بیش از 6 ماه از نخستین نامه اش در انتقاد به شورای نگهبان گذشته اما امروز، نام او در ارتباط با همان انتقاد، پرتکرارترین نام در خبرها شد. نام «علی لاریجانی» را دو روایت از رد صلاحیتش، بار دیگر بر سر زبانها آورد؛ ابتدا گفت و گوی مجید انصاری با «خبر فوری» بود که  در آن، دلیل «ردصلاحیت علی لاریجانی» از سوی «شورای نگهبان» را «عدم التزام به اسلام» عنوان کرد. روایت دوم اما جنجال برانگیزتر بود؛ انتشار تصویر یک نامه محرمانه منتسب به دبیر شورای نگهبان که جزئیات 7گانه از دلایل رد صلاحیت علی لاریجانی در آن ذکر شده و در ادامه، انتشار پاسخ 21 صفحه ای لاریجانی به شورای نگهبان در فضای مجازی، سبب شد باز هم موضوع رد صلاحیت او در راس خبرها بنشیند.

علی لاریجانی 64 ساله تقریبا از 25 سالگی تجربه های متفاوت اجرایی و مدیریتی را در کارنامه ثبت کرده است؛ از معاون وزیر گرفته تا وزارت ارشاد، ریاست سازمان صدا وسیما، دبیری شورای عالی امنیت ملی، نمایندگی و ریاست مجلس و همچنین، عضویت در مجمع تشخیص مصلحت نظام که همچنان نیز تداوم دارد.

هشدار درباره بدعت خطرناک

در تصاویری از نامه منتسب به او که سایت روزنامه شرق منتشر کرده است، علی لاریجانی یکی از دلایل رد صلاحیتش را « مواضع سیاسی و اظهارات در موضوعات و مقاطع مختلف از جمله فتنه ۱۳۸۸» عنوان کرد و آن را «ادعا» و «از گزاره های عجیب روزگار ما» خواند. او در ادامه در نامه اش خطاب به شورای نگهبان نوشت: «یک کلام بگویید بنا داشتیم شما را حذف کنیم در این صورت، حداقل جمله ای معنادار ایراد کرده بودید.»

لاریجانی که پیش از سال نامزدی برای انتخابات ریاست جمهوری 1400، در سال 84 هم نامزد انتخابات ریاست جمهوری شده بود و از میان 7 کاندیدا در رتبه ششم ایستاد، در همین بخش از پاسخش به شورای نگهبان تاکید کرد: «بنده از ابتدای انقلاب درباره روحانیت، ولایت فقیه، امام (رحمت الله علیه) حضرت آیت الله خامنه ای (مد ظله العالی) دفاع مقدس، مسئله هسته ای، مسائل بین المللی، آمریکا، اروپا، مسائل منطقه ای لبنان، عراق، سوریه، فلسطین، جنگ ۳۳ روزه، ضد انقلاب، مسائل و مشکلات اقتصادی و صدها موضوع سیاسی، فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی نظر داده ام کدام یک اشکال داشته که باعث رد صلاحیت بنده شده است؟»

او همچنین نوشت: «حسب اطلاعی که از شورا پیدا کردم، موارد کارشناسی بسیاری، نظیر پرونده هسته ای، در ذیل این عنوان مطرح شده است که جای تعجب بسیار دارد. این موارد تخصصی است و بنده خود را در این موارد صاحب نظر می دانم، همانطور که شما خود را در امور دینی و حقوقی صاحب نظر می دانید.»

لاریجانی در ادامه با طرح این سوال که «آیا می دانید چه بدعت خطرناکی در کشور پایه گذاری می کنید؟» نوشت: با این کار، این پیام به متخصصان و نخبگان و مسئولان داده می شود که اگر در مسائل کارشناسی و تخصصی نظر و قرائتی متفاوت از عده ای خاص داشته باشید در شورای نگهبان شما را رد صلاحیت می کنند.»

عجله شورا در تایید برجام 20 دقیقه ای!

به نوشته لاریجانی، بخشی از عبارت «برخی مواضع سیاسی» در این بند از دلایل رد صلاحیت به اظهارت درباره «برنامه هسته ای» و «نحوه مدیریت اینجانب در تصویب طرح مربوط به توافق هسته ای در مجلس» مربوط است که شورا به آن «ایراد گرفته شده و آنچه تبلیغات چی ها علم کردند، یعنی تصویب ۲۰ دقیقه ای برجام، باور کرده اند».

لاریجانی که سابقه 12 سال ریاست مجلس را در کارنامه دارد و در مهرماه 1394 که برجام در مجلس به تصویب رسید هم در جایگاه ریاست پارلمان نشسته بود، دراین نامه تاکید کرد که «در اصل موضوع توافق هسته ای نظر تخصصی اینجانب همان است که بیان شد.» او در عین حال تصریح کرد: «دخالت شورای نگهبان در این امور آن هم در مقام تشخیص صلاحیت افراد، بی وجه و خارج از صلاحیت آنان است.»

گرچه لاریجانی در این زمینه توضیحات مفصلی ارائه کرده اما سوالی که در این بخش مطرح کرده هم از منظر برخی فعالان سیاسی جالب توجه بود؛ لاریجانی نوشت: «پرسش مهم آن است که اگر ایراد شورای نگهبان در این است که سرعت در تصویب جزئیات اخلال مدیریتی محسوب می شود، شورای نگهبان که ۲۰ روز برای بررسی وقت داشت، چرا همان روز این مصوبه را تایید کرد؟ چگونه است که به سرعت عمل شورا در تصویب طرح مصوب مجلس اشکال گرفته نمی شود و آن را تزلزل مدیریتی آن شورا تلقی می کنند؟»

این موضع همانند واکنش عباس عبدی فعال سیاسی اصلاح طلب است که در حساب کاربری اش در توییتر نوشت: «جالب‌ترین علت رد صلاحیت لاریجانی مربوط به مدیریت ۲۰ دقیقه‌ای او در تصویب برجام است. در حالی که خود شورای نگهبان همان روز و بدون معطلی مصوبه مجلس را تایید کرده بود!!» او در این توییت «پاسخ لاریجانی» را هم «جالب» خوانده «که توضیح می‌دهد کجا تصمیم گرفته شده بود.»

لاریجانی با تشریح «فرآیند طولانی قبل از بررسی موضوع توافق هسته ای در مجلس» نوشت که «حدود ۲۰ جلسه در محضر رهبری در زمانهای مختلف تشکیل شد و حدود ۴۰ جلسه به عنوان شورای هسته ای با مسئولیت رئیس جمهور برگزار شد و حداقل ۴ جلسه در شورای عالی امنیت ملی بحث شد؛ بین دو فراکسیون مجلس نیز جلساتی تشکیل شد و نتیجتا به دلیل اهمیت موضوع و کمبود زمان، با ورود دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی و هدایت دفتر مقام معظم رهبری، دو فراکسیون به نظر واحدی دست یافتند.» بر اساس آنچه لاریجانی در این نامه نوشت، فرآیند بررسی برجام در مجلس رسما از تیرماه 94 با حضور وزیر وقت خارجه و رئیس سازمان انرژی هسته ای ادامه یافت تا آنکه سه ماه بعد، در 12 مهرماه همان سال فوریت طرح تصویب و در 21 مهرماه، بعد از 4 ساعت مذاکرات در صحن، برجام به تصویب رسید.

اقامت یا سفر خارجی؟

بخش دیگری از پاسخ لاریجانی در نامه 21 صفحه ای به شورای نگهبان که خبرگزاری فارس نیز آن را منتشر کرده، درباره آن مواردی است که به خانواده او منتسب شده و ظاهرا یکی از دلایل رد صلاحیتش بوده است. علی لاریجانی با اشاره به بند پنجم مربوط به دلایل رد صلاحیتش که «سفرهای متعدد اعضای خانواده به خارج از کشور از جمله اروپا  و آمریکا و اقامت فرزند دیگر شما در آمریکا» عنوان شده، ابتدا اقامت فرزندش در آمریکا را تکذیب کرده و دلیل حضور او در این کشور را «گذران دوران تحصیل» خواند. در ادامه دو سوال را از اعضای شورای نگهبان پرسیده که «آیا تحصیل یک فرزندش در آمریکا به معنی سفر مکرر اعضای خانواده‌اش به اروپا و آمریکاست؟» و «آیا اطمینان دارید که همسر و فرزندان افرادی که تایید صلاحیت‌شان کرده، در این ۴۲ سال سفر خارج از کشور نداشته‌اند؟!»

پایان باز

گرچه همه آنچه گفته شد تنها بخشی از موارد نگاشته شده در نامه 21 صفحه ای لاریجانی بود اما او که رد صلاحیتش _ به دلیل حضور همواره در جایگاه های کلیدی کشور_ همچنان سوال افکار عمومی است نامه اش را اینگونه به پایان برد؛ نوشت: «اعضای شورای نگهبان به خصوص فقهای گرامی بهتر به وظیفه دینی خود در این امر واقفند که چگونه اصلاح طریق نمایند و رفع ظلم شود و اگر منجر به اقدامی نگردید، موضوع بین من و شما برای یوم تبلی السرائر _روزی که اسرار نهان انسان آشکار می شود_‌ باقی می ماند.

همین جمله بندی پایانی می تواند حاوی این پیام باشد که احتمالا علی لاریجانی پرونده این موضوع را همینجا بسته و قضاوت درباره آنچه رخ داده را به روز رستاخیز موکول کرده است. هرچند، این یک فرض است و امکان تداوم این ماجرا وجود دارد اما علی لاریجانی که با 4 رئیس جمهور مستقیما در تعامل بوده و سرد و گرم بازی سیاست در ایران را چشیده است، تا امروز نشان داده که حتی در مواضع انتقادی اش نیز جانب احتیاط را نگه می دارد و دست کم در مورد اخیر، جدال خود با شورای نگهبان را آهسته و پیوسته به این نقطه رسانده است.