لیر ترکیه پس از پیروزی رجب طیب اردوغان در دور دوم انتخابات ریاست جمهوری در روز یکشنبه تضعیف شد و دوره مدیریت او را به عنوان طولانی‌ترین دوره رهبری بر ترکیه بیشتر کرد. در چنین شرایطی سرمایه گذاران به دنبال نشانه هایی از کاهش کنترل تنگاتنگ دولت در بازارها هستند.

ارزش هر لیر در برابر دلار کاهش پیدا کرد و نسبت برابری لیر به یک دلار به ۲۰.۰۳ رسید که در کمترین سطوح تاریخی قرار گرفته است.

وال استریت آینده نزولی را برای لیر پیش بینی می کند، مورگان استنلی هشدار داده است که اگر اردوغان همچنان به سیاست های خود مبنی بر پایین نگه داشتن نرخ بهره پایبند باشد ارزش لیر ممکن است زودتر از آنچه که پیش بینی می شد به محدوده ۲۶ در ازای هر دلار برسد و تا پایان سال ارزش لیر در برابر دلار به سطح ۲۸ کاهش پیدا کند.

بانک ولز فارگو انتظار دارد که لیر در پایان سه ماهه تا محدوده ۲۳ کاهش یافت باشد.

حسین مالک استراتژیست شرکت سرمایه گذاری تلیمر اعلام کرد: پیروزی اردوغان برای هیچ سرمایه گذار خارجی آرامش به ارمغان نمی آورد تورم بالا، نرخ بهره پایین و نداشتن ذخایر خالص ارزهای خارجی کافی نشان میدهد یک بحران دردناک برای دارایی های ترکیه در راه است.

اردوغان در دور دوم ریاست جمهوری به راحتی پیروز شده است.

لیر حسینی

رویکرد غیر متعارف اردوغان در پایین نگه داشته نرخ بهره به همراه اقدامات غیر معمول و تقریبا روزانه بازار ها را در معرض ترکیب غیر قابل پیش بینی مقرارت و مداخلات موقت قرار داده است، کشورهای جهان برای کاهش تورم نرخ بهره را افزایش می دهند و لی او در رویکردی نامتعارف معتقد است که کاهش نرخ بهره موجب کاهش تورم می شود. سیاست های فعلی سرمایه گذاران را فراری داده است و کل دارایی های خارجی ها در سهام و اوراق قرضه ترکیه حدود ۸۵ درصد و یا نزدیک ۱۳۰ میلیارد دلار از سال ۲۰۱۳ کاهش پیدا کرده است.

باروک سنتینکر یک مدیر پولی در استراتژی پرافیتی در استانبول گفت: بدیهی است که استراتژی فعلی کار نمیکند و اردوغان نیز احتمالا از این موضوع آگاه است یک گذاراز سیاست فعلی به یک سیاست متضاد در آینده نزدیک محتمل است و هر علامتی در این باره مورد استقبال بازار قرار خواهد گرفت.

سیاست های اردوغان برای ترکیه گران هم بوده است بانک مرکزی ترکیه در یک سال و نیم قبل حدود ۲۰۰ میلیارد دلار برای تقویت لیر هزینه کرده و ذخایر ناخالص ترکیه به مقدار قابل توجهی کاهش یافته است. معامله گران انتظار دارند نیروی بازار در آخر بر هر نیروی خارجی دیگری مسلط شود.

تغییرات در انتصابات پست های کلیدی اقتصادی به عنوان اولین نشانه ها از تغییر رویکرد ترکیه تلقی می شود.

پس از برتری اردوغان نسبت به کلیچداراوغلو در دور اول انتخابات ریاست‌جمهوری ترکیه ، ارزش سهام بانکی ترکیه بیش از ۲۰ درصد کاهش پیدا کرد زیرا انتظارات از ادامه رویکرد اردوغان در صورت پیروزی سهامداران بانکی را ناامید کرد لیر ترکیه هم پس از انتخابات ۱۴ می عقب نشینی کرد.

بلومبرگ در گزارشی توضیح داده که اردوغان احتمالا آخرین پیروزی خود را به عنوان ماموریتی برای ادامه سیاست های خصمانه اقتصادی و سیاسی خودش تلقی کند، چرا که او با تجربه تورم ۸۰ درصدی در سال قبل، واکنش ضعیف به زلزله ویرانگر و تضعیف لیر به راحتی در دور دوم انتخابات ریاست جمهوری پیروز شد و ازاین جهت احساس حقانیت می کند. اگر چه او همچنان در میان اکثریت محافظه کار و ملی گرا محبوب است ولی حذف سیستماتیک رقبا پیش از انتخابات ، تسلط بر رسانه ها و اهرم های دولتی، امتیازات بالایی را نسبت به کمال کلیچداراوغلو برای او فراهم کرده است در چنین شرایطی تقریبا نیمی از کشور به برکناری او رای داده اند که قابل توجه است.

بلومبرگ توصیه می کنند تا اردوغان تنش های خود را با اروپا به عنوان بزرگترین شریک تجاری اش کاهش دهد. او مقام گفتگو در میان جبهه های مخالف در جنگ روسیه و اوکراین را به دست آورده و نقش مهمی در ایجاد توافق برای صادرات غلات از اوکراین ایفا کرده است چرخش او به سمت ولادمیر پوتین می تواند از نفوذ جهانی او‌ بکاهد.

بر اساس گزارش بلومبرگ ،او برای همیشه نمی تواند از واقعیت های اقتصادی سرپیچی کند سیاست های غیر متعارف اقتصادی او کشور را به سمت بحران تراز پرداخت ها سوق خواهد داد، بر اساس پیش بینی بلومبرگ تورم ترکیه تا پایان سال بالای محدوده ۴۰ درصد خواهد بود و لیر یک سوم ارزش خود در برابر دلار از دسامبر سال ۲۰۲۱ از دست داده است.

البته او نشان داده که در صورت لزوم می تواند مسیر خود را تغییر دهد‌، افزایش درآمدهای گردشگری در تابستان می تواند برای ترکیه مقداری زمان بخرد ولی عاقلانه است که او یکی از افراد تکنوکرات دوستدار بازار مانند محمد شیمشک را در تیم اقتصادی خود قرار دهد و به بانک مرکزی اجازه دهد تا پیش از موعد بازپرداخت بدهی ها نرخ بهره را بالا ببرد و در مقابل کنترل ها بر لیر را کمتر کند.