چرا ترامپ در کنار دشمنان آمریکا ایستاد؟

به گزارش اکوایران، اگر این ضرب‌المثل قدیمی درست باشد که «دوستانت نشان‌دهنده شخصیت تو هستند»، دونالد ترامپ ممکن است با انتخاب‌هایش به جهان این پیام را داده باشد که قصد دارد در دوره دوم ریاست‌جمهوری‌اش چه نقشی ایفا کند.

در اقدامی که نظم بین‌المللی را به هم ریخت، ترامپ این هفته ایالات متحده را در کنار روسیه قرار داد و علیه قطعنامه مجمع عمومی سازمان ملل که تهاجم روسیه به اوکراین را محکوم می‌کرد، رأی داد، آن هم در سومین سالگرد آغاز جنگ. کشورهایی که ترامپ در کنار آن‌ها ایستاد؟ کره شمالی، بلاروس، سوریه و سودان. کشورهایی که او علیه آن‌ها ایستاد؟ بریتانیا، فرانسه، آلمان، کانادا، ایتالیا، ژاپن و تقریباً بقیه جهان.

به سختی بتوان نمونه‌ای آشکارتر از تجدیدنظر رادیکال ترامپ در جایگاه آمریکا در جهان، تنها یک ماه پس از بازگشتش به کاخ سفید پیدا کرد. او در حال قرار دادن ایالات متحده در کنار کشورهای منزوی و سرکش جهان در برابر کشورهایی که از زمان جنگ جهانی دوم یا حتی قبل از آن، نزدیک‌ترین متحدان آمریکا بوده‌اند، است.

بر اساس گزارش نیویورک‌تایمز، شکاف ایجادشده بین آمریکا و متحدان سنتی‌اش، پیامدهای عمیقی برای آینده سیاست خارجی ایالات متحده خواهد داشت.

رهبران لهستان، فرانسه و بریتانیا این هفته به واشنگتن سفر می‌کنند تا سعی کنند ترامپ را به مسیر قبلی آمریکا بازگردانند، اما آن‌ها با این واقعیت مواجهند که ترامپ ارزش‌های آن‌ها را نمی‌پذیرد و اولویت‌هایشان را همسو با منافع آمریکا نمی‌بیند.

اگر آمریکا تصمیم بگیرد که خود را با کشورهایی مانند روسیه و سایر دولت‌های منزوی همسو کند، ممکن است اروپا، کانادا و متحدان آسیایی آمریکا مانند ژاپن و کره جنوبی مجبور شوند به دنبال اتحادهای جدید بروند.

در همین حال، نزدیکی ترامپ به مسکو، روسیه را از انزوای دیپلماتیکی که غرب طی سه سال گذشته تلاش کرده بود علیه آن ایجاد کند، خارج کرده است.

به گفته سوزان رایس، سفیر پیشین آمریکا در سازمان ملل و مشاور امنیت ملی باراک اوباما: «ترامپ به‌وضوح و بدون هیچ شرمی در حال اجرای خواسته‌های روسیه است، نه‌تنها در این مورد، بلکه در بسیاری موارد دیگر. او ایالات متحده را در کنار دشمنان ما و علیه متحدان هم‌پیمانمان قرار داده است. همه ما باید از خود بپرسیم چرا؟»

رهبران اروپایی از رأی آمریکا در مجمع عمومی سازمان ملل و همچنین تلاش واشنگتن برای تصویب یک قطعنامه جایگزین در شورای امنیت که روسیه را مسئول تهاجم معرفی نمی‌کرد، شوکه شدند.

در آن رأی‌گیری، ایالات متحده، چین و روسیه در کنار یکدیگر قرار گرفتند، در حالی که بریتانیا، فرانسه و سایر کشورهای اروپایی از رأی دادن خودداری کردند.

این تغییر موضع حتی برخی جمهوری‌خواهان را که معمولاً سعی دارند علناً با ترامپ مخالفت نکنند، مجبور به واکنش کرد. برخی از آن‌ها، که پیش‌تر حتی نسبت به تصمیمات ترامپ که در خفا آن‌ها را تقبیح می‌کردند سکوت کرده بودند، این بار دیگر نتوانستند مخالفت خود را پنهان کنند.

سناتور جمهوری‌خواه جان کرتیس در شبکه‌های اجتماعی نوشت: «رأی‌گیری امروز در سازمان ملل که ما را در کنار روسیه و کره شمالی قرار داد، عمیقاً مرا نگران کرد. این کشورها دوستان ما نیستند. این موضع‌گیری یک تغییر چشمگیر از آرمان‌های آمریکایی درباره آزادی و دموکراسی است. همه ما خواهان پایان جنگ هستیم، اما این پایان باید به شکلی باشد که حاکمیت و امنیت اوکراین را تضمین کند و پوتین را از دنبال کردن جاه‌طلبی‌های ارضی بیشتر بازدارد.»

دان بیکن، نماینده جمهوری‌خواه ایالت نبراسکا نیز از موضع دولت ترامپ ابراز شگفتی کرد و نوشت: «دولت ترامپ امروز در مورد اوکراین یک اشتباه فاجعه‌بار مرتکب شد. اکثریت قاطع آمریکایی‌ها طرفدار استقلال، آزادی و بازارهای آزاد هستند و در برابر زورگو و متجاوز می‌ایستند.»

مشاوران ترامپ استدلال می‌کنند که او در حال آغاز یک مذاکره پیچیده و حساس برای پایان دادن به جنگ است و کسانی که او را به دلیل پذیرش مواضع روسیه مورد انتقاد قرار می‌دهند، در واقع مخالف پایان خشونت در اوکراین هستند. به گفته آن‌ها، رئیس‌جمهور قبلی، جو بایدن، نتوانست صلح برقرار کند، بنابراین روش ترامپ باید بهتر باشد، یا حداقل این منطق پشت تصمیمات او است.

کارولین لوویت، سخنگوی کاخ سفید، روز سه‌شنبه در نشست خبری خود گفت: «رئیس‌جمهور بهتر از هر فردی که تاکنون ریاست جمهوری آمریکا را بر عهده داشته، می‌داند چگونه یک توافق انجام دهد، و برای انجام یک توافق، باید هر دو طرف را پای میز مذاکره آورد. و معمولاً، زمانی که یک توافق خوب حاصل می‌شود، هر دو طرف کمی ناراضی از میز مذاکره بلند می‌شوند.»

اما اگر هدف ترامپ دوری از ایزوله کردن ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه در مسیر رسیدن به یک توافق است، او هیچ تردیدی در بیگانه کردن طرف دیگر جنگ، یعنی ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهور اوکراین، نشان نداده است. ترامپ، در حالی که از انتقاد از پوتین یا روسیه خودداری کرده، به اشتباه ادعا کرده که اوکراین جنگ را آغاز کرده و زلنسکی را، که با رأی مردم انتخاب شده، «یک دیکتاتور بدون انتخابات» خوانده است.

ایالات متحده به ندرت در مسائل مهم با کشورهایی مانند کره شمالی و بلاروس همراه شده و در عین حال بریتانیا و فرانسه را کنار زده است. گزارش وزارت خارجه آمریکا در سال ۲۰۲۳ نشان داد که کشورهایی که آمریکا در سازمان ملل بیشترین تطابق رأی را با آن‌ها داشته، شامل کانادا، بریتانیا، استرالیا و فرانسه بوده‌اند. در مقابل، کشورهایی که آمریکا در رأی‌گیری‌های مهم سازمان ملل بیشترین اختلاف را با آن‌ها داشته، شامل سوریه، نیکاراگوئه، جمهوری اسلامی ایران، کره شمالی، چین، کوبا، بلاروس و روسیه بوده‌اند.

یکی از حوزه‌های اصلی که آمریکا معمولاً با متحدان بزرگ خود در آن اختلاف دارد، مسئله فلسطین و اسرائیل است، جایی که آمریکا اغلب در برابر قطعنامه‌های سازمان ملل که اسرائیل را محکوم می‌کنند، می‌ایستد، در حالی که کشورهای اروپایی معمولاً به نفع این قطعنامه‌ها رأی می‌دهند.

دیپلمات‌های پیشین سازمان ملل گفته‌اند که نمی‌توانند به یاد بیاورند که آمریکا در گذشته، در مسئله‌ای به این اهمیت، در کنار روسیه و سایر کشورهای منزوی ایستاده باشد.

رایس گفت: «اگر در زمان سفارتم در سازمان ملل، دستوراتی از وزارت خارجه و کاخ سفید دریافت می‌کردم که متحدان اروپایی‌مان را کنار بگذارم و همراه با محور خودکامگان، از جمله روسیه، کره شمالی و بلاروس رأی بدهم، نتیجه می‌گرفتم که روس‌ها سیستم‌های ارتباطی ما را هک و فاسد کرده‌اند.»

ترامپ هیچ نگرانی‌ای از قرار گرفتن در حاشیه اجماع جهانی ندارد. او این هفته امانوئل مکرون، رئیس‌جمهور فرانسه را بدون هیچ‌گونه خصومت آشکاری میزبانی کرد، حتی در حالی که مکرون سعی داشت با ملایمت او را متقاعد کند که باید نسبت به روسیه محتاط‌تر باشد و از امنیت اوکراین بیشتر دفاع کند ترامپ با لبخند، دست او را فشرد و به نظر کاملاً بی‌تفاوت بود.

او روز پنج‌شنبه کیر استارمر، نخست‌وزیر بریتانیا را نیز در کاخ سفید میزبانی خواهد کرد، نشستی که آزمونی دیگر برای واقعیت جدید ائتلاف آتلانتیک خواهد بود. استارمر قصد دارد بر اهمیت همبستگی اروپا با ایالات متحده تأکید کند، اما مقامات اروپایی امید چندانی به موفقیت این تلاش ندارند.

واقعیت این است که ترامپ هیچ حساسیتی نسبت به رهبرانی مانند ولادیمیر پوتین و کیم جونگ اون احساس نمی‌کند. او همواره تحسین خود را نسبت به خودکامگان ابراز کرده است. پس از خروجش از کاخ سفید در سال ۲۰۲۱، او تصویری از خودش در کنار کیم جونگ اون، دیکتاتوری بی‌رحم که دولتش به اعدام‌های فراقانونی، بازداشت‌های خودسرانه، شکنجه، سرکوب، سقط جنین اجباری و عقیم‌سازی اجباری متهم شده، بر دیوار دفترش در مارالاگو آویزان کرد و به آن افتخار می‌کرد.

رؤسای جمهور دیگر نیز برای منافع ملی، با شخصیت‌ها و کشورهای ناخوشایند سازش کرده‌اند، اما معمولاً بدون اشتیاق زیاد و نه به قیمت از دست دادن متحدان نزدیک‌شان. ترامپ اما مایل است فراتر از بسیاری از پیشینیان خود برود.

در یک کنفرانس خبری با مکرون، ترامپ به محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان سعودی اشاره کرد. سازمان سیا او را یک قاتل معرفی کرده و گزارش داده که ولیعهد دستور قتل وحشیانه و قطعه‌قطعه کردن جمال خاشقجی، روزنامه‌نگار واشنگتن پست را صادر کرده است. اما ترامپ او را «پسری فوق‌العاده» خواند که «در سراسر جهان مورد احترام است.»

در مقابل، ترامپ مدتی است هیچ حرف ستایش‌آمیزی درباره زلنسکی، رئیس‌جمهور اوکراین نزده است، رهبر کشوری دموکراتیک که هدف تهاجم یک دیکتاتوری قرار گرفته است. اوکراین، از نظر ترامپ، جزئی از هم‌پیمانان اصلی آمریکا نیست.

در حالی که ایالات متحده تنها کشور از گروه ۷ بود که علیه قطعنامه سازمان ملل رأی داد، ترامپ عملاً یک باشگاه جدید ایجاد کرده است، باشگاهی که اعضایش به جای لندن، پاریس و برلین، در مسکو، مینسک و پیونگ‌یانگ مستقرند.