پس از تلفات زیاد در باخموت، قدم بعدی برای روسیه چیست؟

به گزارش اکوایران، نبرد برای شهر باخموت در شرق اوکراین در حال حاضر تا حدودی به پایان رسیده است. پس از 10 ماه دوئل‌های توپخانه‌ای مرگبار، پیشروی‌های دیوانه‌وار سربازان پیاده و هزاران تلفات روسی و اوکراینی، نیروهای مسکو کنترل این مرکز صنعتی را در دست دارند، در حالی که ارتش کی‌یف در تلاش است تا بر جناحین شهر فشار بیاورد.

اما آنچه در آینده پیش روی روسیه است -که گفته است قصد دارد کل منطقه شرقی دونباس را تصرف کند- نامشخص است. در اوایل نبرد، مسکو امیدوار بود که از تصرف باخموت به عنوان سکوی پرشی برای پیشروی بیشتر به سمت غرب استفاده کند – با هدف اشغال شهرهای بزرگتر کراماتورسک و اسلوویانسک. این هدف در حال حاضر دور از دسترس به نظر می‌رسد.

اولویت اول، دفاع

بنابر گزارش نیویورک‌تایمز، تحلیلگران نظامی می‌گویند که به نظر می‌رسد توان نیروهای روسیه پس از متحمل شدن خسارات فراوان برای تثبیت کنترل بر باخموت، تحلیل رفته است. و به طور کلی، نیروهای ولادیمیر پوتین توانایی کمی برای تصرف قلمرو بیشتر در جاهای دیگر نشان داده‌اند، در حالی که عمدتاً با حملات در مقیاس کوچک در تعداد کمی از شهرها در شرق کشور مشغول‌اند.

در این بین، اوکراین گردان‌های جدیدی را آموزش داده است که توسط غرب مسلح و مجهز شده‌اند و انتظار می‌رود که ضد حمله گسترده‌تری را در امتداد خط مقدم تقریبی 1000 کیلومتری آغاز کند.

این امر روسیه را تا حد زیادی در حالت تدافعی قرار داده است و نیروهایش بیشتر مشغول ایجاد استحکامات و آماده شدن برای مرحله بعدی جنگ هستند.

راب لی، تحلیلگر نظامی در موسسه تحقیقات سیاست خارجی، در مورد نیروهای روسی گفت: «احتمالاً شاهد حملات تاکتیکی محلی بیشتری خواهیم بود. اما روسیه احتمالا در درجه اول بر دفاع تمرکز خواهد کرد و برای ضد حمله اوکراین آماده خواهد شد.»

نیروهای روسی بیشتر طول زمستان و بهار را صرف آماده سازی مواضع دفاعی خود برای حمله اوکراین کرده‌اند، اگرچه برخی از واحدها به حملات خود در مناطقی مانند کرمینا در شمال باخموت و آودیوکا در جنوب ادامه داده‌اند. این حملات به روس‌ها امتیاز کمی داده است، و در عوض مراکز جمعیتی را که در مسیر آنها قرار داشتند، تخریب کرده و در عین حال توان عملیاتی آنها را تخلیه کرده است.

بر اساس عکس‌های ماهواره‌ای، در جنوب کشور، که برخی از تحلیلگران نظامی پیش‌بینی می‌کنند کانون حمله اوکراین باشد، نیروهای روسی شبکه پیچیده‌ای از خطوط سنگر اولیه و ثانویه و میدان‌های مین حفر کرده‌اند تا هرگونه پیشروی اوکراینی را خنثی کنند.

تحلیلگران می‌گویند که اگر اوکراین موفق به بازپس گیری قلمرو شود، این امر می‌تواند به نیروی هوایی بسیار بزرگتر روسیه دست برتر را بدهد، زیرا نیروهای اوکراینی خارج از محدوده دفاع هوایی خود خواهند بود.

در شمال، یگان‌های نیابتی مورد حمایت اوکراین در روزهای اخیر به مرز روسیه نفوذ کرده‌اند و بخش کوچکی از خاک این کشور را تصرف کرده‌اند که از سوی تحلیل‌گران به عنوان یک اقدام تبلیغاتی برای گیج‌کردن نیروهای روسی و شرمسار کردن کرملین پس از تصرف باخموت تلقی می‌شود.

اما نبرد برای باخموت هزینه قابل توجهی برای روسیه و اوکراین به همراه داشت و آثارش را بر آنچه در آینده پیش می‌آید خواهد گذاشت. هر دو طرف برای تصاحب و نگهداری یک شهر نسبتاً کوچک و اکنون ویران شده، که قبل از جنگ بیش از 70،000 نفر جمعیت داشت، نیرو و تجهیزات زیادی را صرف کرده اند.

ماهیت این جنگ 15 ماهه چنین است: هر دو ارتش که هنوز ریشه‌هایشان در تاکتیک‌های دوران شوروی است، همچنان به شدت به توپخانه، تانک‌ها و پیشروی نیروهای کوچک برای تصرف و کنترل زمین تکیه می‌کنند.

مایکل کوفمن، مدیر مطالعات روسی در CNA، یک موسسه تحقیقاتی در آرلینگتون، ویرجینیا، گفت: «نبرد برای باخموت از نظر قلمرو اهمیت کمی دارد و بیشتر از نظر تأثیر آن بر هر دو طرف و آنچه در مورد آنها آشکار می‌کند، مهم است.»

نیروهای روسیه در سال گذشته در سه جبهه شکست خوردند - در اطراف کی‌یف، در شمال شرقی منطقه خارکف و در خرسون. مسکو پس از نبردهای مرگبار شهری در باخموت، از گردان‌های خسته و تلفات زده خود مراقبت می‌کند. اوکراین نیز با تلفات شدید مواجه است، اما در حال حفر مواضع دفاعی در امتداد زمین‌های بسیار مطلوب‌تر و بلندتر در حومه باخموت است.

در روزهای اخیر، نیروهای اوکراینی به دستاوردهای کوچکی در شمال و جنوب باخموت دست یافته اند و نیروهای خود را در موقعیت بهتری برای جلوگیری از پیشروی بیشتر نیروهای روسی قرار داده اند. یوگنی پریگوژین، رئیس نیروی شبه نظامی واگنر، که جنگجویانش مسئول اصلی تصرف باخموت بودند، متعهد شده است که نیروهایش را از شهر بیرون بکشد و دفاع از شهر را به صفوف یونیفرم پوش روسیه بسپارد که می‌تواند خطر جابجایی نابسامان نیروها را به دنبال داشته باشد.

آقای لی گفت واگنر «واقعا برای عملیات دفاعی طراحی نشده است.»

گروه واگنر آقای پریگوژین ثابت کرده است که یکی از سرسخت‌ترین دشمنان اوکراین است و هنوز مشخص نیست که خروج این گروه از میدان نبرد چگونه می‌تواند بر توانایی اوکراین برای اعمال فشار بر باخموت و فراتر از آن تأثیر بگذارد.

انگیزه سیاسی یا نظامی؟

تحلیلگران نظامی، آژانس‌های اطلاعاتی غربی و مقامات اوکراینی ماه‌ها بر سر اهمیت استراتژیک کمپین باخموت با یکدیگر بحث کرده‌اند. آنها گفتند که مسکو می‌توانست به جای هدر دادن جان سربازان و مهمات برای چند کیلومتر زمین، منابع را در جای دیگری در خط مقدم سرمایه‌گذاری کند. کیف می‌توانست زودتر عقب‌نشینی کند و گردان‌ها، تیپ‌ها و تدارکات خود را برای ضد حملات بعدی ذخیره کند.

تصمیم هر دو طرف برای ایستادن و جنگیدن تأثیرات ماندگاری بر مانورهای آینده آنها خواهد داشت.

نبرد برای باخموت از این جهت منحصربه‌فرد بود که گروه واگنر برای حمله به سنگرهای اوکراینی به گروه‌هایی از زندانیان تکیه می‌کرد تا دفاع  دشمن را گیج کند و مواضع تیراندازی نیروهای اوکراینی را بیابد. توانایی روسیه برای تکمیل نیروهای خود، اغلب با نیروهای آموزش‌ندیده، در مقطعی یکی از مزیت‌های این کشور بود، زیرا اوکراین را مجبور می‌کرد که واحدهای آموزش‌دیده خود را به خطر بیاندازد تا نیروهای خامی را که روس‌ها به‌عنوان سربازان یکبار مصرف تلقی می‌کردند، متوقف کند.

اما اوکراین با وجود از دست دادن قلمرو در شهر و داشتن تعداد زیادی تلفات، به مقابله ادامه داد. آنها از مزارع باز و جنگل‌های حومه شهر استفاده کردند و از توپخانه‌های دقیق غربی مانند راکت اندازهای HIMARS و هویتزرهای 155 میلی متری برای زخمی کردن و کشتن نیروهای روسی از فاصله دور بهره می‌بردند.

اکنون مسکو باید تصمیم بگیرد که آیا برای پیشروی به سمت غرب باخموت تلاش خواهد کرد یا خیر. چند کیلومتر دورتر، شهر چاسیو یار قرار دارد، اما اوکراین می‌تواند به ارتفاعات بین دو شهر عقب‌نشینی کند، جایی که می‌تواند به سمت نیروهای روسی در حال پیشروی شلیک کند. اما به احتمال زیاد، روس‌ها بر دفاع از باخموت و مسیرهای منتهی به آن تمرکز خواهند کرد.

نتایج نبرد باخموت هنوز به طور کامل مشخص نیست، چه از نظر تلفات کلی در هر دو طرف و چه از نظر میزان مهمات استفاده یا نابود شده. برآوردهای غربی در اوایل سال جاری تلفات مجروحان و کشته شدگان روسیه را از زمان آغاز تهاجم حدود 200،000 نفر تخمین می‌زنند و گمان می رود تلفات اوکراین نیز مشابه باشد. جنگ برای باخموت از آن زمان تاکنون هزاران تلفات دیگر را به این ارقام اضافه کرده است.

کوفمن گفت: «این فصل از جنگ بسته خواهد شد، حتی با ادامه نبرد در میدان‌های خارج از شهر، اما به خوبی می‌توان اراده اوکراین برای جنگیدن را در آن دید. اگرچه ممکن است برای سربازان سوال باشد که آیا نبرد برای باخموت به دلیل ملاحظات سیاسی بوده است یا دلایل نظامی.»