به گزارش اکوایران، متناسب‌سازی حقوق بازنشستگان کشوری و روند افزایش تعداد بازنشستگان، فشار هزینه‌ای مضاعفی را بر صندوق بازنشستگی در سال‌جاری تحمیل کرده، به طوری که سهم بودجه‌ برای این صندوق نیز کفاف پرداخت حقوق کارکنان نیست.

آمارها نشان می‌دهد تعداد بازنشستگان حقوق‌بگیر صندوق بازنشستگی کشوری در پایان خرداد امسال به یک میلیون و 639 هزار و 167 نفر رسیده که نسبت به پایان سال 1401 حدود 0.2 واحد درصد و نسبت به پایان خرداد سال 1401 معادل 3.5 درصد افزایش یافته است.

افزایش سرعت تعداد بازنشستگان دولتی، هر 10 دقیقه یک نفر

بر اساس گزارش‌ها، طی یک سال اخیر، از بهار سال 1401 تا بهار امسال حدود 56 هزار نفر به تعداد حقوق بگیران صندوق بازنشستگی کشوری افزوده شده است. با احتساب این عدد، در واقع می‌توان گفت طی یکسال اخیر هر 10 دقیقه یک نفر بازنشسته شده و حقوق‌بگیر این صندوق شده است.

صندوق بازنشستگی کشوری هر ساله بخش قابل توجهی از بودجه را برای پوشش هزینه‌ها به خود اختصاص می‌دهد زیرا کسورات پرداختی شاغلین کفاف هزینه‌ها و پرداخت حقوق بازنشستگان را نمی‌دهد. نکته مهم‌تر این است که تعداد افرادی که بازنشسته می‌شوند به طور کلی چندین برابر تعداد افرادی است که جذب مشاغل دولتی می‌شوند و کسورات پرداخت می‌کنند و همین موضوع موجب یک عامل مهم در کسری صندوق‌ بازنشستگی کشوری است.

بر اساس آنچه در این گزارش آمده میانگین حقوقِ حقوق بگیران در پایان خرداد امسال نسبت به زمان مشابه سال قبل بطور میانگین به میزان 42 درصد افزایش داشته که این افزایش عمدتا ناشی از اجرای طرح متناسب سازی حقوق بازنشستگان کشوری در پاییز 1399 و استمرار اجرای آن تا سال 1402 است.

photo_2023-09-02_19-23-11

فشار هزینه‌ها به صندوق بازنشستگی مضاعف شد

در بهار سال گذشته تعداد حقوق بگیران صندوق بازنشستگی کشوری یک میلیون و 583 هزار نفر و میانگین حقوق نیز معادل 7.4 میلیون تومان بود، در واقع دولت به طور میانگین هر ماه حداقل 12.5 همت بابت حقوق بازنشتگان هزینه صرف می‌کرده که در مجموع سه ماهه بهار سال گذشته حداقل معادل 37.7 همت بوده است.

اما در بهار امسال که هم به تعداد بازنشستگان افزوده شده و هم میزان حقوق آنها افزایش یافته، میزان هزینه‌ای که حقوق بازنشستگان برای این صندوق در بر داشته‌اند به ماهانه 18.5 همت و در مجموع بهار امسال به 55.5 همت رسیده است.

در واقع میزان هزینه‌های صندوق بازنشستگی برای پرداخت حقوق به اعضای خود در بهار امسال نسبت به بهار سال گذشته حداقل 47 درصد افزایش است که به طور قطع پیامدهای منفی برای این صندوق دارد.

اگر با فرض اینکه بعد از بهار امسال دیگر هیچ فردی تا پایان سال به تعداد بازنشستگان صندوق بازنشستگی کشوری اضافه نشود و میانگین حقوق بازنشستگان همان 11.3 میلیون تومان در نظر گرفته شود، می‌توان گفت صندوق بازنشستگی کشوری در بهترین حالت امسال حداقل باید 221 همت حقوق به افراد تحت پوشش خود پرداخت کند.

گزارش بودجه سال 1402 نشان می‌دهد سهمی که برای مصرف صندوق بازنشستگی کشوری در نظر گرفته شده معادل 207 همت است؛ رقمی معادل یک‌سوم درآمدهای نفتی.

اما نکته قابل توجه این است که میزان سهم صندوق از بودجه کشور نیز جوابگوی پرداخت حقوق بازنشستگان نیست . این صندوق علاوه بر پراخت حقوق به اعضای خود هزینه های دیگری نظیر ارائه خدمات رفاهی، درمانی و .. نیز دارد. 

photo_2023-09-02_19-23-17

مقصر کیست؟

براساس گزارش بازوی پژوهشی مجلس، وابستگی صندوق‌های بازنشستگی به دولت‌ها باعث شده دولت‌ها اولا اقدام به تصویب قوانینی کنند که مغایر با اصول اقتصادی و بیمه‌ای است و ثانیا به صندوق‌های بازنشستگی به‌عنوان یک منبع مالی در راستای اجرای سیاست‌های خود نگاه کنند. غالب بودن همین نگاه از یک سو موجب تصویب قوانین با بار مالی مضاعف شده و از سوی دیگر، افزایش بدهی دولت‌ها به آنها را موجب شده است.

این در حالی است که نتایج یک پروژه تحقیقاتی مرکز پژوهش‌های مجلس در یک نظرسنجی مردمی نشان می‌دهد که اغلب مردم، عامل وضعیت بحرانی صندوق‌های بازنشستگی را «فساد مالی»، «مدیریت ناکارآمد» و «عملکرد نامناسب دولت» می‌دانند.