پیشروی برق‌آسای شورشیان در حلب چگونه ممکن شد؟

به گزارش اکوایران، ارتش سوریه روز شنبه اعلام کرد که ده‌ها نفر از سربازانش در حمله بزرگی از سوی گروه‌های مسلح مخالف اسد که وارد شهر حلب شدند، کشته شده‌اند. این حمله ارتش را مجبور به استقرار دوباره نیروها کرده و به بزرگ‌ترین چالش برای رئیس‌جمهور بشار اسد در سال‌های اخیر تبدیل شده است.

به گزارش رویترز، این حمله غافلگیرانه که توسط گروه اسلام‌گرای هیئت تحریر الشام رهبری شد، جسورانه‌ترین عملیات شورشیان در سال‌های اخیر در جنگ داخلی سوریه به شمار می‌رود؛ جنگی که خطوط مقدم آن از سال ۲۰۲۰ عمدتاً ثابت مانده بود.

جنگ سوریه که از سال ۲۰۱۱ آغاز شده و صدها هزار نفر را به کام مرگ کشانده و میلیون‌ها نفر را آواره کرده است، همچنان ادامه دارد و تاکنون پایانی رسمی برای آن اعلام نشده است. هرچند بیشتر درگیری‌های اصلی پس از آنکه جمهوری اسلامی ایران و روسیه به دولت اسد برای کنترل اکثر مناطق و تمامی شهرهای بزرگ کمک کردند، سال‌ها پیش متوقف شد.

حلب از سال ۲۰۱۶، زمانی که نیروهای سوریه با حمایت روسیه مناطق شرقی تحت کنترل نیروهای مسلح مخالف دولت را محاصره کردند و به ویرانی کشاندند، به‌طور کامل تحت کنترل دولت درآمد. این پیروزی یکی از نقاط عطف مهم جنگ بود.

علی جمعه، یک جنگجوی شورشی، در تصاویری که از داخل شهر فیلم‌برداری شده بود، گفت: «من اهل حلب هستم و هشت سال پیش در سال ۲۰۱۶ از آنجا آواره شدم. خدا را شکر که بالاخره برگشتیم. این احساسی غیرقابل وصف است.»

با اذعان به پیشروی شورشیان، فرماندهی ارتش سوریه اعلام کرد که مهاجمان بخش‌های وسیعی از حلب را تصرف کرده‌اند.

پس از اعلام ارتش مبنی بر آماده‌سازی برای ضدحمله، روزنامه طرفدار دمشق، الوطن، گزارش داد که حملات هوایی به تجمع‌ها و کاروان‌های این نیروها در شهر انجام شده است.

تصاویر شب گذشته از حلب نشان می‌دهد گروهی از جنگجویان شورشی در میدان سعدالله الجابری جمع شده‌اند، در حالی که بیلبوردی از بشار اسد در پشت سر آن‌ها دیده می‌شود.

تصاویر دیگری که روز شنبه فیلم‌برداری شده، افرادی را نشان می‌دهد که روی مجسمه سرنگون‌شده باسل اسد، برادر رئیس‌جمهور، عکس می‌گرفتند. جنگجویان با کامیون‌های باربری در سطح شهر حرکت می‌کردند و در خیابان‌ها پرسه می‌زدند. یک مرد در نزدیکی قلعه تاریخی حلب، پرچم مخالفان سوریه را تکان می‌داد.

فرماندهی نظامی سوریه اعلام کرد که شبه‌نظامیان در تعداد زیاد و از چند جهت حمله کرده‌اند و این موضوع نیروهای مسلح ما را مجبور کرد تا عملیاتی برای بازآرایی انجام دهند که هدف آن تقویت خطوط دفاعی برای مهار حمله و حفظ جان غیرنظامیان و سربازان است.

بر اساس بیانیه‌ای از اتاق عملیات آن‌ها و یک منبع امنیتی، گروه‌های مسلح مخالف اسد همچنین کنترل فرودگاه حلب را به دست گرفتند. دو منبع نیز اعلام کردند که مهاجمان شهر معرة النعمان در استان ادلب را تصرف کرده‌اند و کل آن منطقه اکنون تحت کنترل آن‌هاست.

این درگیری‌ها، در حالی که منطقه به‌طور گسترده‌تری با جنگ‌هایی در غزه و لبنان متشنج شده است، دوباره جنگ طولانی‌مدت سوریه را احیا کرده‌اند. در لبنان، آتش‌بسی بین اسرائیل و گروه لبنانی حزب‌الله که مورد حمایت جمهوری اسلامی ایران است، روز چهارشنبه به اجرا درآمد.

با توجه به حمایت روسیه و جمهوری اسلامی از اسد و حمایت ترکیه از برخی از شورشیان در شمال غربی که در آنجا نیروهای نظامی دارد، این حمله بار دیگر پیچیدگی‌های ژئوپلیتیک این درگیری را برجسته کرده است. درگیری‌ها در شمال غربی از زمان توافق کاهش تنش بین ترکیه و روسیه در سال ۲۰۲۰ عمدتاً فروکش کرده بود.

گفتگوی وزرای روسیه و ترکیه

به گفته وزارت امور خارجه روسیه، وزیر امور خارجه روسیه، سرگئی لاوروف، روز شنبه در تماس تلفنی با همتای ترکیه‌ای خود، حاکان فیدان، وضعیت سوریه را مورد بحث قرار داد.

وزارت خارجه روسیه اعلام کرد: «هر دو طرف نگرانی‌های جدی خود را نسبت به گسترش خطرناک درگیری‌ها ابراز کردند.» آن‌ها توافق کردند که هماهنگی اقدامات مشترک برای تثبیت وضعیت در این کشور ضروری است.

مقامات امنیتی ترکیه روز پنجشنبه اعلام کرده بودند که آنکارا از عملیات‌هایی که گروه‌های مخالف قصد سازمان‌دهی آن‌ها را داشتند، جلوگیری کرده تا از تنش‌های بیشتر در منطقه جلوگیری شود.

دفاع مدنی سوریه، یک نهاد امدادرسانی که در مناطق تحت کنترل مخالفان سوری فعالیت می‌کند، در پستی در شبکه اجتماعی ایکس اعلام کرد که هواپیماهای سوری و روسی حملاتی هوایی به محله‌های مسکونی در مناطق تحت کنترل شورشیان در ادلب انجام داده‌اند که منجر به کشته شدن چهار غیرنظامی و زخمی شدن شش نفر دیگر شده است. دو منبع نظامی سوری اعلام کردند که روسیه به دمشق وعده داده است کمک‌های نظامی اضافی ظرف ۷۲ ساعت آینده به این کشور ارسال شود.

یگان‌های مدافع خلق (YPG) کرد، که رهبری نیروهای دموکراتیک سوریه را بر عهده دارند و کنترل بخش‌های بزرگی از شمال شرقی و شرقی سوریه را در اختیار دارند، با خروج نیروهای دولتی، کنترل خود را در شهر حلب گسترش داده‌اند.

مصطفی عبدالجابر، یکی از فرماندهان تیپ «جیش العزه»، گفت که پیشروی سریع شورشیان به دلیل کمبود نیروی انسانی مورد حمایت جمهوری اسلامی ایران برای کمک به دولت در استان گسترده‌تر حلب ممکن شده است.

متحدان جمهوری اسلامی در منطقه در پی گسترش جنگ غزه به سراسر خاورمیانه، مجموعه‌ای از ضربات از سوی اسرائیل دریافت کرده‌اند.

جنگجویان مخالف گفته‌اند که این حمله در واکنش به افزایش حملات در هفته‌های اخیر علیه غیرنظامیان توسط نیروهای هوایی روسیه و سوریه در مناطق استان ادلب و برای جلوگیری از هرگونه حمله احتمالی ارتش سوریه انجام شده است.