شراره‌های آتش از دریای سرخ؛ چرا اسرائیل راه حل سر راستی برای یمن ندارد؟

به گزارش اکوایران، در طول یک سال گذشته، ارتش اسرائیل در مبارزه برای دفع تهدیدهای امنیتی خود بوده است. 

اکنون اسرائیل تمرکز خود را بر روی گروه حوثی‌ها در یمن قرار داده است، گروهی که همچنان تهدیدی مداوم به شمار می‌رود و به طور منظم موشک‌هایی به سوی اسرائیل شلیک می‌کند - مشکلی که راه‌حل‌های واضحی برای مقابله با آن وجود ندارد.

به نوشته وال‌استریت ژورنال، تا به حال، اسرائیل اهدافی را که مدعی است زیرساخت‌های انرژی و حمل‌ونقل مرتبط با مقاصد نظامی حوثی‌ها است، مورد حمله قرار داده است. گام بعدی هدف قرار دادن رهبران ارشد این گروه است، همان گونه که اسرائیل با حماس و حزب‌الله عمل کرد.

اسرائیل کاتز، وزیر دفاع اسرائیل، در اواخر دسامبر و پس از چهارمین دور حملات هوایی اسرائیل علیه حوثی‌ها از ژوئیه تاکنون، ادعا کرد: «ما تمامی رهبران حوثی‌ها را شکار خواهیم کرد و آن‌ها را درست مانند جاهای دیگر مورد حمله قرار خواهیم داد.»

چالش منحصر به فرد

با این حال، حوثی‌ها برای اسرائیل چالش امنیتی منحصر‌به‌فردی محسوب می‌شوند، به دلیل فاصله زیاد آن‌ها از اسرائیل، نبود اطلاعات دقیق از این گروه و این واقعیت که حملات تلافی‌جویانه هوایی بیشتر به افزایش حمایت داخلی از این گروه منجر می‌شود و تأثیر کمی بر کاهش حملات دارد. یک ائتلاف به رهبری ایالات متحده نیز نتوانسته اقدامات حوثی‌ها علیه کشتیرانی جهانی را مهار کند. یمن که یکی از فقیرترین کشورهای جهان است، نزدیک به یک دهه جنگ با ائتلافی به رهبری عربستان سعودی را پشت سر گذاشته و این جنگ تأثیر چندانی در تضعیف حوثی‌ها نداشته است.

در واقع، از زمان برقراری آتش‌بس اسرائیل با حزب‌الله لبنان در اواخر نوامبر، حوثی‌ها به اصلی‌ترین چالش امنیتی اسرائیل در رویارویی ۱۵ ماهه با متحدان منطقه‌ای ایران تبدیل شده‌اند، که پس از حملات ۷ اکتبر حماس آغاز شد. در هفته‌های اخیر، حوثی‌ها تقریباً هر روز حملات موشکی مداومی به اسرائیل انجام داده‌اند.

کابینه اسرائیل تحت فشار فزاینده‌ای برای واکنش قرار دارد. حملات حوثی‌ها اغلب میلیون‌ها نفر را در ساعات اولیه صبح به سمت پناهگاه‌ها می‌کشاند و بازگشت خطوط هوایی بین‌المللی که در طول بخش عمده‌ای از جنگ کنونی از پرواز به اسرائیل خودداری کرده‌اند را مختل کرده است.

چرخش استراتژیک و تمرکز بر ایران؟

اما با نبود راه‌حلی روشن برای بازدارندگی در برابر حملات حوثی‌ها در کوتاه‌مدت، برخی از متخصصان امنیتی اسرائیلی معتقدند که تل‌آویو فعلاً باید حوثی‌ها را نادیده گرفته و بر حامی اصلی آن‌ها، یعنی تهدید استراتژیک بلندمدت اسرائیل، ایران، تمرکز کند.

بنی گانتز، یکی از مقامات ارشد سابق کابینه فعلی اسرائیل، وزیر دفاع پیشین و اکنون از چهره‌های برجسته اپوزوسیون، در یک کنفرانس مطبوعاتی در اواخر دسامبر ادعا کرد: «در برابر تروریسم از یمن، راه‌حل ما در تهران نهفته است.»

گانتز ادعا کرد در حالی که اسرائیل برای سال‌ها با متحدان ایران خواهد جنگید، اکنون فرصتی برای یک «چرخش استراتژیک» علیه ایران از طریق مبارزه مستقیم با آن فراهم شده است.

برخی از بخش‌های اسرائیل که معتقدند ایران باید هدف قرار گیرد، می‌گویند که گرچه ممکن است این اقدام به‌طور کامل حملات حوثی‌ها را متوقف نکند، اما این گروه را تضعیف کرده و هدف استراتژیک بلندمدت اسرائیل، یعنی جلوگیری از برنامه هسته‌ای ایران را پیش خواهد برد.

ایجاد ائتلاف منطقه‌ای

به گفته برخی تحلیلگران، بهترین گزینه اسرائیل برای یافتن راه‌حلی بلندمدت در برابر تهدید حوثی‌ها ممکن است تمرکز بر تشکیل یک ائتلاف منطقه‌ای به رهبری ایالات متحده با کشورهای خلیج فارس باشد که آن‌ها نیز از حوثی‌ها آسیب دیده‌اند، از جمله عربستان سعودی و امارات متحده عربی. این اقدام ممکن است نیازمند مصالحه‌های دشوار اسرائیل با فلسطینیان باشد. اما آلون پینکاس، دیپلمات ارشد پیشین اسرائیل، هشدار داد که اسرائیل با برخورد مستقل با حوثی‌ها - که از طریق حمله به کشتی‌ها در دریای سرخ تجارت بین‌المللی را مختل کرده‌اند - این ریسک را می‌کند که یک مشکل بین‌المللی را به مسئولیت انحصاری خود تبدیل کند. او گفت: «اسرائیل در حال اسرائیلی‌سازی مشکل است.»

واقعیت این است که بسیاری از دولت‌های دیگر نیز به دنبال حذف حوثی‌ها از پایگاهشان در امتداد خطوط کشتیرانی دریای سرخ هستند. عربستان سعودی خواهان حذف آن‌هاست و مقامات دولت به رسمیت شناخته‌شده بین‌المللی یمن، که بیشتر قلمرو این کشور را در کنترل دارند، نیز اخیراً از ائتلاف به رهبری ایالات متحده که شورشیان را هدف قرار داده، خواسته‌اند تا رهبران این گروه را ترور کند. مصر نیز به دلیل کاهش تجارت از طریق دریای سرخ متحمل خسارات اقتصادی قابل‌توجهی شده است.

حوثی‌ها بخشی کوچک اما پرجمعیت از شمال‌غرب یمن را کنترل می‌کنند. بر اساس اطلاعات شخصی آشنا با تفکر حوثی‌ها، رهبری این گروه از تهدیدهای اسرائیل آگاه است و اقدامات احتیاطی مانند ساخت مجتمع‌های فرماندهی زیرزمینی، اجتناب از تلفن‌های همراه و تغییر پناهگاه‌ها و مسیرهای حرکت خود را اتخاذ کرده است.

دو مسئله جداگانه

در برخی موارد، بحث درباره نحوه برخورد با حوثی‌ها یادآور بحث‌های پیشین درباره اقدام مستقیم علیه ایران یا برخورد با متحدان آن مانند حماس و حزب‌الله است. اسرائیل در نهایت تصمیم گرفت با این گروه‌ها به صورت مستقل مواجه شود و از رویارویی بزرگ‌تر با ایران اجتناب کند. یولی ادلشتاین، رئیس کمیته امور خارجی و دفاعی پارلمان اسرائیل، در مصاحبه‌ای گفت که تل‌آویو در حال حرکت به سمت رویکردی مشابه در قبال حوثی‌هاست. او گفت: «همه می‌دانند که اگر ما ایران را هدف قرار دهیم، حوثی‌ها تضعیف خواهند شد، اما این اقدام باعث از بین رفتن آن‌ها نخواهد شد.»

یکی از مقامات اسرائیلی استدلال کرد که اسرائیل باید بین تهدید فوری حملات حوثی‌ها و تهدید استراتژیک بلندمدت ایران تمایز قائل شود.این مقام افزود: «هیچ ارتباطی بین این دو وجود ندارد. این تصمیم کاملاً متفاوتی است.»

با این حال، ملاحظات دیگری نیز وجود دارد. بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، مدعی شده که جلوگیری از تسلیحاتی شدن برنامه هسته‌ای ایران، اولویت اصلی اوست. جامعه اطلاعاتی ایالات متحده ماه گذشته هشدار داد که خطر گریز هسته‌ای توسط ایران در حال افزایش است. مقامات کابینه او ابراز خوش‌بینی کرده‌اند که رئیس‌جمهور منتخب، دونالد ترامپ، شریکی مایل برای این تلاش خواهد بود، اگرچه تحلیلگران معتقدند دولت جدید احتمالاً قبل از توسل به گزینه نظامی، گزینه‌های دیگر را بررسی خواهد کرد.

در همین حال، به گفته یکی از مقامات اسرائیلی، تل‌آویو در تلاش است تا اطلاعات خود را برای هدف قرار دادن رهبران حوثی‌ها بیشتر کند. و به گفته آونر گولوف، مدیر ارشد پیشین در شورای امنیت ملی اسرائیل، اگرچه ادامه حملات اسرائیل به حوثی‌ها ممکن است مانع حملات موشکی آن‌ها نشود، اما این پیام را به بقیه منطقه ارسال می‌کند که تلاش برای هدف قرار دادن اسرائیل هزینه سنگینی دارد.

او اظهار داشت: «مهم است که اسرائیل به حملات خود ادامه دهد تا اطمینان حاصل شود که دیگران می‌فهمند ما با این وضعیت کنار نخواهیم آمد.»