سهم کمرنگ شاخص‌های برنامه هفتم در بودجه ۱۴۰۴ شرکت‌های دولتی؟

مرکز پژوهش های مجلس در گزارشی به بررسی بخش دوم لایحه بودجه سال1403 پرداخته و در آن اعلام شده،‌ منابع و مصارف شرکت‌های دولتی حدود ۲۹.۷ درصد نسبت به قانون بودجه سال ۱۴۰۲ افزایش یافته است. البته اگر بودجه این شرکت‌ها به قیمت ثابت (بدون در نظر گرفتن تورم) بررسی شود، نشان می‌دهد که گردش مالی آنها در طول ۱۳ سال گذشته روند کلی نزولی داشته است.

در بند "ب" تبصره ۱۳ قانون بودجه ۱۴۰۳، مقرر شده که یک درصد از هزینه‌های شرکت‌های دولتی (به‌جز هزینه‌های سود، جریمه‌های بانکی و بیمه) برای امور فرهنگی اختصاص یابد. این بند پیش‌بینی می‌کند که ۳۶ هزار میلیارد تومان از محل هزینه‌های شرکت‌های دولتی به ردیف‌های جدول ۱۲ لایحه بودجه سال ۱۴۰۳ تخصیص داده شود. با توجه به بالا بودن این رقم و شمول آن بر همه شرکت‌های دولتی (حتی شرکت‌های زیان‌ده و دارای زیان انباشته)، اجرای این بند مشکلات زیادی برای شرکت‌ها ایجاد خواهد کرد.

قابل توجه است که برای ۷۷ شرکت دولتی سودده، این یک درصد از هزینه‌ها حتی از کل سود پیش‌بینی‌شده سال آینده بیشتر است؛ برای برخی از این شرکت‌ها، این مبلغ بیش از ۴۰۰ برابر سودشان و برای برخی دیگر بیش از ۱۰۰۰ برابر هزینه‌های سرمایه‌ای از منابع داخلی است. همچنین برای ۱۸۰ شرکت دیگر سود سال آینده صفر پیش‌بینی شده و کسر این یک درصد برای آنها عملاً به زیان منجر خواهد شد. در مجموع، برای ۲۵۷ شرکت دولتی (معادل ۷۶ درصد شرکت‌های دولتی)، این رقم از کل سود آنها بیشتر است.

این نهاد پژوهشی در پایان تاکید می‌کند که واضح است تصویب چنین احکامی و خروج منابع مالی در این مقیاس می‌تواند فعالیت اصلی شرکت‌های دولتی یعنی سرمایه‌گذاری را به طور جدی مختل کند.