رقم پول‌های وصول‌نشده دولت تا پایان مهرماه

به گزارش اکوایران، رئیس سازمان برنامه و بودجه در نشستی که اول آبان ماه میان خبرنگاران داشت ارقامی از عدم تحقق بودجه 1402 ارائه کرد. بر اساس این گفته‌ها، در هفت ماه ابتدایی امسال 30 درصد از منابع بودجه عمومی دولت در سال 1402 محقق نشده است.

منظور اشاره کرده که بخشی از منابع محقق‌نشده بودجه سال جاری از این سه بخش بوده است: واگذاری دارایی‌ها، مولدسازی دارایی‌ها و نفت. پیگیری‌های اکوایران حاکی از آن است که بخش چهارمی وجود دارد که به طور کامل محقق نشده و منظور به آن اشاره‌ای نکرده است.

عدم تحقق 30 درصد از منابع عمومی بودجه دولت

اول آبان سال جاری داود منظور، رئیس سازمان برنامه و بودجه در میان جمعی از خبرنگاران به ارائه آمار و ارقامی پرداخت که نشانگر میزان عدم تحقق بودجه عمومی دولت بود.

طبق این گفته‌ها، در هفت ماه ابتدایی امسال 70 درصد از منابع بودجه عمومی دولت محقق شده است. در قانون بودجه 1402 ذکر شده که منابع بودجه عمومی دولت در این سال برابر با 2 هزار و 82 هزار میلیارد تومان (همت) است. بنابراین رقم هفت ماهه منابع بودجه عمومی برابر با یک هزار و 215 همت است. این رقمی است که در بودجه به تصویب رسیده و می‌بایست محقق می شد. حال طبق اظهارات منظور 364 همت از آن محقق نشده است.

عدم تحقق بودجه در واگذاری دارایی ها

منظور سه بخش را به عنوان محل‌هایی که عدم تحقق بودجه از آن‌ها سرچشمه گرفته نام برده است. یکی از این بخش‌ها، «واگذاری دارایی‌ها» است. وی در این خصوص اشاره کرده است: «اکنون به انتهای واگذاری‌ دارایی‌های دولت رسیدیم و بخشی از واگذاری‌ها در عمل انجام شده است و به همین جهت در هفت ماهه امسال کمتر از ۲۵ درصد از درآمد ۱۰۰ هزار میلیارد تومانی از این محل محقق شده است». اگر مقصود رئیس سازمان برنامه از «واگذاری دارایی‌های دولت» همان «واگذاری دارایی‌های سهام» باشد، می‌توان گفت که در هفت ماه ابتدایی امسال 59.6 درصد از منابع این محل محقق نشده است.

به بیان دیگر، بنا بر اظهارات منظور، رقم سالانه تامین منابع از سهام 106 همت برآورد شده که بر این اساس می‌بایست تا پایان مهر 62 همت از آن محقق شده باشد در حالی که اکنون تا پایان مهرماه 25 همت از آن محقق شده است.

تحقق 15.9 درصد از منابع پیش‌بینی‌شده از محل مولدسازی

دومین بخش مورد اشاره منظور، «مولدسازی دارایی‌ها» است.  ضمن  پیش‌بینی رقم 108 هزار میلیارد تومانی مولدسازی دارایی‌ها در بودجه، رئیس سازمان برنامه و بودجه اعلام کرد: «چسبندگی در واگذاری دارایی‌های مازاد در دستگاه‌ها وجود دارد که توفیق ما این زمینه به کمتر از ۱۰ هزار میلیارد تومان در هفت ماهه نخست امسال رسانده و همین مساله یکی از دلایل عدم تحقق درآمدهای بودجه است.»

به بیان دیگر، در پایان هفت ماه سال جاری می‌بایست 63 همت از این محل تامین شود در حالی که 84.1 درصد از آن محقق نشده است.

ابهام در رقم عدم تحقق منابع نفتی؛ عامل چهارم در میان است؟

رئیس سازمان برنامه در اظهارات خود قائل به بیش‌برآوردی در حوزه درآمدهای نفتی در بودجه 1402 بود. او در این خصوص عنوان کرد: «درآمدهای نفتی در بودجه ۶۲۰ هزار میلیارد تومان پیش بینی شده است، فرض بر این بوده که نفت را با قیمت ۸۰ دلار و به میزان ۱.۵ میلیون بشکه بفروشیم اما در بسیاری ماه‌های سال قیمت فروش و میزان صادرات کم بوده است». بر این اساس، نفت بخش سومی است که موجب عدم تحقق بخشی از منابع بودجه شده است.

پیش از پرداختن به رقم عدم تحقق منابع بودجه دولت از محل نفت باید به عامل چهارمی اشاره کرد که منظور در صحبت‌های خود اشاره‌ای به آن نکرده است. بخش مهم دیگر «واگذاری اوراق مالی» است. قرار بود تا پایان سال جاری درآمدهای دولت از این محل  187 همت باشد. به بیان بهتر، در قانون بودجه 109 همت برای 7 ماه ابتدایی امسال از این محل پیش‌بینی‌شده بود که تا کنون تنها 79 هزار و 500 میلیارد تومان آن محقق شده است. به عبارتی 30 همت دیگر از این مسیر محقق نشده که معادل با 27.6 درصد بوده است. 

بنابراین تاکنون 120 همت از سه محل «اوراق»، «سهام» و «مولدسازی» محقق نشده است. حال اگر باقی منابع محقق نشده بودجه از محل نفت باشد، کل عدم تحقق منابع نفتی به 244 همت می‌رسد.

بنابراین، درآمد نفتی در 7 ماهه ابتدایی امسال طبق قانون بودجه 362 همت پیش‌‌بینی شده بود که 244 همت از آن تاکنون محقق نشده است. بر این اساس، 67.6 درصد از درآمدهای نفتی پیش‌بینی‌شده برای 7 ماه ابتدایی امسال تامین نشده است. این رقم در صورتی است که مابقی بخش ها تحقق صددرصدی داشته باشند که البته اطلاع دقیقی از آن ها تا این موعد از سال در دست نیست.