چگونه یک نسل از افسران روس در اوکراین نابود شد؟

به گزارش اکوایران، به نقل از اقتصادنیوز، بر اساس آمار منتشرشده توسط ارتش اوکراین، بیش از 200,000 سرباز روسی در نتیجۀ تهاجم تمام‌عیار این کشور به اوکراین مجروح یا کشته شده‌اند.

میزان تلفات روسیه در جنگ به روایت سه آمار

به نوشته نیوزویک، دربارۀ تلفات روسیه در جنگ سه آمار وجود دارد. آمار اوکراینی‌ها، آمار متحدان غربی اوکراین، و آمار خود روسیه. ستاد کل نیروهای مسلح اوکراین چهاشنبۀ گذشته در آخرین به‌روزرسانی خود دربارۀ جنگ اعلام کرد که مسکو 610 سرباز را در 24 ساعت گذشته از دست داده است و بنابراین مجموع تلفات انسانی این کشور در جنگ به 200590 نفر رسیده است.

این تلفات در حالی رو به افزایش هستند که حملات اوکراین برای بازپس‌گیری مناطق اشغال‌شده‌اش توسط روسیه افزایش یافته و خصوصاً نبردهای خونین بر سر شهر صنعتی باخموت در شرق اوکراین تشدید شده است.

متحدان غربی اوکراین ولی آمار کمتری را اعلام می‌کنند و در این زمینه محافظه‌کارتر از اوکراین هستند، هرچندکه آمارهایشان از آمارهای خود روسی‌ها بسیار بیشتر است. طبق گفتۀ شؤرای امنیت ملی آمریکا، روسیه از دسامبر گذشته تا کنون، 100 هزار تلفات را متحمل شده که از این میان، 20 هزار نفر آنها کشته شده‌اند. پیش از دسامبر نیز چند ده هزار نفر دیگر تلفات داده بود.

در مجموع، طبق آمار آژانس اطلاعات دفاعی ایالات متحده که در آوریل فاش شد، روسیه تاکنون بین 189500 تا 223000 تلفات نظامی داده است که شامل 43000-35500 کشته و 180000-154000 مجروح است.

خود روسیه به‌ندرت آماری در مورد تلفات نیروهایش منتشر می‌کند و وقتی هم که این کار را انجام می‌دهد، برآوردهایش بسیار کمتر از اوکراین است. آخرین بار در سپتامبر 2022 بود که وزیر دفاع روسیه، سرگئی شویگو، گفت که 5937 سرباز روسی از 24 فوریه 2022 در درگیری در اوکراین کشته شده‌اند. این دومین باری بود که روسیه آمار تلفات جنگ را منتشر می‌کرد.

روسیه یک نسل از افسران خود را از دست داده است

پاول لوزین، تحلیلگر سیاسی روسی و محقق مدعو در مدرسۀ حقوق و دیپلماسی فلچر، به نیوزویک گفت: «علی‌رغم اختلافاتی که میان برآوردهای مختلف وجود دارد، اما خسارتی که به روسیه وارد شده افتضاح است. تلفات گستردۀ جنگ اوکراین باعث شده که یکپارچگی سازمانی نیروهای مسلح روسیه آسیب ببیند. روسیه در اوکراین فقط سرباز از دست نداده بلکه افسران و نیروهای آموزش‌دیدۀ زیادی را نیز به کشتن داده است».

لوزین افزود: «روسیه نسلی از افسران خود را از دست داده است، به‌ویژه اگر در مورد افسران سطح پایین مانند ستوان‌ها و کاپیتان‌ها صحبت کنیم. علاوه بر این، واحدهای حرفه‌ای بسیاری نیز از دست رفتند. در همان شش ماه اول جنگ، تلفات سنگینی به حتی حرفه‌ای‌ترین واحدهای نظامی روسی وارد آمد».

به گفتۀ بی‌بی‌سیِ روسی در سپتامبر 2022، با استناد به داده‌های عمومی و آشکاری که در اختیار همه است می‌توان گفت که روسیه فقط تا آن زمان، 900 سرباز نیروی ویژه، چترباز، تفنگدار دریایی و خلبان را از دست داده است. این رقم شامل 151 سرباز از اطلاعات نظامی روسیه، 337 تفنگدار دریایی، 245 سرباز از نیروهای ویژه گارد ملی و پلیس ضد شورش، 144 عضو از واحدهای چترباز نخبه، حداقل 67 خلبان جنگی، و 20 عضو سرویس امنیت فدرال (FSB) و سرویس گارد فدرال (FSO) بود.

مشکل اصلی روسیه: رهبری ضعیف

به گفتۀ لوزین، عامل اصلی تلفات روسیه، رهبری ضعیف کرملین است و فرماندهان ارتش روسیه نقش کوچکی در برنامه‌ریزی برای جنگ داشته‌اند: «نقش اصلی را افسران اطلاعاتی‌ای که اطراف پوتین را گرفته‌اند و نیروهای FSB ایفا کرده‌اند».

او افزود: «این نیروها معتقد بودند که بر اوکراین تسلط دارند و این کشور در مشت آنهاست و اصلاً نیازی به حضور گستردۀ نیروهای نظامی ارتش نخواهد بود و آنها فقط پشتیبانی آتش ارتش روسیه را نیاز دارند تا به اهداف پوتین دربارۀ اوکراین جامۀ عمل بپوشانند. اما واقعیت ارتباطی با تخیلات این نیروها و افسران اطلاعاتی نداشت و چیزی که نیروهای مسلح روسیه درعمل با آن مواجه شدند، فاصلۀ بسیار زیادی از تصوراتشان داشت. بنابراین ارتش روسیه و فرماندهان نظامی این کشور اساساً برای این کار آماده نبودند».

نیروهای ضعیف و آموزش‌ندیده

به گفته تحلیلگران نظامی گروه اطلاعات جنگ (CIT)، پوتین اکثریت مردم مناطق مختلفی از جمهوری‌های روسیه، مانند داغستان در قفقاز، یاکوتیا در شمال شرقی سیبری، بوریاتیا در نزدیکی مرز مغولستان، و قلمرو کراسنویارسک، را به خدمت گرفته است.

مارک وویگر، کارشناس ارشد مرکز تحلیل سیاست اروپا (CEPA) و استاد دانشگاه آمریکایی کیف، به نیوزویک گفته است که بیشتر تلفات روسیه احتمالاً از این مناطق بوده است: «جدا از نیروهای حرفه‌ای و زبده‌ای که روسیه در همان ابتدای جنگ آنها را به کشتن داد، اما پس از آن، عمدۀ تلفات روسیه از مردمان فقیر و حاشیه‌ای و غیرروس این کشور بودند که پوتین آنها را به جنگ خودش در اوکراین فراخوانده بود و بسیج کرده بود. پوتین از فقرا و افراد غیرروس کشور خود به عنوان گوشت جلوی توپ در جنگ اوکراین استفاده می‌کند».

ولادیمیر بودایف از بنیاد «آزادی برای بوریاتیا» که یک گروه حامی دموکراسی در روسیه است و مرکزش در آمریکاست، قبلاً به نیوزویک گفته بود که هدف‌قراردادنِ آشکار اقلیت‌های قومی توسط روسیه در درگیری‌ها به تلاش‌های جنگی پوتین نتیجۀ معکوس خواهد داد. بسیاری از مردم در این مناطق بلافاصله پس از اعلام پوتین برای بسیج گسترده در سپتامبر 2022 احضار شدند، درحالی‌که نه آموزشی دیده‌اند و نه تجهیزاتی دارند و نه مجرب و زبده و جنگ‌دیده هستند.

علی‌رغم تلفات فزاینده در ارتش روسیه، وویگر به نیوزویک گفته است که معتقد است پوتین به حملات خود ادامه خواهد داد، اگرچه در این مرحله، او فاقد تعداد نیروی لازم برای غلبه بر اوکراین است.

نقش گروه واگنر

گروه واگنر یک گروه شبه‌نظامی راست‌گرای افرطی روسیه به ریاست یوگنی پریگوژین است که به صورت خصوصی فعالیت می‌کند اما متحد ارتش روسیه است و رئیس آن نیز روابط نزدیکی با پوتین دارد. به گفتۀ مارک وویگر، واگنر تلاش کرده است تا اسیران و سایر افراد نامطلوب را نیز به عنوان نیروهای خود تحت خدمت بگیرد و از آنها به عنوان قربانی و گوشت جلوی توپ استفاده کند.

برای مثال، واگنر به زندانیان کیفری در روسیه در ازای شش ماه خدمت نظامی در اوکراین، تخفیف در مجازات و مشوق‌های نقدی ارائه می‌دهد. یک زندانی 48 سالۀ سابق روسی که توسط گروه واگنر استخدام شده بود به وال استریت ژورنال گفته است که فقط سه هفته به او آموزش داده شد و انتظار نمی‌رفت از اولین ماموریت خود جان سالم به در ببرد.

تجهیزات و مهمات ناکافی

دیمیتری پسکوف، سخنگوی کرملین، در اکتبر 2022 اذعان کرد که روسیه فاقد تجهیزات کافی برای سربازان خود در جنگ است و همزمان تشکیل شورایی را اعلام کرد که توسط پوتین برای حل این مشکلات ایجاد شده است. الکساندر اشتوپون، سخنگوی ستاد کل نیروهای مسلح اوکراین، نیز گفته است که در همان ماه‌های نخست، نیروهای پوتین برای به‌دست‌آوردن تجهیزات و زره با مشکل مواجه بودند.

همین چند هفته قبل بود که معلوم شد که روسیه قبلاً شروع به استفاده از ذخایر سیستم‌های دوران شوروی خود کرده است و تجهیزاتی مانند تانک‌های T-62، موشک‌اندازهای چندگانه Grad، اسلحه‌های خودکششی 2S7 Pion، و نفربرهای زرهی MT-LB را به میدان آورده است. اخیراً، پریگوژین، رئیس گروه واگنر، حملات لفظی شدیدی را علیه وزیر دفاع روسیه، شویگو، و رئیس ستاد کل ارتش، والری گراسیموف، به دلیل کمبود آشکار مهمات برای جنگجویانش در نبرد باخموت انجام داده است.

میخائیل وینوگرادوف، بنیانگذار و رئیس بنیاد سیاست سن‌پترزبورگ، گفته است که کمبود تجهیزات روسیه در جنگ احتمالاً به دلیل این واقعیت است که نیروهای مسلح روسیه برای چنین درگیری طولانی و گسترده‌ای آماده نبودند.

اوضاع تلفات در جبهۀ اوکراین چگونه است؟

اوکراین نیز مانند روسیه تا حد زیادی از انتشار آمار تلفات نیروهای خودی اجتناب می‌کند. با این حال، تخمین‌های اطلاعاتی غرب نشان می‌دهد که تلفات اوکراینی‌ها نیز قابل توجه است.

ارزیابی آژانس اطلاعات دفاعی ایالات متحده که در آوریل فاش شد، تخمین زد که اوکراین 124500 تا 131000 تلفات شامل 15500 تا 17500 کشته و 109000 تا 113500 مجروح داشته است. در نوامبر 2022، ژنرال میلی گفت که تلفات دو طرف تا آن تاریخ از 100 هزار نفر فراتر رفته است؛ و این‌ها علاوه بر 40 هزار تلفات غیرنظامی است.