به گزارش اکوایران؛ ارزیابی‌ها نشان می‌دهد سهم آفریقای جنوبی از تجارت جهانی در سال 2022 به میزان ۰.۵ درصد بود. این بدان معناست که آفریقای جنوبی در بازه زمانی مورد بررسی کالا و خدماتی به ارزش ۲۳۷ میلیارد دلار صادر و وارد کرده است.  

با این شرایط می‌توان گفت از مجموع 53.16 میلیارد دلار صادرات ایران در سال 1401، آفریقای جنوبی تنها سهمی 0.57 درصدی را به خود اختصاص داده است و از این نظر در جایگاه پانزدهم در میان شرکای تجاری ایران قرار گرفته است. در حوزه واردات نیز این کشور از مجموع 59.65 میلیارد دلار واردات ایران با اختصاص 0.02 درصد به خود، در جایگاه ۱۱۹ قرارگرفته است.

سهمی اندک که توسعه آن نیازمند رفع موانع تجاری، ایجاد زیرساخت‌ها، اصلاحات رویه‌‌ها و تعرفه‌ها، ایجاد موافقت‌نامه‌ کشتیرانی تجاری و موضوعات مربوط به دریانوردی و ... است که فراهم کردن این زیرساخت‌ها با توجه به موانع سیاسی که ایران با آن درگیر است علاوه بر اینکه زمان‌بر خواهد بود می‌تواند روند مناسبات دو کشور را تحت تاثیر قرار دهد. براساس گزارش اتاق بازرگانی ایران معماری دیپلماسی اقتصادی آفریقای جنوبی شامل لایه‌هایی از هماهنگی میان ادارات دولتی، آژانس‌های تخصصی، استان‌ها و طیفی از مشارکت‌های دولتی و خصوصی است. هدف این ساختار نهادی؛ توسعه و اجرای یک استراتژی واحد است که منافع اقتصادی آفریقای جنوبی را در جهان در حال تحول به‌پیش می‌برد، لایحه‌های که ایران برای توسعه روابط خود باید بتواند در آنها نفوذ کند.

برنامه توسعه مناسبات تجاری میان ایران و آفریقا در حالی است که ایران به همراه این کشور در سال‌های گذشته دارای کمیسیون مشترک اقتصادی بوده‌اند که این کمیسیون به دلیل حجم اندک تجارت دوجانبه و غیررقابتی شدن بازار آفریقا برای تجار ایرانی، در سال‌های اخیر غیرفعال شده است. در چارچوب این کمیسیون، دو کشور بالغ‌بر ۲۳ توافق داشته‌اند که هیچ‌یک از آن‌ها اجرایی نشده است. فعال کردن کمیسیون مشترک اقتصادی دو کشور و تلاش برای اجرایی شدن توافق‌های متعدد موجود می‌تواند در دستور کار قرار گیرد.

با توجه به غیرفعال شدن کمیسیون‌های مشترک میان ایران ایــران و آفریقــای جنوبــی دارای چهــار تواقق‌نامــه همکاری‌هــای گمرکــی، کشــتی‌رانی، خــودداری از اخــذ مالیــات مضاعــف و تشــویق ســرمایه‌گذاری است‌ مسیری که می‌ تواند ایران در رسیدن به روند توسعه مبادلات با این قاره کمک کند.

 آفریقای جنوبی در یک نگاه

آفریقـای جنوبـی در جنوبی‌تریـن قسـمت از خـاک اصلـی قـاره آفریقـا قـرار گرفتـه و سـاحل ایـن کشـور بـا 1700 کیلومتــر طــول در میانــه اقیانــوس هنــد جنوبــی و اقیانــوس اطلــس جنوبــی مشــرف اســت. هرچنــد ایــن کشــور کوچکتریـن اقتصـاد سـازمان بریکـس (BRICS)  )و گـروه ۲۰ (20G )اسـت، بـا ایـن حـال بـه واسـطه عضویـت در ایـن دو مجموعـه، از توانایـی نسـبی بـرای شـکلدهی بـه دسـتور کارهـای اقتصـاد بین‌الملـل بهرهمنـد شـده اسـت.       آفریقــای جنوبــی بــا ۶۰ میلیــون و ۴۷۳ هــزار نفــر جمعیــت بیســت‌و چهارمین کشــور پرجمعیــت جهــان و بــا ۱.۲۲ میلیــون کیلومتــر مربــع وســعت، بیســت‌وچهارمین کشــور بــزرگ جهــان محســوب می‌شــود. همچنیــن آفریقــای جنوبــی در ســال ۲۰۲۲ بــا تولیــد ناخالــص داخلــی۴۰۴ میلیــارد دلار در جایــگاه سی‌و هشــتم جهــان قــرار گرفــت.

شرکای اصلی آفریقای جنوبی

مهمتریـن مقاصـد صادراتـی آفریقـای جنوبـی در سـال 2022 عبـارت شامل « اتحادیـه اروپـا» با ۱۸.۹ درصـد، «چیـن» با 11.۵ درصـد، « ایـالات متحـده» با ۸.۴ درصـد،  «بریتانیـا»  ۵ درصـد و «ژاپـن» ۴.۵ درصـد می شود و در حـوزه واردات نیـز اتحادیـه «اروپــا » ۲۶.۲ درصــد،‌ «چیــن» ۲۰.۸ درصــد، «ایــالات متحــده» ۶.۴ درصــد، «هنــد»۵.۲ درصــد و بریتانیــا و عربســتان با 3.9 مهمتریـن شـرکای تجـاری آفریقـای جنوبـی محسـوب می‌شـوند.

عمده صادرات آفریقای جنوبــی هم در ســال 2022 شامل پالاتینیــوم»، «طــلا»، «المــاس» و «آهــن» و «کنســتانتره‌های» می‌شود و در همیــن ســال، واردات اصلـی آفریقـای جنوبـی نیـز شـامل نفـت خـام و پالایـش شـده، خـودرو و تجهیـزات مخابراتـی و انتشـار امـواج بـوده است.