند که روسیه ممکن است در اواخر این ماه موشک‌های ساخت ایران را خریداری کند.

اندیشکده موسسه مطالعات جنگ مستقر در واشنگتن روز چهارشنبه با اشاره به این که مقامات ارشد نظامی روسیه و ایران در ماه آگوست و سپتامبر تسلیحات ایرانی را در پایتخت هر دو کشور بررسی کردند، ادعا کرد که دو کشور «ممکن است یک توافقنامه فروش پهپاد و موشک» را تا چند هفته آینده، زمانی که محدودیت‌های فعلی سازمان ملل منقضی می‌شود، منعقد کنند.

محدودیت‌های موشکی سازمان ملل در 18 اکتبر به پایان می‌رسد، به این معنی که روسیه قادر است ظرف چند هفته موشک‌های ساخت ایران را از تهران خریداری کند.

به نوشته نیوزویک، یکی از گزینه‌هایی که احتمالاً در دسترس کرملین است می‌تواند موشک بالستیک کوتاه‌برد فاتح-110 و همچنین دیگر موشک‌های دوربرد طراحی شده توسط تهران باشد که طی چند دهه گذشته توسعه یافته‌اند.

فاتح-110 در اواخر دهه 1990 به عنوان یک «موشک بسیار غیر دقیق» کار خود را آغاز کرد، اما به گفته فابیان هینز، پژوهشگر تحلیل دفاعی و نظامی در موسسه بین المللی مطالعات استراتژیک، ایران در سال‌های بعد نسخه‌های جدید و بهبود یافته‌ای از این موشک را توسعه داد. وی به نیوزویک گفته که فاتح-110 موشکی است که رویکرد ایران را نسبت به توسعه موشکی نشان می‌دهد. هینز گفت که تهران به شکل «بسیار تدریجی» توانایی‌های خود را افزایش می دهد تا هر نسل از موشک‌های مبتنی بر فاتح-110 اولیه را مؤثرتر و دقیق‌تر کند. هینز گفت که جدیدترین نسخه‌های فاتح-110، موشک‌های هدایت شونده دقیق «بسیار خوبی» هستند. او گفت که این سیستم به یک موشک همه کاره، موثر و آسان برای استفاده تبدیل شده است و افزود که این «احتمالاً موشک سوخت جامد اصلی ایران است.»

به گفته مرکز مطالعات استراتژیک و بین المللی، فاتح-110 یک موشک بالستیک سوخت جامد کوتاه برد است که می‌تواند تا 500 کیلوگرم بار را حمل کند. این اندیشکده گفت که این موشک «به احتمال زیاد برای حمل کلاهک با مواد منفجره قوی، شیمیایی یا ریز-مهمات طراحی شده باشد».

آزمایش موشک فاتح-110

برخی از نسخه‌های فاتح-110 تا 500 کیلومتر برد دارند. این آن‌ها را از نظر برد با «سیستم موشکی تاکتیکی ارتش ایالات متحده (ATACMS)» یا موشک کروز دوربرد تاروس آلمان همتراز می‌کند. اگرچه جو بایدن، رئیس جمهور ایالات متحده اشاره کرده است که واشنگتن ATACMS را در اختیار اوکراین قرار خواهد داد، جزئیات بیشتری از آن تایید نشده است.

هینز گفت که موشک‌های فاتح «به طور کلی با  ATACMS قابل مقایسه» هستند. هینز استدلال می‌کند که هر دوی آنها از ناوبری مشابهی استفاده می‌کنند، اگرچه فاتح بزرگ‌تر و سنگین‌تر است و ATACMS احتمالاً دقیق‌تر و قابل اعتمادتر، اما گران‌تر است. 

اگرچه هنوز مشخص نیست که ایران مایل است چه چیزهایی را به روسیه بفروشد، اما هینز گفت که بسیاری از موشک‌های این کشور - مانند فاتح-110، موشک دوربردتر فاتح-313 و موشک ذوالفقار با برد 700 کیلومتر – عنوان صادراتی دارند. این می‌تواند نشان دهنده این باشد که ایران مایل است آن‌ها را به روسیه پیشنهاد دهد.

در ماه سپتامبر، سرگئی شویگو، وزیر دفاع روسیه در جریان بازدید از ایران، طیفی از تسلیحات پیشرفته ایرانی از جمله موشک‌ها را بازرسی کرد. به گزارش خبرگزاری دولتی روسیه تاس، شویگو در دیدار با محمدرضا آشتیانی وزیر دفاع ایران گفت: «فشار تحریم‌ها بر روسیه و ایران بی‌فایده است، و همکاری‌های روسیه و ایران در حال رسیدن به اوج‌های جدید است». شویگو افزود: «سطح بالای دیدارها، عزم مشترک ما را برای ادامه تقویت مشارکت دفاعی راهبردی تأیید می‌کند».

با این همه، به رغم این‌که ایران تاکنون فروش موشک و پهپاد به روسیه را به قصد استفاده در جنگ اوکراین رد کرده‌اند، اما چنین گزارش‌هایی در آستانه موعد «روز گذار» برجام بیشتر نوعی فضاسازی به نظر می‌رسد. بر اساس بندی از سند برجام، روز 18 اکتبر 2023 به عنوان «روز گذار» پیش‌بینی شده که بر اساس آن در این روز تحریم‌های مربوط به موشک‌های بالستیک و برنامه هسته‌ای ایران از سوی شورا امنیت سازمان ملل لغو خواهد شد. با این حال، دولت‌های اروپایی اعلام کرده‌اند که به چنین بندی پایبند نخواهند ماند و تحریم‌های اتحادیه اروپا علیه برنامه موشکی و پهپادی تهران را حفظ خواهند کرد.