تجارت میان ایران و آمریکا بر اساس آخرین آمارهای رسمی نشاندهنده روندی نوسانی و کاهش چشمگیر در سالهای اخیر به ویژه در سال ۲۰۲۵ است. طبق گزارش جدید دفتر آمار ایالات متحده، ارزش تجارت میان دو کشور در ماه می سال ۲۰۲۵ به حدود ۲.۵ میلیون دلار رسید که این رقم نسبت به مدت مشابه سال قبل کاهش بیش از ۵۰ درصدی را نشان میدهد. در این ماه، صادرات آمریکا به ایران حدود ۲.۲ میلیون دلار بوده، در حالی که صادرات ایران به آمریکا تنها ۳۰۰ هزار دلار گزارش شده است. تراز تجاری ۱.۹ میلیون دلاری به نفع آمریکا ثبت شده است که بیانگر اختلاف محسوس در حجم تبادلات تجاری است.
کاهش قابل توجه تجارت میان ایران و آمریکا
یکی از مهمترین نکات در بررسی تجارت میان ایران و آمریکا، کاهش چشمگیر آن در سال ۲۰۲۵ است. بر اساس آمارها، تجارت 2 کشور نسبت به مدت مشابه سال گذشته نزدیک به ۵۲.۸ درصد کاهش یافته است. این افت شدید به ویژه در بخش صادرات آمریکا به ایران مشاهده میشود که طی چند ماه نخست سال ۲۰۲۵، نزدیک به ۵۸ درصد کاهش یافته است. همچنین صادرات ایران به آمریکا نیز به دلیل محدودیتها و تحریمهای متقابل، کاهش چشمگیری داشته است. این کاهش ناخوشایند در حالی اتفاق میافتد که در سالهای قبل تجارت میان 2 کشور با افزایش نسبی همراه بود و در سال ۲۰۲۴ به حدود ۹۷ میلیون دلار رسید، اما تحولات سیاسی و بازگشت دونالد ترامپ به ریاستجمهوری آمریکا باعث شد فشارهای اقتصادی و تحریمها شدت و تجارت به شدت کاهش پیدا کند.
ترکیب کالایی تجارت میان ایران و آمریکا
بررسی نوع کالاهای مبادلهشده میان 2 کشور نشان میدهد که صادرات ایران به آمریکا عمدتاً شامل کتابها، بروشورها، فرش و صنایع دستی است. در مقابل، واردات ایران از آمریکا بیشتر مختص کالاهای دارویی، مکملهای غذایی و کیتهای آزمایشگاهی است. این نوع کالاها نشان دهنده رابطه اقتصادی محدود و تخصصی میان 2 کشور است که بیشتر در بخش اقلام پزشکی و فرهنگی متمرکز شده است. همچنین طبق آمارهای گمرک ایران، در سال ۲۰۲۵ واردات کالاهای تخصصی پزشکی از آمریکا شامل دستگاههای پزشکی پیشرفته، واکسن انسانی، کیتهای آزمایشگاهی و تجهیزات دارویی و مکملها بوده است.
با توجه به آنچه گفته شد، تاثیر روی کار آمدن دوباره دونالد ترامپ در ایجاد نوسان و کاهش تجارت میان ایران و آمریکا غیر قابل انکار است. سیاستهای فشار حداکثری و تداوم تحریمها مانع اصلی رشد و توسعه صادرات و واردات بین دو کشور در سالهای اخیر شدهاند. به همین دلیل، حجم تجارت 2 کشور نسبت به دهههای گذشته بسیار پایین بوده و سهم آنها از کل تجارت جهانی ایران و آمریکا رقم بسیار ناچیزی است.
