به گزارش اکوایران؛ نگاهی به روند صادرات و واردات گندم نشان می‌دهد در بازه زمانی مورد بررسی در کنار واردات گندم، صادرکنندگان نیز در مجموع موفق به صادرات یک میلیون تن گندم شده‌اند که نسبت به مدت مشابه سال قبل می‌توان گفت تراز تجاری گندم منفی 400 هزار دلار بوده است.

 از سوی دیگر میزان واردات گندم در 11 ماهه 1402 نسبت به مدت مشابه سال قبل 34 درصد کاهش را نشان می‌دهد. این امر می‌تواند به دلیل «افزایش تولید داخلی»، «کاهش قیمت جهانی گندم» و «کاهش واردات گندم» باشد. کاهش واردات گندم مزایایی مانند «صرفه‌جویی ارزی»، «حمایت از تولید داخلی» و «افزایش امنیت غذایی» را به همراه دارد.

گندم در میان 20 قلم کالای وارداتی کشور

بر اساس داده‌های ارائه شده، گندم همواره در میان 20 قلم اصلی کالای وارداتی کشور قرار دارد. این موضوع نشان دهنده اهمیت بالای این محصول در تامین امنیت غذایی کشور است. نیاز سالانه به گندم در کشور حدود 13 میلیون تن برآورد می‌شود که 12 میلیون تن آن در بخش صنف و صنعت (به طور عمده برای تولید نان) و یک میلیون تن آن در بخش شیرینی و آزادپزی مصرف می‌شود که نیاز این بخش از طریق واردات تامین می‌شود.

بنا بر آمار وزارت جهادکشاورزی در سال زراعی 1401-1400، ایران با تولید سالانه حدود 11 میلیون تن گندم، توانست بخش قابل توجهی از نیاز داخل کشور را پوشش دهد؛ این حجم در سال زراعی ۱۴۰۲-۱۴۰۱ به ۱۲.۵ میلیون تن رسید که رشد 1.5 میلیون تنی نسبت به سال قبل داشته است.

داده‌های اعلام شده از سوی گمرک نشان می‌دهد، در بهمن ماه واردات گندم صفر بوده است و با این شرایط برای مقایسه باید به آمار 10 ماه تکیه کرد.

 گندم

روند وارات گندم

بررسی داد‌های اعلام شده  نشان می‌دهد گندم در انواع مختلفی وارد کشور می‌شود. یکی از انواع مهم آن که سهم زیادی را به خود تخصیص می‌دهد گندم معمولی است. بررسی چهار ساله نشان می‌دهد ارزش واردات گندم معمولی در ده ماهه نخست سال ۱۴۰۰ افزایش یافت و به یک میلیارد و ۸۸۴ میلیون دلار رسید.

با این حال در دو سال اخیر واردات گندم کاهش یافت و در 11 ماهه سال ۱۴۰۲ به ۱ میلیون دلار رسید که نسبت به ارزش واردات در مدت مشابه سال ۱۴۰۱ با 34 درصد کاهش همراه بود. این یعنی ارز کمتری صرف واردات گندم شده است که هم می‌تواند به معنای افزایش تولید داخلی گندم باشد و هم افزایش نرخ ارز و ترجیح دولت برای کاهش واردات.

بر اساس داده‌های ارائه شده، بیشترین گندم مورد نیاز کشور در 11 ماه سال جاری در خردادماه با 195 میلیون و 300 هزار دلار وارد کشور شده و با اختلاف اندک آذرماه رتبه دوم واردات گندم را به خود اختصاص داده‌ است ارزش واردات گندم به کشور در این ماه برابر با 193 میلیون و 400 هزار دلار بوده است. 

با توجه به داده‌های اعلام شده این سوال مطرح می‌شود که 11 ماه سال جاری کمترین گندم مورد نیاز کشور در چه ماهی وارد کشور شده است؟ ارزیابی صورت گرفته نشان می‌دهد که در فرودین ماه سال 1402 کمترین میزان گندم وارد کشور شده است؛ در این ماه در مجموع 6 میلیون و 400 هزار دلار گندم وارد کشور شده است.