از اختلال ایتا تا رقابت‌‌ دستوری/ آیا پیام‌رسان‌های داخلی بین مردم محبوبیت دارند؟

به گزارش اکوایران، چند روز پیش بود که عیسی زارع‌پور - وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات- اعلام کرد که بیش از 45 میلیون نفر در پیام‌رسان‌های داخلی عضو‌ند و ایتا نیز حدود 30 میلیون ‌کاربر فعال دارد. او همچنین با بیان اینکه «پلتفرم‌ها» آینده هر کشور را در دست می‌گیرند گفته بود پلتفرم‌ها باید آنقدر «قوی» شوند که قابلیت رقابت داشته باشند.

اما به نظر می‌رسد وضعیت آنطور که وزیر ارتباطات نویدش را داده بود پیش نرفته و  در طول یک بازه زمانی 7 روزه (از 21‌ تا 27 بهمن) ایتا دو بار دچار اختلال شد. دلیل اولین اختلال، اشکال فنی در برخی سرویس‌ها و علت اختلال دوم نیز با اعلام اطلاعیه‌ای پیش از آن، اجرای فاز سوم عملیات ارتقا و نصب تجهیزات شبکه عنوان شد. پیش از این در اردیبهشت نیز این پیام‌رسان داخلی به علت اختلال در تامین برق یکی از مراکز داده دچار اختلال قطع ارتباط کاربران آن شده بود و از کاربران عذرخواهی کرد.

زارع پور در 17 آذر اعلام کرده بود که روزانه ۱۷.۵ میلیون کاربر از شبکه اجتماعی ایتا استفاده می‌کنند که این آمار در ماه به ۴۰ میلیون نفر می‌رسد. اما به نظر نمی‌رسد تعداد کاربران نشانگر، مقبولیت یک پیام‌رسان و  استفاده مداوم مردم از آن باشد. فیلترینگ پیام‌رسان‌های خارجی و البته برخی الزامات دستگاه‌های دولتی موجب شده تا بسیاری از افراد پیام‌رسان‌های داخلی را با اکراه در گوشی‌های هوشمند خود نصب کرده تا در مواقع لزوم از آن استفاده کنند موضوعی که نظرسنجی‌ها هم آن را به طور ضمنی تایید می‌کند. 

 به عنوان مثال، نتایج آخرین نظرسنجی ایسپا که در 2 بهمن منتشر شد، نشان می‌دهد آن‌طور که مسئولین از استقبال بالای کاربران از پیام‌رسان‌های داخلی خبر می‌دهند نیست و همچنان پیام‌رسان‌ها و شبکه‌های اجتماعی خارجی گزینه اول استفاده مردم هستند.

این آمار نشان می‌دهد که 46.5 درصد از پاسخ‌دهندگان به این نظرسنجی از «اینستاگرام» استفاده می‌کنند. 35.3 درصد از «واتس‌اپ»، 34.6 درصد از «تلگرام»، 25.2 درصد از «ایتا»، 24.1 درصد از «روبیکا» و 8.7 درصد نیز گفته‌‌اند از «بله» استفاده می‌کنند. میزان استفاده از سایر پیام‌رسان‌ها و شبکه‌های اجتماعی کمتر از 7 درصد بوده است.

البته میزان استفاده مردم از پیام‌رسان‌ها و رسانه‌های اجتماعی خارجی از قبیل اینستاگرام، واتس‌آپ و تلگرام در دوسال اخیر با نوساناتی همراه بوده‌است، به طوری که استفاده از پیام رسان واتس‌اپ از 71.1 درصد در خرداد 1401 به 35.3 درصد در دیماه 1402 کاهش یافته است.

همچنین رسانه‌های اجتماعی داخلی مثل روبیکا و ایتا نیز از اسفند 1401 تاکنون، میزان استفاده آنها، تغییر قابل توجهی نداشته است.

این آمار نشان می‌دهد که از بین شبکه‌های اجتماعی داخلی، روبیکا و ایتا مقبولیت بیشتری دارند و زنان (28.5 درصد) بیشتر از مردان (22 درصد) از ایتا استفاده می‌کنند؛ 32.7 درصد مصرف کنندگان ایتا دانشگاهی، 28.6 درصد دیپلم و 12.7 درصد نیز کمتر از دیپلم هستند.