به گزارش اکوایران، مرکز پژوهش‌های مجلس در گزارشی به بررسی وضعیت شهرک‌های صنعتی فعال در کشور پرداخته است. این گزارش نشان می‌دهد که تا پایان خرداد 1402، 50 هزار و 917 واحد بهره‌برداری شده است؛ بیش از یک میلیون نفر نیز در این واحدها مشغول به کار شده‌اند که بر این اساس متوسط اشتغال هر واحد 20 نفر است. بر اساس این گزارش کل مساحت واحدهای بهره‌برداری شده 24 هزار و 469 هکتار و میانگین مساحت هر زمین، 4806 مترمربع بوده است. همچنین متوسط سرمایه‌گذاری برای هر واحد صنعتی 9 میلیارد و 436 میلیون تومان گزارش شده است.

1ص

بر اساس گزارش بال پژوهشی مجلس، از مجموع 47 هزار و 501 هکتار زمین واگذار شده، تنها 24 هزار و 469 هکتار به بهره‌برداری رسیده که نشان از بهره‌برداری 51 درصدی می‌دهد.

آمار بالای زمین‌های واگذار شده بهره‌برداری نشده نسبت به کل زمین‌های واگذار شده، نشان از نارسایی‌های موجود در نظام واگذاری زمین در شهرک‌ها و نواحی صنعتی، سنجش صلاحیت و فرایند نظارتی آن دارد؛ همانطور که نمود ضعف در فرایند نظارتی این موضوع، در جدول زیر مشخص شده است.

آمارها نشان می‌دهد که از مجموع ۲۳ هزار هکتار زمین واگذار شده بهره برداری نشده، صرفاً ۵۸ هکتار - کمتر از ۰/۳۰ درصد از اراضی طی فرایند باز پس‌گیری در هیئت خلع ید از کنترل متقاضیان غیر واقعی خارج شده است.

2222

تعداد واحدهای بهره‌برداری‌شده در کدام استان بیشتر است؟

بررسی گزارش مرکز پژوهش‌ها نشان می‌دهد که استان اصفهان در بین سایر استان‌های کشور، با 7018 واحد، بیشترین تعداد واحد بهره‌برداری شده در شهرک‌ها و نواحی صنعتی را به خود اختصاص داده و پس از آن استان تهران با 6035 واحد و استان فارس با 3344 واحد قرار دارند.

در حوزه غذایی و آشامیدنی، در کل کشور، مجموعا 8662 واحد صنعتی وجود دارد که بیشترین آن در استان تهران با 824 واحد و پس از آن، استان اصفهان، با 707 واحد و استان خراسان رضوی، با 634 واحد قرار دارد.

در بخش واحدهای صنعتی نساجی، استان اصفهان با جای دادن 916 واحد در صدر جدول قرار گرفته و پس از آن استان تهران با 384 واحد و استان یزد با 197 واحد قرار دارند.

در بخش واحدهای صنعتی مربوط به سلولژی، استان سیستان وبلوچستان با 317 واحد، استان فارس با 300 واحد و استان قم با 259 واحد دارای بیشترین واحد صنعتی هستند.

در بخش واحدهای صنعتی بخش شیمیایی، استان اصفهان 1499، استان تهران 974 واحد و استان آذربایجان شرقی با 759 واحد، بیشترین واحدهای صنعتی را به خود اختصاص داده‌اند.

در بخش واحدهای صنعتی مربوط به کانی‌های غیر فلزی، استان اصفهان، 1057 واحد، استان تهران 629 واحد و استان فارس 442 واحد بیشترین واحدهای صنعتی را دارا بوده‌اند.

در بخش فلزی، استان‌ تهران با 2573 واحد، استان اصفهان 1766 واحد و استان آذربایجان شرقی با 1030 واحد دارای بیشترین واحد صنعتی بوده‌اند.

در بخش برق و الکترونیک، استان اصفهان با 290 واحد، استان تهران با 185 واحد و استان سمنان با 104 واحد  بیشترین واحدهای صنعتی را داشته‌اند.

و در بخش خدمات، 771 واحد در استان فارس، 535 واحد در استان اصفهان و 503 واحد در استان کرمان به عنوان بیشترین واحدهای صنعتی این بخش در سطح کشور قرار گرفته است.

شهرک 2

اما اگر جمعیت را لحاظ کنیم مشاهده می‌کنیم که استان سمنان با حدود 195 واحد صنعتی به ازای هر 100هزار نفر، در صدر قرار دارد و بعد از اصفهان، استان‌های مرکزی و یزد قرار گرفته‌اند. از این حیث استان کرمانشاه با تنها 20 واحد در قعر است.  این در حالی است که میانگین واحدهای صنعتی در کشور به ازای هر 100 هزار نفر، 63.5 واحد است.

شهرک 1

آخرین آمارها از وضعیت شهرک‌های صنعتی غیردولتی تا پایان خرداد 1402 نیز نشان می‌دهد که میزان زمین بهره‌برداری شده نسبت به زمین صنعتی در اختیار، میزان اشتغال به‌ازای واحد صنعتی و تعداد واحد بهره‌برداری شده نسبت به قراردادهای منعقده در وضعیت مطلوب‌تری نسبت به شهرک‌ها و نواحی صنعتی دولتی قرار دارد. بر این اساس میانگین میزان اشتغال هر واحد بهره‌برداری شده صنعتی غیردولتی 21 نفر محاسبه شده است که نسبت به شهرک‌های دولتی اندکی بیشتر است. 

جدول 5