به گزارش اکوایران، بازار بین‌بانکی سازوکاری است که در آن بانک‌ها به رد‌و‌بدل کردن منابع مازاد خود می‌پردازند که در آن نظام عرضه و تقاضای حاکم است. به عبارت دیگر از جدال عرضه و تقاضا، قیمت منابع بین‌ بانکی یا همان نرخ بهره بین بانکی تعیین می‌شود.

به طور کلی نرخ بهره بین بانکی امروزه مهمترین نرخ بهره در اقتصاد تلقی می‌شود که سایر نرخ‌های بهره در سایر بازارها نیز خود را با آن تعدیل می‌کنند.

 نکته قابل توجه این است که بانک‌های مرکزی در دنیا پس از مدتی نیز دریافتند اگر نرخ بهره بین بانکی را بتوانند در محدوده مدنظر خود کنترل کنند، افسار تورم نیز در دستانشان قرار می‌گیرد بنابراین پس از دریافت این نکته، به تغییرات نرخ بهره بین بانکی اهتمام ورزیدند. 

نرخ بهره بین بانکی در قعر 1402

آمارهای منتشر شده از بانک مرکزی نشان می‌دهد نرخ بهره بین بانکی در هفته گذشته از 23.43 به 23.41 درصد رسیده است. بررسی‌ها حاکی از آن است که نرخ بهره ثبت شده در هفته منتهی به 20 دی 1402، معادل کمترین نرخ بهره بین بانکی رقم خورده از ابتدای سال جاری (بجز هفته اول فروردین) است. شایان ذکر است که نرخ بهره مذکور در 7 تیر ماه سال جاری نیز به ثبت رسیده بود. 

1402102101

مقایسه‌ای بین دو نرخ بهره مشابه؛ بنگاه‌های تولیدی در خطر رکود؟

بانک مرکزی با هدف حفظ نظم در بازار بین بانکی، خود را از ورود به این بازار منع کرده است اما در صورتی که تقاضای بانک‌ها به قدری افزایش یابد که نرخ بهره بین بانکی را از کانال حرکتی مد نظر بانک مرکزی دور کند، بانک مرکزی در قالب اعتباردهی قاعده‌مند، اقدام به تامین تقاضای بانک‌ها در بازار بین بانکی می‌کند تا از کانال حرکتی نرخ بهره حمایت شود. همچنین در قالب عملیات بازار باز، بانک مرکزی می‌تواند بخشی از نیاز به نقدینگی بانک‌ها را پاسخ دهد تا از فشار تقاضا در بازار بین بانکی کاسته شده و فشار نرخ بهره کاهش یابد. 

مشاهده می‌شود در هفته اخیر بانک مرکزی در دو عملیات بازار باز و اعتباردهی قاعده‌مند مجموعا حدود 179.8 همت اعتبار تزریق کرده و نرخ بهره به 23.41 درصد رسیده است. این درحالیست که در هفته اول تیر تنها 135.5 همت اعتبار در این دو عملیات تزریق شده بود تا نرخ بهره به 23.41 درصد برسد. 

از همین مقایسه ساده شاید بتوان این نتیجه را گرفت که مازاد تقاضا در بازار بین بانکی در دی ماه نسبت به تیر ماه بسیار بیشتر شده است. 

برخی از کارشناسان مازاد تقاضای اعتبار در بازار بین بانکی را به مسئله افزایش نیاز به وجوه در گردش بنگاه‌های اقتصادی و فعال شدن آژیر رکود بنگاه‌های خرد ارتباط می‌دهند. به‌طور کلی درحال حاضر نرخ بهره بین بانکی در مرز 23 تا 24 درصد توسط بانک مرکزی حمایت می‌شود اما تغییرات درون این کانال نیز ممکن است بتواند تغییرات عرضه، تقاضا و تولید را در کوتاه مدت نمایان کند.