تغییر موضع ایران با تلاش چین و روسیه

به گزارش اکو ایران، برخی گزارش ها حاکی از این است که ایران پس از رایزنی با طرف‌های چینی و روسی، و برای نشان دادن حسن نیت، حاضر به تعدیل نسبی مواضع خود شده است.

پاتریک وینتور سردبیر دیپلماتیک گاردین در گزارشی با ادعای اینکه «با تغییر موضع تهران، مذاکرات هسته‌ای ایران از لبه پرتگاه عقب کشید» از خوشبینی محتاطانه‌ای خبر داد که به نوشته گاردین با «تلاش چین و روسیه برای تجدید نظر تهران در موضع خود» پدیدار شده است.

این روزنامه انگلیسی مدعی شد: «مذاکرات برای احیای توافق هسته‌ای ایران، در آستانه سقوط از لبه پرتگاه، عقب نشست، زیرا پس از تلاش روسیه و چین و هشدارهای صریح مبنی بر اینکه اتحادیه اروپا و ایالات متحده در حال آماده شدن برای خروج از پروسه هستند، تهران در موضع خود بازنگری و آن را تعدیل کرده است».

این ارزیابی خوشبینانه همراه با احتیاط در درباره آینده توافق هسته‌ای، آرامش پس از طوفان بود. هفته گذشته با از سرگیری مذاکرات وین، پس از آنچه گاردین «مجموعه‌ای فاجعه‌آمیز از مذاکرات» توصیف کرده، ایالات متحده و اتحادیه اروپا مدعی شدند ایران از تفاهم‌هایی که در دورهای قبلی مذاکرات به دست آمده بود عقب نشینی کرده است.

میخائیل اولیانوف، سفیر روسیه در مذاکرات گفت: «ما موفق شدیم تعدادی از سوء تفاهم‌ها را که باعث ایجاد تنش شد، از بین ببریم. همه تعهد خود را به کار سازنده [برای بازگرداندن توافق هسته ای] تایید کردند».

هشدار بایدن درباره اقدامات اضافه

با این وجود، جو بایدن هشدار داده است که ایالات متحده در حال تدارک «اقدامات اضافی» علیه ایران است، زیرا این نگرانی وجود دارد که مذاکرات همچنان ممکن است با شکست مواجه شود.

جن ساکی، سخنگوی کاخ سفید گفت: «رئیس‌جمهور از تیم خود خواسته است در صورت شکست دیپلماسی آماده باشند و ما باید به گزینه‌های دیگر روی بیاوریم».

روز گذشته نیز روزنامه وال‌استریت‌ژورنال مدعی شد که با توجه به اینکه تلاش‌ها برای احیای توافق هسته‌ای در آستانه شکست است، مقامات آمریکایی مدعی اند در حالی که مسیر دیپلماتیک خود را باز نگه می‌دارند، به دنبال افزایش فشار اقتصادی و سیاسی بر ایران هستند، و کاخ سفید در راستای تشدید اجرای تحریم‌ها علیه ایران، در اولین گام، مسیر معاملاتی ایران در امارات متحده عربی را هدف قرار خواهد داد. (آغاز دور تازه فشار حداکثری آمریکا علیه ایران؟)

این روزنامه نوشت که هیئتی برای «هشدار به شرکت ها و بانک های خصوصی در امارات متحده عربی مبنی بر اینکه در صورت ادامه تجارت تحریم شده با "خطر شدید" مواجه خواهند شد» عازم این کشور خواهند شد. به ادعای مقامات ارشد آمریکایی، دولت بایدن در حال حرکت برای تشدید اجرای تحریم‌ها علیه ایران است، که اولین نشانه افزایش فشار اقتصادی واشنگتن بر تهران در حالی است که احتمال موفقیت تلاش‌های دیپلماتیک برای احیای برجام رنگ می‌بازد.

لیز تراس، وزیر خارجه بریتانیا نیز بدون اشاره به نقش کشورهای غرب در ایجاد و تمدید این بحران -از خروج دولت ایالات متحده از توافق و ادامه سیاست فشار حداکثری توسط دولت بایدن، تا ناتوانی کشورهای اروپایی در عمل به تعهدات و وعده‌های خود در قبال برجام- ادعا کرده بود که این مذاکرات «آخرین فرصت برای ایران برای بازگشت به تعهدات» است.

همچنین اسرائیل با تکرار لفاظی‌های خود علیه ایران مدعی شد که در حال آماده‌سازی حملات نظامی ادعایی با انتظار شکست مذاکرات است.

سردبیر دیپلماتیک گاردین در ادامه آورده است: دیپلمات های اروپایی در آستانه مذاکرات ادعا کردند که برخی از جناح ها در ایران خواهان خروج از توافق هسته ای هستند. اما روسیه مدعی شد که ایران روز پنجشنبه با «رویکردی بازنگری شده» و تمایل به «مذاکره بر سر متون توافق شده در روند اولیه مذاکراتی که در ژوئن به پایان رسید»، به جای مجموعه‌ای کاملاً جدید از پیشنهادات ایران درباره تحریم ها و پایبندی به محدودیت های هسته‌ای توافق 2015 که توسط ایران هفته گذشته ارائه شد، در رایزنی‌ها شرکت کرد.

احساس متفاوت باقری

مذاکره کننده ارشد ایران، علی باقری نیز ابراز خرسندی کرد و گفت: «آنچه امروز احساس کردم با چیزی که جمعه گذشته احساس کرده بودم متفاوت بود. من احساس کردم طرف‌های دیگر اراده جدی‌تری برای ورود به مذاکرات مؤثر و نتیجه‌محور دارند». 

باقری افزود: «آنچه ایران هفته گذشته پیشنهاد کرد، دیدگاه‌های تهران در مورد پیش‌نویس 20 ژوئن را منعکس می‌کرد. ما به گفتگو ادامه می دهیم».

گاردین در ادامه مدعی شده است که «دیپلمات‌های اتحادیه اروپا که در باطن به روسیه و تا حدی چین اعتماد داشتند که آن‌ها بطور خصوصی ایران را متقاعد کنند که خواسته‌های جدیدش برای لغو طیف گسترده‌تری از تحریم‌های اقتصادی آمریکا [به زعم آن‌ها] غیرواقعی است.

پاتریک وینتور در پایان گزارش خود نوشت: نبرد بر سر متون به این معنی نیست که نقاط بزرگ اختلافی باقی‌مانده به راحتی حل می شود، اما هفته گذشته ایالات متحده این تردید [ادعایی] را مطرح کرد که آیا دولت جدید ایران که در ژوئن انتخاب شد، اساساً مایل به توافق است یا توقف مذاکرات در راستای پیشرفت سریع برنامه هسته‌ای خود بوده است.