جنگ پوتین در دو جبهه؛ مرگ ناوالنی نقطه عطفی برای مردم روسیه می‌شود؟

به گزارش اکوایران، یولیا ناوالنیا روز جمعه در واکنش به این خبر که همسرش و فعال مخالف دولت روسی، الکسی ناوالنی در یک زندان فوق امنیتی درگذشته است، گفت: «من می‌خواهم پوتین و همه اطرافیانش، دوستان پوتین و دولتش بدانند که برای همه کارهایی که با کشور ما، خانواده‌ام و شوهرم کرده‌اند، پاسخگو خواهند شد... این رژیم و ولادیمیر پوتین باید شخصاً برای تمام کارهای وحشتناکی که در سال‌های اخیر با کشور ما، روسیه انجام داده اند پاسخگو شوند.»

رهبران غربی نیز می‌گویند که دولت روسیه مسئول مرگ ناوالنی است.

به نوشته فایننشال‌تایمز، پس از قتل بوریس نمتسوف، یکی دیگر از چهره‌های اپوزیسیون در مسکو در سال 2015، برخی پرسیدند که آیا روسیه از نوعی دیکتاتوری که در آن علیه مخالفان دولت در انتخابات تقلب می‌شود، به دیکتاتوری تبدیل شده است که در آن مخالفان کشته می‌شوند؟ اکنون به نظر می‌رسد که یک پاسخ برای این سوال داریم.

در سال‌های پس از کشته شدن نمتسوف، روسیه - در زبان علوم سیاسی - از دیکتاتوری فریب به دیکتاتوری ترس و سپس، پس از حمله به اوکراین در سال 2022، به یک دیکتاتوری وحشت آشکار تبدیل شده است، وضعیتی که در بیشتر قرن بیستم بر اتحاد جماهیر شوروی تسلط داشت.

در آگوست سال گذشته، رهبر گروه مزدور واگنر، یوگنی پریگوژین، در یک سانحه هوایی مرموز کشته شد، دو ماه پس از این که جرات کرد نیروهای خود را به مسکو ببرد. پوتین به سردار سابق خود رحم نکرد. ما نباید انتظار داشتیم که او چنین ترحمی را در برابر یک دشمن سیاسی قدیمی نشان دهد.

مرگ ناوالنی، که تقریباً دو سال پس از حمله روسیه به اوکراین و در آستانه انتخابات صوری ماه مارس رخ می‌دهد، یادآور این است که رژیم پوتین در حال جنگ در دو جبهه است - بیرونی علیه شهروندان اوکراینی و داخلی علیه شهروندان خود.

کشوری کاملاً متفاوت

جنگ روسیه را به حدی تغییر داده است که دیگر قابل شناسایی نیست. و رفتار با ناوالنی در طول یک دهه یا بیشتر نشان می‌دهد که رژیم چقدر بی‌رحم شده است. در سال 2013، پس از آنکه دادگاه منطقه‌ای ناوالنی را به اتهام اختلاس به پنج سال زندان محکوم کرد، مردم در اعتراض به خیابان‌های مسکو ریختند. این مجازات متعاقبا به حبس تعلیقی تغییر داده شد. پس از آن، ناوالنی حتی اجازه یافت در انتخابات شهرداری مسکو شرکت کند.

اما امروز، نه چنین تظاهراتی و نه چنین تحولات قضایی، و نه شرکت یک چهره برجسته اپوزیسیون در انتخابات محلی، به هیچ وجه قابل تصور نیست.

چهره‌های اپوزیسیون قبلاً به اتهامات واهی اقتصادی محکوم می‌شدند. هنگامی که خود ناوالنی در ژانویه 2021 پس از بهبودی از مسمومیت به روسیه بازگشت، در فرودگاه مسکو به اتهام نقض آزادی مشروط خود دستگیر شد. اما در آگوست سال گذشته، او به اتهامات صرفاً سیاسی، از جمله ایجاد «اجتماع افراطی» به ۱۹ سال زندان دیگر محکوم شد. این و احکام صادر شده برای دیگر مخالفان رژیم، یادآور دوران استالین است.

نقطه عطف؟

مرگ ناوالنی نقطه عطفی برای روسیه مدرن است. تاریخ به ما می آموزد که مرگ یک رهبر اپوزیسیون گاهی اوقات می‌تواند به موجی از اعتراضات منجر شود که در نهایت منجر به فروپاشی یک رژیم بی‌رحم شود. به عنوان مثال، قتل بنینو آکوینو در سال 1983 به کاتالیزور سقوط نهایی رژیم مارکوس در فیلیپین تبدیل شد. اما این اتفاق بلافاصله نیفتاد. تحقق عدالت اغلب زمان می برد.

برای بسیاری، ناوالنی مظهر آینده امیدوارکننده تری برای روسیه بود - به دلیل توانایی قابل توجه او در کنار آمدن با سخت ترین شرایط، حس شوخ طبعی و اعتماد به نفسش به خود و کشور، که حتی در زندان هم آن را از دست نداد. در آنجا بود که او در سراسر جهان به عنوان رهبر مخالفان روسیه شناخته شد، ماندلای روسی که آماده رهبری کشور پس از پایان رژیم فعلی بود. و این البته کرملین را به شدت عصبانی می‌کرد. اما همین عصبانیت خود نشانه آن است که پوتین نه به خود و نه به آینده -آنقدر که می‌خواهد دیده شود- مطمئن نیست.