چرا دریای سرخ آرام نمی‌گیرد؟

به گزارش اکوایران، مأموریت ایالات متحده برای بازدارندگی و تضعیف حوثی‌ها موفق نبوده است. در آخرین هفته سال 2024، این گروه موج جدیدی از حملات موشکی و پهپادی را علیه اسرائیل و مسیرهای دریایی دریای سرخ آغاز کرد که به حملات ایالات متحده علیه اهداف نظامی در سواحل یمن منجر شد.

به طور کلی، تنها در ماه دسامبر، حوثی‌ها چندین بار به کشتی‌های نیروی دریایی ایالات متحده و کشتی‌های تجاری حمله کردند و ده حمله پهپادی و موشکی علیه اسرائیل انجام دادند. اسرائیل و ایالات متحده در مجموع پنج بار پاسخ دادند و زیرساخت‌های بندری و انرژی و مواضع نظامی حوثی‌ها را هدف قرار دادند، اما حوثی‌ها همچنان به حملات خود ادامه دادند.

در این میان، یک هواپیمای جنگنده F/A-18 ایالات متحده بر اثر آتش دوستانه سقوط کرد، البته خدمه آن نجات یافتند.

نسبت ضعیف هزینه و فایده

به نوشته بت سنر، معاون سابق مدیر اداره اطلاعات ملی ایالات متحده (ODNI) و مأمور ارائه گزارش‌های اطلاعاتی به دونالد ترامپ درر دوره اول ریاست‌جمهوری‌اش، و جنیفر کاواناگ، مدیر تحلیل نظامی و عضو ارشد در مؤسسه اولویت‌های دفاعی برای فارن پالیسی، این نسبت هزینه به فایده قابل دوام نیست. عملیات و جاه‌طلبی‌های حوثی‌ها به طور جدی آسیب ندیده است، اما آمادگی و اعتبار نظامی ایالات متحده کاهش یافته است. واشنگتن نیاز به یک استراتژی جدید دارد، استراتژی‌ای که بر منابع قدرت فزاینده حوثی‌ها تمرکز کند، نه فقط علائم آن که در دریای سرخ مشاهده می‌شود.

کمی بیش از یک سال پیش، در دسامبر 2023، واشنگتن یک عملیات چندملیتی برای دفاع از کشتی‌های تجاری در دریای سرخ آغاز کرد. این اقدام در واکنش به حملات حوثی‌ها بود که حدود 12 درصد از حمل و نقل جهانی عبوری از تنگه باب‌المندب را تهدید می‌کرد. حوثی‌ها می‌گویند که هدفشان وادار کردن اسرائیل به پایان جنگ در غزه است. پس از اینکه قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل که در ژانویه سال گذشته تصویب شد - هرچند چین و روسیه رأی ممتنع دادند - نتوانست کمپین حوثی‌ها را متوقف کند، واشنگتن و لندن یک بعد تهاجمی به نام عملیات «پوسایدون آرچر» را برای تضعیف توانایی‌های نظامی حوثی‌ها اضافه کردند. با این حال، این عملیات‌های تحت رهبری ایالات متحده حمایت اندکی از شرکای داخل و خارج از منطقه دریافت کرد - حتی از کسانی که بیشترین آسیب را دیدند. در همین حال، کشتی‌های روسی و چینی، معامله‌گران غیرقانونی مرتبط با این کشورها، و ایران عمدتاً بدون مزاحمت و با پرداخت یا مذاکره برای عبور امن به مسیر خود ادامه می‌دهند.

در ماه آگوست، پس از گذشت نه ماه از کمپین‌های نظامی ایالات متحده، معاون دریاسالار جورج ویکاف، فرمانده نیروی دریایی ایالات متحده در خاورمیانه، به‌طور علنی اعلام کرد که تلاش‌های دفاعی و حملات ایالات متحده از حوثی‌ها بازدارندگی نخواهد کرد. او گفت: «راه‌حل در پایان یک سیستم تسلیحاتی یافت نخواهد شد.»

از آن زمان تاکنون، این نتیجه تغییری نکرده است. حملات به کشتی‌رانی تا حد زیادی کاهش یافته است زیرا تعداد اهداف کاهش یافته است - حجم کشتی‌رانی حدود دو سوم کاهش یافته است - اما آزادی ناوبری بازنگشته است. حملات پراکنده، از جمله حمله 27 دسامبر به یک کشتی کانتینری «مرسک» در دریای عرب و حمله 31 دسامبر به ناو هواپیمابر «یواس‌اس هری اس. ترومن»، همچنان اکثر کشتی‌رانی غربی را مجبور می‌کند مسیرهای طولانی‌تر، گران‌تر اما امن‌تر را از اطراف دماغه جنوبی آفریقا انتخاب کنند.

حملات به اسرائیل

در همین حال، حوثی‌ها حملات موشکی و پهپادی مستقیم خود به اسرائیل را در هفته‌های اخیر افزایش داده‌اند. این حملات، که نسبت به حملات دریای سرخ توجه کمتری جلب کرده‌اند، شامل شلیک بیش از 200 موشک و 170 پهپاد به اسرائیل از زمان حمله 7 اکتبر 2023 حماس بوده است. عمده حملات به اسرائیل رهگیری شده‌اند، اما یک اسرائیلی کشته و ده‌ها نفر مجروح شده‌اند.

حملات تقریباً روزانه، اسرائیل را وادار به درخواست یک واکنش چندملیتی هماهنگ کرده و هشدار داده است که حوثی‌ها به سرنوشت مشابه حماس و حزب‌الله دچار خواهند شد.

یک کیس متفاوت

تهدیدهای شدید و تشدید نظامی نمی‌تواند به کارزار حوثی‌ها پایان دهد، زیرا آن‌ها باور دارند که در حال پیروزی هستند. برخلاف تهران یا حزب‌الله، حوثی‌ها از نظر مادی یا اعتباری چیزی برای از دست دادن ندارند. یمنی‌ها از حوثی‌ها انتظار ارائه خدماتی مانند غذا، مراقبت‌های پزشکی یا آموزش را ندارند و چنین خدماتی هم دریافت نمی‌کنند. به هر حال، پس از نزدیک به یک دهه بمباران توسط عربستان سعودی، حوثی‌ها کاملاً مستحکم شده‌اند و می‌توانند حملات شدید را تحمل کنند، در حالی که اهمیت و محبوبیت آن‌ها با هر ضربه‌ای افزایش یافته است.

حوثی‌ها تنها عضو محور مقاومت ایران هستند که پس از حمله 7 اکتبر قوی‌تر، ثروتمندتر و جسورتر شده‌اند. آن‌ها دیگر به تمرکز بر یمن قانع نیستند. با جذب نیروهای جدید، منابع مالی پر، و روابط نزدیک‌تر از جمله گزارش‌هایی مبنی بر کمک روسیه، این جنبش تهدید به شعله‌ور شدن درگیری‌های جدیدی می‌کند که برای نیروها و شرکای ایالات متحده در منطقه و احتمالاً فراتر از آن خطرناک است.

حوثی‌ها پیش از این با الشباب، شاخه القاعده مستقر در سومالی، ارتباط برقرار کرده و به منبع اصلی مهمات در شرق آفریقا تبدیل شده‌اند و نفوذ خود را در منطقه‌ای که پیش از این از خشونت رنج می‌برد، عمیق‌تر کرده‌اند. آن‌ها همچنین تهدید به از سرگیری حملات به زیرساخت‌های نفتی و بندری عربستان کرده‌اند.

در حالی که حوثی‌ها می‌توانند با پهپادها و موشک‌های ارزان‌قیمت خود به حملات ادامه دهند و حملات متقابل را برای مدت نامحدود تحمل کنند، ایالات متحده در حال هزینه کردن میلیاردها دلار و مصرف تسلیحاتی کمیابی است که برای یک جنگ احتمالی در اقیانوس آرام نیاز خواهد بود. واشنگتن ممکن است ماهانه تا 570 میلیون دلار برای مأموریتی هزینه کند که نتوانسته تهدید حوثی‌ها را کاهش دهد. این عملیات‌ها آمادگی نظامی ایالات متحده را تضعیف کرده است، زیرا کشتی‌ها و ناوهای هواپیمابر نیروی دریایی آمریکا مجبور به تمدید مأموریت‌های خود شده‌اند، که منجر به تعمیرات زمان‌بر، کاهش ناوگان موجود و کوتاه‌تر شدن عمر کشتی‌ها شده است. فرسودگی نیروها نیز خطر اشتباهات را افزایش داده است.

مزایای مبهم

مزایای فعالیت‌های نظامی ایالات متحده علیه حوثی‌ها مبهم است. تجارت ایالات متحده چندان به مسیرهای خلیج فارس وابسته نیست و کشتی‌های با پرچم آمریکا از ژانویه 2024 به جز سه مورد استثنا، کاملاً از این منطقه اجتناب کرده‌اند. حتی با انحراف بیشتر تجارت برای یک سال، اختلالات دریای سرخ تأثیر پایداری بر قیمت نفت یا تورم ایالات متحده نداشته است. علاوه بر این، ادامه یک کمپین چندملیتی که نتوانسته حمایت اکثر متحدان و شرکا را جلب کند یا هدف اعلام‌شده حفاظت از آزادی ناوبری را محقق کند، واشنگتن را در بهترین حالت ناتوان جلوه می‌دهد.

به گفته فارن پالیسی، دولت آینده ایالات متحده احتمالا کمپین نظامی ناموفق کنونی را با راه‌حلی پایدار جایگزین کند که منابع درآمد حوثی‌ها را قطع کند و از متحدان و شرکا بخواهد نقش بیشتری، و در نهایت نقش رهبری، در این تلاش‌ها و حفاظت از حمل‌ونقل منطقه‌ای بر عهده بگیرند. این راه‌حل سریع یا آسان نخواهد بود، اما بدون یک استراتژی متمرکزتر، چالش حوثی‌ها تنها پیچیده‌تر خواهد شد.

ایجاد قرنطینه دریایی توسط نیروی دریایی آمریکا، همان‌طور که برخی پیشنهاد کرده‌اند، عملی نیست؛ زیرا تنها حدود 20 کشتی لجستیکی آن بین سال‌های 2015 تا 2024 توقیف شده‌اند. اعمال تحریم‌های بیشتر توسط ایالات متحده نیز مؤثر نخواهد بود، زیرا منابع درآمد حوثی‌ها - تجارت غیرقانونی و مالیات‌های داخلی - عمدتاً خارج از سیستم مالی بین‌المللی قرار دارند.

توصیه‌های فارن پالیسی به دولت ترامپ

به توصیه این نشریه، رویکردی عملی‌تر می‌تواند تمرکز بر امور مالی حوثی‌ها، ارائه‌دهندگان خدمات مانند کارگزاری‌ها، دولت‌های پرچم‌دار کشتی‌ها و مالکان و نقاط ترانزیت باشد، آن‌هم در همکاری با شرکای منطقه‌ای، اروپایی و آسیایی. رئیس‌جمهور منتخب ایالات متحده، دونالد ترامپ، می‌تواند از روابط شخصی خود با رهبران منطقه‌ای استفاده کند تا عمان، امارات متحده عربی، عربستان سعودی، و هند را برای مقابله با حامیان مالی و گره‌های لجستیکی حوثی‌ها تحت فشار قرار دهد. سیاست مهار حوثی‌ها همچنین با نگرانی‌های کشورهای اروپایی و سایر کشورهای ساحلی در مورد شبکه رو به رشد ناوگان‌های سایه‌ای نفت‌کش‌ها که تحریم‌ها را دور می‌زنند هم‌راستا است. کاهش دامنه این حمل‌ونقل غیرقانونی می‌تواند منبع مهم درآمد حوثی‌ها را قطع کند.

واشنگتن همچنین می‌تواند یک حضور دریایی واقعاً چندملیتی ایجاد کند که به‌طور مؤثرتری خطوط تأمین حوثی‌ها را مختل کرده و بار حفاظت از آزادی ناوبری را تقسیم کند. در حالی که این تلاش‌های چندجانبه تقویت می‌شوند، ایالات متحده باید حضور دریایی خود را به‌طور متناسب تنظیم کند؛ از جمله حذف گروه‌های ضربت ناوهای هواپیمابر و حفظ نیروی کوچکتری که برای هدف مناسب باشد، مانند چند ناوشکن موشکی هدایت‌شونده که با کشتی‌های گشتی کوچک‌تر و تعداد زیادی پهپادهای دریایی و هوایی حمایت می‌شود.