به گزارش اکوایران، تورم سالانه و فصلی تولیدکننده محصولات کشاورزی نسبت به بهار سال گذشته کاهش یافته است. همچنین آمارهای سالانه این شاخص که دارای حافظه تاریخی بلندمدت تری هستند، پس از طی قله تورمی در 1401، دچار کاهش شده است.

تورم تولید کننده شاخصی است که به رشد هزینه های تولید اشاره دارد که می تواند به سمت مصرف کننده نیز منتقل شود. این انتقال در بخش کشاورزی به رشد هزینه های خوراکی سبد خانوار منجر می شود این در حالی است که برخی در این خصوص نگاهی مغایر دارند.

طبق آمارها حدود 16 درصد شاغلین اقتصاد در بخش کشاورزی مشغول فعالیت هستند و کمتر از 10 درصد ارزش افزوده را در اقتصاد تولید می‌کنند.

علاوه بر این موضوع عمده این شاغلان در روستاها مشغول به کار بوده و به دلیل بازار رقابتی محصولات خود، توان زیادی برای انتقال افزایش هزینه‌های خود به مصرف‌کننده را ندارند. 

زخم‌بندی تورم زمستان گذشته در بهار سال جاری

تورم تولیدکننده با توجه به میزان افزایش هزینه‌های تولید محاسبه می‌شود. در ادبیات اقتصادی از تورم تولیدکننده هر بخش به عنوان پیشران تورم مصرف‌کننده همان بخش یاد می‌شود. البته این اتفاق تنها در صورتی رخ می‌دهد که تولیدکننده توان انتقال فشار هزینه را به مصرف کننده داشته باشد.

در همین رابطه در سال 1400 تورم سالانه تولیدکننده محصولات کشاورزی به یکباره جهش کرد و از 34 درصد به بیش از 66 درصد رسید. آمارها نشان می‌دهند که سپس شاخص مذکور در سال گذشته حدودا 5 درصد دچار کاهش شد و به 61 درصد سقوط کرد؛ این درحالیست که متغیر فصلی این شاخص در زمستان سال گذشته به یکی از بلندترین قله‌های تاریخی خود با نرخ 86 درصد دست یافته بود. 

photo_2023-09-05_11-20-43

از میان هزینه‌های تولیدکننده محصولات کشاورزی، سرمایه تورم بیشتری تجربه کرده یا نیروی کار؟

باوجود کاهش تورم تولیدکننده در بخش کشاورزی اما همچنان هزینه های تولید در برخی بخش ها وضعیتی صعودی داشته و بعضا بیش از دو برابر افزایش پیدا کرده است.

در همین خصوص داده های مرکزآمار در خصوص تورم تولید کننده بخش کشاورزی در بهار 1402 نشان می‌دهد هزینه شخم زدن یک زمین زراعی آبی با تراکتور 104 درصد و زمین کشت دیم، 51 درصد نسبت به موقعیت مشابه خود درسال گذشته افزایش داشته اند. موضوعی که اشاره به رشد هزینه تولید در بخش سرمایه ای کشاورزی دارد.

این در حالی است که البته طبق بررسی ها تورم هزینه خدمات کارگر میوه چین مرد حدود 28 درصد، میوه چین زن حدود 18 درصد و کارگران وجین کار حدود 40 درصد بوده که در مقایسه با ماشین آلات نرخ‌های کمتری را تجربه کرده است. به عبارت دیگر رشد ناهمگنی بین دستمزدها و ماشین آلان کشاورزی مشاهده می شود.

در نهایت تورم فصلی تولیدکننده محصولات کشاورزی به طور کلی در نخستین فصل سال جاری نسبت به زمستان گذشته کمتر شده و با 40.9 واحد درصد افت نسبت به زمستان سال گذشته، به 45.1 درصد در بهار 1402 رسید. البته کاهش تورم به معنای رشد منفی قیمت‌ها نیست بلکه به معنای آن است که سرعت رشد قیمت ها کمتر شده است. موضوعی که در صورت انتقال به بخش مصرف کننده می تواند موجب کاهش تورم در بخش خوراکی ها شود. 

بیشترین رشد قیمت نهایی در میان محصولات کشاورزی متعلق به کدام گروه بوده است؟

بر اساس آمارها در گروه دامداری سنتی که یکی از زیربخش‌های اصلی کشاورزی محسوب می شود، بالاترین تورم در میان بخش‌های محصولات کشاورزی تجربه شده است. به طوریکه در بهار 1402 یک کیلو گوسفند متحمل حدودا 124 درصد رشد قیمت نسبت به فصل مشابه 1401 شده است.

گروه محصولات جالیزی نیز یکی از زیرگروه های کشاورزی قربانی تورم بوده است. در این میان خربزه با 164 درصد تورم نقطه به نقطه، بیشترین افزایش قیمت را تجربه کرده است. 

photo_2023-09-04_16-30-59