اکوایران در این خصوص با برخی از کارشناسان و فعالان سیاسی گفتوگو کرده است.
جلال ساداتیان، دیپلمات پیشین گفت: لاریجانی با ترکیب تجربه نظامی و دیپلماتیک خود، میتواند میان دیپلماسی و میدان تعادل ایجاد کند. او تأکید کرد که این تعادل به معنای کاهش قدرت دفاعی نیست، بلکه فرصتی است برای پررنگتر شدن نقش دیپلماسی در حل بحرانها؛ مسیری که شاید بتواند از شدت برخی تنشها بکاهد.
حشمتالله فلاحتپیشه، رئیس پیشین کمیسیون امنیت ملی مجلس و تحلیلگر سیاسی، این جابهجایی را «اصلاحی دیرهنگام و پرهزینه» توصیف کرد. او گفت: به نظر میرسد در آینده نهچندان دور شاهد کنار گذاشتهشدن بسیاری از جریانات افراطی از بدنه مدیریت سیاسی خواهیم بود.
فلاحتپیشه با تأکید بر مغفولماندن بعد دیپلماتیک در شورای عالی امنیت ملی طی سالهای اخیر گفت: این شورا سه بُعد اصلی دارد: امنیت، دفاع و سیاست خارجی. در سالهای گذشته سیاست خارجی در این شورا عملاً به کما رفته بود. در آستانه جنگ اخیر، کشور به شدت نیازمند دیپلماسی فعال بود، اما شورای امنیت هیچ اقدامی در این راستا نکرد. نتیجه آن ورود ایران به یک جنگ قابل پیشگیری بود.
منصور حقیقتپور، نایبرئیس پیشین کمیسیون امنیت ملی مجلس شورای اسلامی و از چهرههاسی سیاسی نزدیک به علی لاریجانی نیز این بازگشت را «بازگشت عقلانیت» نامید.
او معتقد است لاریجانی نه تنها میتواند وزن تازهای به تصمیمات امنیتی–دیپلماتیک ایران بدهد، بلکه مهارت تعامل سیاسی در سطح جهانی را نیز دارد؛ امتیازی که میتواند در معادلات پیچیده امروز منطقه و جهان، برگ برندهای برای ایران باشد.
همزمان با این انتصاب، خبر مهم دیگری هم منتشر شد: احیای شورای دفاع. شورایی که قرار است ذیل شورای عالی امنیت ملی با حضور فرماندهان نظامی و ارکان مختلف دولت، فعالیت کند.
منصور حقیقتپور در خصوص احیای شورای دفاع توضیح داد: شورای دفاع، نهادی است که طبق قانون اساسی باید در کشور وجود داشته باشد و مسئولیت رسیدگی به مسائل اساسی و عملیاتی نیروهای مسلح را بر عهده دارد؛ موضوعاتی مانند جنگ، آتش، همکاریهای دفاعی و دیپلماسی دفاعی. ما در زمان جنگ این شورا را داشتیم و بعد از جنگ عملاً فعال نبود. این شورا جنبه فرماندهی دارد و خاصیت آن متناسب با نیازهای کشور در شرایط خاص است. ستاد کل نیروهای مسلح، یک ستاد هماهنگی است، نه فرماندهی.
در نگاه بسیاری از تحلیلگران، بازگشت شاید آغاز فصلی تازه باشد و لاریجانی و احیای شورای دفاع تنها یک تغییر در ترکیب مدیران ارشد نیست؛ بلکه تلاشی برای بازنگری در راهبرد امنیت ملی است. راهبردی که در تلاش است با تحولات جهان امروز هماهنگتر شود.
