شرط ایران برای مذاکره مستقیم با آمریکا

به گزارش اکو ایران، روزنامه انگلیسی فایننشال تایمز در گزارشی به «تردید دولت جدید ایران نسبت به حصول توافق هسته‌ای» پرداخته و گزارش داده‌است: «پس از انتخاب ابراهیم رئیسی، تهران به صراحت اعلام کرده است که احیای برجام اولویت اصلی‌اش نیست».

تردید محافظه‌کاران

این گزارش می‌افزاید: در حالی که مقامات آمریکایی و اروپایی می گویند که به توافق با دولت حسن روحانی، نزدیک شده بودند، محافظه‌کاران که اکنون دولت را در اختیار دارند، روشن کرده اند که انتظار پیشرفت چندانی ندارند.

به ادعای این روزنامه، یکی از منابع داخلی نزدیک به محافظه‌کاران گفت: «برگزاری مذاکرات هسته‌ای اولویت اصلی ما نیست، زیرا استراتژی جدید ایران این است که دیگر روی برجام [توافق هسته‌ای] حساب نکند و در چیزی سرمایه‌گذاری نکند که یک بار شکست خورده است». این منبع می‌گوید طرف مقابل به مذاکرات می آید و به ایران می گوید تو پسر بدی هستی. ایران که متعهد به دیپلماسی و مذاکره است، با آرامش پاسخ می‌دهد و لیست خواسته‌های خود را روی میز قرار خواهد داد که احتمالاً آمریکا آن را بسیار پرهزینه و غیرقابل قبول خواهد یافت. 

این روزنامه می‌افزاید: رئیس‌جمهور جدید ایران معتقد است که اقتصاد کشور حتی با وجود تحریم‌ها، با تقویت تولید داخلی و تقویت روابط تجاری با کشورهای همسایه می‌تواند شکوفا شود. و ایران که در پاسخ به نقض عهد آمریکا و پس از اعمال مجدد تحریم‌های آمریکا فعالیت‌های غنی‌سازی اورانیوم خود را گسترش داده، و با وعده‌های جو بایدن، رئیس‌جمهور آمریکا مبنی بر اینکه واشنگتن به توافق بازمی‌گردد، قانع نشده است، مشروط بر اینکه ایران نیز به پایبندی کامل خود بازگردد. در شرایطی که تهران نگران بازگشت احتمالی ترامپ به قدرت در انتخابات 2024 آمریکا است، مقامات این کشور از بایدن خواسته‌اند "تضمین" کند که دولت آینده ایالات متحده توافق را کنار نگذارد.

فایننشال‌تایمز نوشت: حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه ایران نیز پیشنهاد کرده است که ایالات متحده می تواند 10 میلیارد دلار از پول های مسدود شده ایران در بانک های خارج از کشور را به عنوان نشانه حسن نیت و اولین گام آزاد کند، شرایطی که ممکن است تهران در مذاکرات این ماه مطرح کند.

علی شمخانی، مقام ارشد امنیتی ایران، چهارشنبه گذشته گفت: «رئیس‌جمهور آمریکا که اختیارات چندانی ندارد، حاضر نیست تضمین بدهد. اگر وضعیت فعلی تغییر نکند، نتیجه مذاکرات [نوامبر] از هم اکنون روشن است.»

شرط ایران برای مذاکره مستقیم با آمریکا

محافظه‌کاران توانایی بایدن برای پیگیری تعهد را زیر سوال می‌برند. این منبع آگاه گفت: «بایدن ضعیف است و نمی تواند در داخل کشور توافق با ایران را پیاده کند.  آیا با این همه مخالفت [با ایران] در کنگره و سنا می تواند پول ایران را آزاد کند؟ پاسخ خیر است.»

یکی دیگر از منابع آگاه ایرانی گفت: «ایران تنها در صورتی با آمریکا [مستقیماً] مذاکره خواهد کرد که ما شاهد تغییر رویکرد واقعی باشیم».  وی افزود: «اما با توجه به همه موانع سیاسی موجود در ایران و آمریکا، هیچ مذاکره ای با آمریکا و پیش‌بینی نمی‌شود هیچ‌گونه توافقی در آینده قابل پیش‌بینی به دست آید».

این روزنامه انگلیسی پرادامه آورده است: در دورهای قبلی، اتحادیه اروپا ریاست جلسات کمیسیون مشترک در گرند هتل وین را بر عهده داشت و دیپلماسی شاتل را بین نمایندگان ایران و یک هیئت آمریکایی در هتلی مجاور رهبری کرد. بعید است این وضعیت تغییر کند.

راب مالی، فرستاده ویژه واشنگتن در امور ایران، برای این مذاکرات به وین خواهد رفت، اما انتظار نمی رود که مستقیماً در این مذاکرات شرکت کند.

اتحادیه اروپا همچنین در مورد احتمال پیشرفت های اساسی محتاط است. اما مقامات بلوک تاکید می‌کنند که صرفاً تضمین تعهد برای از سرگیری مذاکرات در حال حاضر یک دستاورد است. یک دیپلمات ارشد اتحادیه اروپا گفت: «ما بیشتر از این صحبت نمی کنیم و این چیز خوبی است. ما در واقع به دور میزمذاکرات باز خواهیم گشت». 

فرانسه، بریتانیا و آلمان در کنار ایالات متحده اخیراً گفتند که پیشرفت تنها در صورتی امکان پذیر خواهد بود که ایران مسیر خود را تغییر دهد. این تنها راه مطمئن برای جلوگیری از تشدید تنش خطرناک است که به نفع هیچ کشوری نیست».

طولانی شدن مذاکرات از احتمال توافق می‌کاهد

علی واعظ، مدیر برنامه ایران در گروه بین‌المللی بحران، گفت این خطر وجود دارد که تیم جدید ایرانی به رهبری علی باقری کنی، معاون وزیر امور خارجه، به جای پیشرفت واقعی در حصول توافق، بر نارضایتی‌های تاریخی تمرکز کند.

وی مدعی شد: «فکر نمی‌کنم کسی بخواهد زودتر از موعد این مذاکرات را قطع کند. ولی اگر مواضع ایران کاملاً ناسازگار باشد، اتلاف وقت به دلیل سرعت رشد برنامه هسته‌ای ایران هیچ فایده‌ای ندارد».

این روزنامه درپایان نوشت: تحلیلگران غربی هشدار می دهند که در صورت طولانی شدن مذاکرات در سال جدید، امید به انعقاد توافق کاهش خواهد یافت. ند پرایس، سخنگوی وزارت امور خارجه ایالات متحده، چهارشنبه هفته گذشته گفت که ایالات متحده همچنان معتقد است که «دستیابی سریع به تفاهم و اجرای آن در مورد بازگشت متقابل به پایبندی به [پیمان هسته ای 2015] ممکن است»، اما در برخی موارد نکته، پیشرفت‌های ایران باعث می‌شود که بازگشت به توافق «به عنوان یک پیشنهاد برای ایالات متحده و شرکای ما ارزش نداشته باشد».