پررنگ شدن سهم مسکن در تورم دهک‌ها

به گزارش اکوایران در ابتدای سال حدود یک پنجم تورم تحمیل شده به هریک از دهک‌ها از جانب تورم مسکن بوده و بیش از نیمی از تورم ماهانه دهک اول و پنجم و حدود یک چهارم تورم ماهانه دهک دهم به دلیل فشار قیمتی کالاهای خوراکی رقم خورده است.  

این درحالیست که در اولین ماه پاییزی 1402 فشار تورم خوراکی به تورم ماهانه دهک‌ها تقریبا کمتر یا مساوی یک دهم تورم ماهانه هر یک از دهک‌های هزینه‌ای بوده است. 

در مقابل در مهر 1402 فشار تورمی مسکن بیشترین سهم در افزایش تورم ماهانه هر یک از دهک‌ها طی سال جاری را داشته؛ به‌گونه‌ای که بیش از هفتاد درصد تورم ماهانه دهک اول، 58 درصد از تورم ماهانه دهک پنجم و 51 درصد تورم ماهانه دهک دهم ناشی از افزایش قیمت گروه کالایی مسکن گزارش شده است. 

روند تورم ماهانه دهک‌ها

داده‌های مرکز آمار از تورم ماهانه دهک‌ها نشان می‌دهد بیشترین میزان تورم دهک‌ها طی سال جاری در فروردین به ثبت رسیده و پس از آن از اردیبهشت تا مهر 1402 روندی نوسانی طی کرده است. 

برای بررسی بهتر تغییرات در سطح جامعه، افراد از کم هزینه به پر هزینه‌ترین در 10 گروه تقسیم‌‌بندی می‌شوند که به آن دهک‌‌های هزینه‌ای گفته می‌شود. با توجه به اینکه هزینه و درآمد افراد در جامعه متفاوت است، الگوی مصرفی افراد در طبقات مختلف نیز متفاوت خواهد بود و به همین ترتیب اهمیت تغییرات قیمت کالاها برای خانوار مختلف در جامعه یکسان نیست. 

برای مثال 42 درصد از سبد مصرفی خانوار دهک اول یا کم درآمدترین دهک جامعه را خوراکی تشکیل داده درحالیکه سهم خوراکی‌ها از سبد مصرفی دهک پنجم حدودا 37 درصد و در دهک دهم 21.5 درصد  است. 

کاهش اثر رشد قیمت خوراکی‌ها در تورم قیمتی سبد مصرف خانوار

در این گزارش از دهک اول به عنوان نماینده فقیرترین افراد جامعه و از دهک دهم با عنوان ثروتمندترین افراد جامعه یاد شده است. همچنین دهک پنجم را نماینده طبقه متوسط فرض کرده‌ایم. 

مشاهده می‌شود روند کلی سهم تورم خوراکی‌ها از تورم کل، در دهک‌های مورد بررسی از ابتدای سال نزولی بوده است. حتی علی‌رغم اینکه گروه خوراکی‌ها در مرداد دچار جهشی کوتاه شد، این روند نزولی پس از آن ادامه پیدا کرد و در مهر 1402 به کمترین مقدار خود در هر سه دهک طی سال جاری رسید. 

بر اساس داده‌های ثبت شده، کل تورم ماهانه دهک اول در فروردین حدود 3.11 درصد بوده که 1.69 واحد درصد از آن ناشی از تورم خوراکی‌ها بوده است. داده‌ها نشان می‌دهد تورم کل این دهک در مهر 1402 به 2.07 درصد رسیده که تنها 0.23 واحد درصد از آن ناشی از خوراکی‌ها بوده است. 

به‌طور مشابه در دهک پنجم و دهم نیز مشاهده می‌شود که سهم تورم گروه خوراکی از فروردین تا مهر 1402 در دهک پنجم از 1.81 واحد درصد به 0.21 واحد درصد و در دهک دهم از 1.06 واحد درصد به 0.13 واحد درصد رسیده است. 

سهم نیمی ازتورم مهر بر دوش مسکن

برخلاف گروه خوراکی، بررسی‌ها نشان می‌دهد روند سهم تورم مسکن از کل تورم ماهانه، در هر سه طبقه فقیر و متوسط و غنی جامعه طی سال جاری عموما افزایشی بوده است. بر همین اساس کمترین اثرگذاری تورم مسکن در تورم ماهانه طی هفت ماهه نخست 1402 در اردیبهشت ماه رقم خورده و نرخ آن برای دهک اول حدود 0.47 واحد درصد، دهک پنجم 0.44 واحد درصد و دهک دهم 0.47 واحد درصد از کل تورم ماهانه دهک‌ها به ثبت رسیده است. 

به همین ترتیب به مرور در هر ماه سهم مسکن از تورم ماهانه هر سه دهک مورد بررسی افزایش یافته و در پایان مهر 1402، سهم آن به 1.48 واحد از تورم ماهانه 2.07 درصدی دهک اول، در دهک پنجم به 1.28 واحد از 2.17 درصد تورم کل ماهانه و در دهک دهم سهم تورم مسکن به 1.26 واحد از تورم کل 2.47 درصدی رسیده است.  علاوه بر این موضوع مشاهده می‌شود تورم مسکن در مقایسه‌ی بین دهک‌ها، بیشترین فشار را بر تورم دهک اول یا همان فقیرترین افراد جامعه داشته است.