به گزارش اکوایران؛ صمد حسن‌زاده، رئیس اتاق ایران در نشست صبحانه کاری فعالان اقتصادی با وزیر میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری در اتاق ایران اعلام کرد: از ۴۰۰ رشته صنایع‌دستی شناخته شده در دنیا، ۳۰۰ رشته آن در ایران ثبت شده و بعد از هند و چین، ایران در حوزه صنایع‌دستی سرآمد است؛ اما در حوزه صادرات صنایع‌دستی رتبه ایران ۳۱ اعلام می‌شود که با ظرفیت‌های موجود، هماهنگ نیست.

مرتضی حاجی آقامیری، رئیس کمیسیون فرش، هنر و صنایع‌دستی اتاق ایران صحبت رئیس اتاق را تایید کرد و گفت: صادرات صنایع‌دستی در 7 سال گذشته 200 تا 300 میلیون دلار بوده که نسبت به ظرفیت ایران عدد نازلی است. درحالی‌که صادرات ویتنام، چین و هند بالای یک میلیارد دلار است.

رئیس کمیسیون فرش، هنر و صنایع‌دستی اتاق ایران، تصریح کرد: سه مقصد اصلی فرش و صنایع‌دستی ایرانی، کشورهای بریتانیا، امریکا و المان است. چهارمین مقصد فرش دستباف ایرانی، آمریکاست که سال‌هاست ما را تحریم کرده است.

این فعال اقتصادی با اشاره به اینکه فرش و صنایع‌دستی ایران به کشورهای عراق، ترکیه و امارت نیز صادر می‌شود، گفت: باید بازارهای خود را توسعه دهیم و به کشورهای حاشیه خلیج‌فارس نیز صادر کنیم.

آقامیری درباره آسیب‌شناسی صنایع‌دستی، گفت: دولت به صنایع‌دستی نگاه خوبی ندارد و فراهم نبودن زیرساخت‌های تجارت، پیمان‌سپاری ارزی، بیمه فعالان صنایع‌دستی، نگاه نادرست به کسب‌وکار صنایع‌دستی باعث آسیب به این حوزه شده است.

او تأکید کرد: مسئله فعالان صنایع‌دستی برندینگ و مارکتینگ و نپیوستن ایران به اف ای تی اف است.

حسن‌زاده  با اشاره به اینکه  حدود 2.5 میلیون نفر از هنر صنعت فرش ارتزاق می‌کنند، گفت: فرش ایران قدمت تاریخی دارد و همواره ایران را با نام فرش می‌شناختند؛ اما از این بخش نیز نتوانستیم، بهره لازم را ببریم.

او به گردشگری سلامت اشاره کرد و افزود: ایران در بخش گردشگری سلامت نیز ظرفیت‌های بالایی دارد، هرچند به دلیل برخی بی‌توجهی‌ها و بی‌دقتی‌ها از این ظرفیت، غافل هستیم. در همین شرایط ترکیه توانسته با برنامه‌ریزی‌های دقیق در حوزه گردشگری سلامت رشد خوبی را تجربه کند.

 

رویای 15 میلیون گردشگر

در بخش دیگر این نشست، احد عظیم زاده، رئیس کمیسیون گردشگری اتاق ایران، از وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی درباره امکاناتی سؤال کرد که قرار است با تکیه‌بر این امکانات، بر اساس برنامه هفتم پیشرفت 15 میلیون گردشگر وارد کشور شود و آیا در ایران چنینی امکاناتی برای جذب توریسم و گردشگر وجود دارد؟

​او ادامه داد: اگر همین امروز توافق صورت گیرد و 15 میلیون گردشگر وارد کشور شود؛ این گردشگرها از کدام هتل، ایرلاین، هتل‌ها و غذاخوری‌ها و سرویس بهداشتی‌ها و اتوبوس‌ها استفاده خواهد کرد؟ توریست امکانات می‌خواهد و امروز باید کار را شروع کنیم. این کار با صلاحدید وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی ممکن است.

به گفته عظیم‌زاده اگر دولت بودجه نداشته باشد، چگونه می‌توان زیرساخت ایجاد کرد؟ درخواست ما این است که برای گردشگری کشور دستورات ویژه صادر شود.

شهاب علی‌عرب، نایب‌رئیس کمیسیون گردشگری اتاق ایران جذب گردشگر توسط کشورهای همسایه ایران را موردتوجه قرار داد و گفت: در حوزه پذیرش گردشگر، سطح اختلاف ایران با دیگر کشورها حتی کشورهای همسایه بالاست. برای تحقق برنامه هفتم و رسیدن به ۱۵ میلیون گردشگر باید سیاست‌های کلان را اصلاح کنیم. متأسفانه در بهار ۱۴۰۳ به نسبت بهار ۱۴۰۲ بالغ‌بر ۹۵ درصد ورودی گردشگر به ایران از عراق کاهش پیدا کرده است. این اعداد بر اساس مرکز آمار اعلام شده است.

در واکنش به این آمار، وزیر میراث فرهنگی گفت: آمارها باید دقیق و معتبر باشد. چنین اطلاعاتی درباره عراق در اختیار وزارتخانه قرار نگرفته است. امروز در مذاکراتی که با طرف عراقی داشتیم روی رسیدن به ۵ میلیون گردشگر به توافق رسیدیم. وزارتخانه به‌طور دقیق اطلاعات مربوط به ورودی‌ها و خروجی‌های گردشگران را مطالعه می‌کند و چنین آماری به‌ویژه درباره گردشگران عراقی، صحت ندارد.

دولت در عمل باید از تصدی‌گری خارج شود

سیدرضا صالحی امیری وزیر میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری از خروج دولت از تصدی گری اشاره کرد و گفت: ما در یک لوپ تکرار قرار گرفته‌ایم؛ این تکرار برای ما و مردم آزاردهنده شده و نیازمند یک پارادایم شیفت گفتمانی و تغییر استراتژی نسبت به شرایطی که در آن قرار داریم؛ هستیم.

او ادامه داد: اولین تغییر نگرش این است که نسبت دولت و بخش خصوصی شفاف‌تر بیان شود. ما این بحث را به‌تفصیل در گذشته داشته‌ایم. من معتقدم دولت باید از تصدی‌گری خارج شود و در عمل این رویه را تغییر دهد. دولت اگر وارد عرصه تصدی‌گری نشود، سیاست‌گذار خوبی خواهد بود و به وظیفه و نقش حمایت گری بازخواهد داشت. در ادامه به وظیفه اصلی خود یعنی نظارت ادامه خواهد داد. در این صورت دولت چابک خواهد بود وگرنه در مسیر توسعه دچار انحرافی خواهد شد و الآن در همان مسیر هستیم.

وزیر میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری اظهار کرد: تلاش زیادی شد تا مداخله دولت در حوزه خصوصی و در نهاد اتاق بازرگانی کمتر شود ولی هنوز تعریف شفافی ارائه نشده است.

او در ادامه به سه حوزه مرتبط با این وزارتخانه یعنی میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری اشاره کرد: ظرفیت بیش از یک‌میلیون اثر در کشور را داریم. اما فقط  40 هزار اثر ثبت جهانی شدند و برای همین جز 10 کشور اول جهان هستیم.  در غیر این صورت الآن در جایگاه اول بودیم. 50 اثر آماده ثبت داریم. 

امیری با اشاره به حوزه گردشگری گفت: در حوزه گردشگری اتاق ایران می‌تواند به وزارت کمک کند. آماده امضا تفاهم‌نامه هستیم تا نقشه راه شفافی از بحث‌های عملیاتی برسیم. گردشگری در ایران ظرفیت بالایی دارد. اما الآن حالش خوب نیست. 

او اولین مسئله حوزه گردشگری را ضعف زیرساخت‌ها اعلام کرد. سؤال اصلی این است که در پایان برنامه هفتم پیشرفت 15 میلیون وارد ایران کنیم اما با کدام زیرساخت، باید این پروژه‌ها به نتیجه برسد. 1430 هتل در کشور ثبت شده که شرایط گردشگر ندارند. باید این موارد اصلاح شود.

وزیر میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری با بیان اینکه نیازمند استفاده از ظرفیت خدمات‌دهی بخش خصوصی در حوزه گردشگری هستیم، گفت: ما برای توسعه صنعت گردشگری، به ظرفیت‌های هواپیمایی بیشتر و فعالیت شرکت‌های هواپیمایی خارجی در ایران نیاز داریم؛ چراکه با ۱۳۰ فروند هواپیما با میانگین سنی بالا، پاسخ‌گویی به ۱۵ میلیون گردشگر امکان‌پذیر نیست.

صالحی امیری، وضعیت ناوگان زمینی کشور را نیز برای پاسخ دادن به نیازهای موجود نامناسب دانست و افزود: امروز در حوزه گردشگری سلامت یک‌میلیون و ۲۰۰ هزار نفر گردشگر داریم که بر اساس برنامه هفتم باید به ۲ میلیون نفر برسد. این مهم نیز زیرساخت‌های خاص خود را می‌طلبد. مسئله اصلی برای جذب گردشگر، زیرساختی است. 

وزیر میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری، تنظیم نظام مالی در کشور به همت بانک‌ها و بانک مرکزی را ضروری خواند و گفت: گردشگران خارجی به توریست کارت نیاز دارند تا بتوانند منابع خود را بعد از تبدیل به ریال به سهولت خرج کنند.

او ادامه داد: نوروز هدفی است که در یونسکو هم ثبت شده است و در تلاشیم از این ظرفیت برای جذب گردشگر استفاده کنیم. موضوع بعدی خلیج‌فارس است. در این حوزه در تلاشیم با عراق و عربستان رایزنی‌هایی صورت گیرد و سطح مبادلات گردشگران را تقویت کنیم. هدف سوم، آسیای جنوب شرق است که ظرفیت‌های بالایی دارد. در این منطقه سهم ایران از چین ناچیز بوده و باید گسترش پیدا کند. باید متناسب با روابط بالای اقتصادی با چین، روابط خود را از منظر گردشگری نیز افزایش دهیم. ترکیه، پاکستان، بنگلادش و درنهایت کشورهای اروپایی نیز موردنظر هستند.

صالحی امیری یادآور شد: تا انتهای برنامه هفتم توسعه باید به هدف جذب ۱۵ میلیون گردشگر و فعالیت ۱۹۰۰ هتل در کشور دست پیدا کنیم.

او در بخشی دیگر گفت: موضوع بعدی صادرات است. در رابطه با صادرات، گمرک و موضوعات ارزی را تا حدودی حل کردیم؛ اما مسیر صادرات برای صنایع‌دستی باز نیست؛ بنابراین از اتاق‌های استانی می‌خواهیم تا در این رابطه کمک کنند.

او ضربه غیرقابل‌جبران به صادرات فرش را ناشی از بی‌کفایتی دانست و گفت: مسئله فرش، پیچیده و اساسی است و باید اذعان داشت که ۱۰ مشکل جدی در این رابطه وجود دارد. تعیین تکلیف ساختاری، اولین معضلی است که باید حل شود. باید منسجم شویم و برای رسیدن به نقطه مشترک درباره فرش مذاکراتی را با وزارت صنعت، معدن و تجارت شروع کردیم و امیدواریم به نتیجه برسد.