سرکوب یادمانهای تیانآنمن و هراس فزایندۀ نگرانیهای امنیتی پکن
اکوایران: از زمانی که ارتش آزادیبخش خلق به چینیها شلیک کرد 35 سال میگذرد اما پکن از هر زمان دیگری مصممتر است تا گرامیداشت قربانیان 4 ژوئن را سرکوب کند.
به گزارش اکوایران، چند ساعت پس از اینکه یکی از دانشجویان چینی خارج از کشور در گرامیداشت 4 ژوئن شرکت کرد، پدرش با او تماس گرفت و پیام نیروهای امنیتی را منتقل کرد: در فعالیتهایی که ممکن است به آبروی چین ضربه بزنند شرکت نکن. در تئاتر لندن، سه بازیگر بریتانیایی که در 35 مه، نمایشنامهای دربارۀ کشتارهای سال 1989 تیانآنمن، بازی کردهاند هویتشان را پنهان میکنند و از نام مستعاری استفاده میکنند. پس از اینکه بازیگران از برنامۀ قبلی مربوط به تیانآنمن در آریزونا خارج شدند تا خطری متوجه خانوادههایشان در چین نشود، تصمیم به این کار گرفتند.
به نوشته لوییزا لیم، در گاردین، از زمانی که ارتش آزادیبخش خلق به چینیها شلیک کرد 35 سال میگذرد اما پکن از هر زمان دیگری مصممتر است تا گرامیداشت قربانیان 4 ژوئن را سرکوب کند -حتی حرکات کوچکی را که در جاهایی بسیار دورتر از مرزهای چین انجام میشوند. چنین سرکوبهایی غیرمنطقی به نظر میرسند: اهدافشان شخصیتهای سیاسی تأثیرگذار نیست، تلاشهایی محدودند و آزادیهای بنیادین افراد را در کشورهایی بسیار دورتر از چین سرکوب میکنند. با این حال نشان دهندۀ تحولی عمیق در قلب چین شی جینپینگ است. مردی که به او «دبیرکل همه چیز» میگویند چین را به کشوری امنیتی تبدیل میکند که اولویت اصلیاش امنیتیسازی همه چیز است و این امنیتیسازی تا رسیدن به فرد هم ادامه مییابد.
حالا امنیت ملی در قلب حکمرانی شی قرار دارد یا به قول خودش «سنگ بستر احیای ملی» است. از چشم حزب کمونیست چین، حالا امنیت 20 بخش متفاوت دارد، از جمله امنیت غذایی، امنیت سایبری، امنیتی زیستمحیطی و امنیت قطبی. گسترش محدودۀ امنیت ملی عملاً تمامی دیگر حوزههای سیاسی را بلعیده است. در سال 2022، شی در سخنرانی بسیار مهمش در کنگرۀ بیستم حزب بیشتر از اینکه از اصلاح، اقتصاد یا حتی سوسیالیسم صحبت کند، از امنیت گفت، پیام روشن است: عصر اصلاحات تمام شده است. عصر امنیت ملی شروع شده است.
از همین رو، وزارت امنیت کشور که زمانی بسیار مخفی بود، حالا از سایهها بیرون آمده و روی بیلبوردهای خیابانهاست و حساب کاربری ویچت و روز آموزش امنیت ملی خودش را دارد. امسال، این وزارتخانه ویدیویی را منتشر کرد که در آن جاسوس ریشداری از نهادهای حکومتی عکس و با دستگاهی در یقۀ لباسش از اسرار تجاری فیلم میگرفت و حتی روی خیاری که در میانوعدهاش بود هم برایش پیامهای محرمانه میآمد. در پایان این داستان اخلاقی، پلیسی با چکمههایی سیاه به پا و نقابی بر صورت، جاسوس را به سزای اعمالش رساند. این ویدیو نشان میدهد شهروندان از طریق یک خط تلفنی ویژه و یک اپلیکیشن ظنشان نسبت به فعالیتهای جاسوسی را به صدایی جدی گزارش دادند: «تا زمانی که یکمیلیارد و چهارصد میلیون نفر مثل من و شما وجود داشته باشد، میتوانیم یک میلیارد و چهارصد میلیون خط دفاعی بسازیم.»
چرا چین هر چه قدرتمندتر میشود، پارانوئیدتر هم میشود؟ یک پاسخش در روانشناسی معماری این تغییرات نهفته است. وسواس شی نسبت به سقوط شوروی -«تراژدی که دردناکتر از آن است که آدم به آن نگاه کند»- بر کسی پوشیده نیست. هدفش تأمین امنیت رژیم و محافظت از حکومت حزب کمونیست است. برای رسیدن به این مهم، آموزۀ بنیادینش احتمالاً سند شمارۀ 9 باشد، متن محرمانهای که در سال 2013 منتشر شد و 7 تهدید ایدئولوژیک متوجه حزب را برمیشمارد، از جمله ترویج دموکراسی مشروطه، نئولیبرالیسم غربی و دیدگاههای «نیهیلیستی» نسبت به تاریخ. در دهههای گذشته، دیدگاه رسمی این بود که حزب کمونیست چین بین اقتدارگرایی نرم و سخت در نوسان است و پس از دورههای سختگیری یا شو، دورههای آسانگیری یا فنگ میآیند. اما از سال 2012 و به قدرت رسیدن شی، پس از سختگیریها، سختگیریهای بیشتری آمده است.
در داخل، تمرکز امنیت ملی در خدمت پرت کردن حواس مردم از مشکلات اقتصادیشان است. تا همین اواخر، حزب کمونیست چین برای مشروعیتش بر رشد اقتصادی سریع و بهبود استاندارد زندگی تکیه داشت. اما با افت سرعت رشد، نیازمند مسئلۀ دیگری است. قلعۀ چین مکمل ذهنیت محاصرهای است که طبعیت ثانویۀ جمعیتی است که ناسیونالیسم زخم خوردۀ یک قرن تحقیر را پذیرفتهاند.
برای مشاهدۀ یک نمونهاش، فقط کافی است به هنگ کنگ نگاه کنید که جایگاه اقتصادی برجستهاش قربانی امنیت ملی شده است. پس از تحمیل قانون بسیار سختگیرانۀ امنیت ملی که قوۀ مقننه، اجراییه و قضاییه و جامعۀ مدنی را دگرگون کرده است، کسبوکارهای خارجی و ساکنان محلی از آنجا گریختهاند.
هفتۀ گذشته، 14 کنشگر دموکراسیخواه بابت برگزاری نظرسنجی مقدماتی غیررسمی، با اتهامات امنیت ملی محکوم شدند، در حالی که در ابتدا به خاطر قانون امنیتی سختگیرانۀ جدیدِ معروف به مادۀ 23 و «جرائم مربوط با اغراض فتنهانگیز» دستگیر شده بودند. بهخاطر پستهایی که در یک صفحۀ فیسبوکی برای وکیلی به نام چو هانگتونگ منتشر شد که از سال 2021 به خاطر نقشش در سازماندهی گرامیداشت 4 ژوئن در هنگ کنگ با اتهام براندازی در حبس است.
چو دادگاه را به بلندگویی برای خودش تبدیل کرد و گفت در جهانی که جایگاههای آزادی بیان در حال محو شدند، «نمیتوان اینجا را رها کرد.» او هنگام دفاع از خودش در دادگاه یک تیشرت با عکس میکی ماوس به تن داشت چرا که سرویس اصلاح و تربیت به او اجازه نمیداد لباسهای خودش را که نوشتههای سیاسی داشتند بپوشد. صحبتهای درخواست تخفیف او در سال 2021 حاوی هشداری برای سرویسهای امنیتی است، حتی در حالی که یادمانهای تیانآنمن در خارج از کشور را سرکوب میکنند. او نوشت معنای به یاد آوردن تیانآنمن در حال تکامل است: «دیگر عذابهای زمانهای بسیار دوری نیست که هر روزی که میگذرد کمرنگتر میشوند. حالا، سرکوبی است که میان همۀ زمانها، با هر فاصلهای و با هر هویتی مشترک است.»
تیتر یک در اکوایران
پربینندهترینها
-
رانا و شاهین بازار خودرو را آتش زدند
-
2 روایت متفاوت از علت تاخیر در پرداخت یارانه نقدی آبان 1403
-
انتقاد تند پزشکیان از غرب: شما مرد هستید که با بمب زنان و کودکان را کشتار میکنید!
-
فوری؛ ممکن است امشب قطعنامه صادر نشود
-
جنگ اوکراین به نقطه جوش رسید/ کییف پیام هشدار گرفت؛ حملات هوایی گسترده روسیه در راه است
-
استقبال مولوی عبدالحمید از مسعود پزشکیان+ فیلم
-
فوری/ واریز یارانه نقدی آبان 1403+ فیلم
-
واکنش فوری تهران به قطعنامه شورای حکام آژانس
-
توصیه مولوی عبدالحمید به گفتوگو با آمریکا و اروپا/ گام اهل سنت برای وفاق