به گزارش اکوایران، قطر در تلاش است که حضور طالبان در منطقه را برای کاهش خطرات امنیتی به رسمیت بشناسد و به همین دلیل مذاکراتی را با افغانستان آغاز کرده تا با رفع موانع موجود در افغانستان، مسیر را برای حضور طالبان در عرصه بین‌المللی فراهم سازد. بنابر گزارش خبرگزاری رویترز، این روند با مشکلات بسیاری از سوی ایدئولوژی حاکم بر طالبان رو به روست و تا زمانی که حل نشود، جایگاهی در جهان برایشان تعریف نخواهد شد.

تمایل جدید حاکمان افغانستان برای رفع انزوا

به نوشته رویترز، درنشست 12 می در شهر قندهار در جنوب افغانستان برای نخستین دیدار رهبر طالبان هیبت الله آخوند زاده با یک رهبر خارجی، محمد بن عبدالرحمن آل ثانی نخست وزیر قطر، دیدار کرد. به گفته یک منبع مطلع، نخست وزیر قطر در ماه جاری با رهبر عالی طالبان مذاکرات محرمانه ای را در مورد حل تنش با جامعه بین المللی ، انجام داد که نشان دهنده تمایل جدید حاکمان افغانستان برای یافتن مسیرهایی برای تعامل با جهان و پایان دادن به انزوای آنها در عرصه بین‌المللی است. 

همچنین این منبع افزود که دولت جو بایدن، رئیس جمهور ایالات متحده در جریان این مذاکرت بوده و در حال هماهنگی بر موضوعات مورد بحث توسط طرفین و ادامه مذاکرات با طالبان است. موضوع دیگری که شیخ محمد با هیبت الله مطرح کرده، رفع ممنوعیت تحصیل دختران و اشتغال زنان توسط طالبان بوده است.

این نشست نشان‌گر موفقیت دیپلماتیک قطر در میانه انتقاد از محدودیت‌های زنان توسط طالبان است‌. این کشور  از روابط دیرینه خود با این جنبش اسلام‌گرا برای ایجاد تعامل عمیق‌تر جامعه بین‌المللی با کابل استفاده می‌کند. 

حضور واشنگتن در مذاکرات طالبان

به نوشته رویترز، ایالات متحده از طالبان خواسته تا به ممنوعیت تحصیل دختران و کار زنان برای آژانس‌های سازمان ملل و گروه‌های بشردوستانه، پایان دهد و آزادی برای پیشرفت و رشد را برایشان فراهم سازد و اجازه ورود افغان‌های خارج از صفوف طالبان را به دولت را صادر کند. اظهارات این منبع حاکی از این است که واشنگتن حتی از افزایش این مذاکرات در سطوح خرد، به امید رفع ممنوعیت‌هایی که مختص به زنان در افغانستان و کاهش بحران‌های انسانی و مالی وخیم که ده‌ها میلیون افغان را گرسنه و بیکار کرده است، حمایت می‌کند.

با این حال، کاخ سفید از اظهار نظر درمورد مذاکرات خودداری کرده و وزارات امورخارجه و سفارت قطر در واشنگتن نیز به درخواست‌ها در باب اظهارنظر در این زمینه پاسخی نداده است. طالبان هم به درخواست‌ها برای اظهار نظر پاسخی نداده است. 

ممنوعیت اشتغال و آموزش برای بانوان

محدودیت‌های تحصیلی و کار زنان، کمک‌های بشردوستانه را با مشکل مواجه کرده است و از دلایل کلیدی است که پس از سقوط دولت مورد حمایت غرب و خروج آخرین نیروهای بین‌المللی تحت رهبری ایالات متحده پس از دو دهه جنگ، به قدرت رسیدن حکومت طالبان در اوت 2021 را به رسمیت نمی‌شناسد. 

بر اساس گزارش سازمان ملل، در ماه مارس در شورای حقوق بشر در ژنو، رفتار طالبان با زنان و دختران ،جنایت علیه بشریت شمرده می‌شود. طالبان ادعا می‌کنند که مطابق با تفسیر آن‌ها از قوانین اسلامی و آداب و رسوم افغانستان به حقوق زنان احترام می‌گذارند. هیبت‌الله، یک اسلام‌گرای تندرو، تمایل چندانی برای سازش در احکامش نشان نداده است.

گرسنگی و ممنوعیت حضور بانوان، دلایل انزوای طالبان

ملاقات نخست‌وزیر قطر با حاکم کنونی افغانستان نشان می‌دهد که طالبان آماده است تا راه‌هایی را برای پایان دادن به انزوای این گروه و تقویت برنامه‌های امدادی برای گرسنگی و فقر انجام دهد. در ادامه این منبع ناشناخته گفت: این دیدار بسیار مثبت بود و هیبت الله «بسیار علاقه‌مند» به ادامه گفتگو با جامعه جهانی بود.

اما به رسمیت شناختن نهایی دولت طالبان توسط دیگر کشورها، که اعضای ارشد آن همچنان تحت تحریم های ایالات متحده و بین‌المللی قرار دارند، با توجه به رفتار آنها با زنان و سوابق ضعیف حقوق بشر چندان اطمینان‌بخش نیست. او همچنین افزود که شیخ محمد با هیبت الله نیاز به رفع ممنوعیت های تحصیل و اشتغال زنان، از جمله ممنوعیت کار آنها برای آژانس های ملل متحد و دیگر گروه های بشردوستانه را مطرح کرده است.

دولت طالبان از دی ماه وعده داده که دستورالعمل‌های مکتوب برای فعالیت بانوان را به گروه‌های امدادی ارسال خواهد کرد. طالبان در ماه مارس 2022 دختران را از تحصیل در دبیرستان منع کرد و در ماه دسامبر این ممنوعیت را به دانشگاه ها نیز تعمیم داد. آن‌ها می‌گویند زمانی که «شرایط» از جمله تهیه یک برنامه درسی اسلامی فراهم شود، مدارس متوسطه را برای دختران باز خواهند کرد.

رسیدگی به بحران بشردوستانه 

این منبع گفت که شیخ محمد و هیبت الله همچنین در مورد تلاش برای رفع بحران انسانی در افغانستان گفتگو کردند.

سازمان ملل متحد می گوید که تقریباً سه چهارم از جمعیت 40 میلیونی افغانستان به کمک نیاز دارند و هشدار داده که بودجه‌ای برای طالبان باقی نمانده است. این منبع گفت که شیخ محمد با هیبت الله طرح «تداوم تلاش‌های میدانی» طالبان در زمینه مبارزه با تروریسم را مطرح کرده که اشاره‌ای آشکار به تلاش کابل برای سرکوب ، گروه وابسته به دولت اسلامی است. با این حال، هیچ یک از طرفین مذاکرات با هیبت الله را فاش نکردند.

او هرگز قندهار را ترک نمی‌کند، اما از سال 2016 تاکنون رهبر مذهبی، سیاسی و نظامی طالبان بوده و این جنبش را به سوی پیروزی بر دولت کابل هدایت می‌کند. 

قطر به ستیزه‌جویان طالبان اجازه داد تا در سال 2013 دفتر سیاسی در دوحه باز کنند و مذاکرات آنها با واشنگتن را تسهیل کرد که دور آخر منجر به توافق سال 2020 برای خروج نیروهای بین المللی تحت رهبری ایالات متحده که 20 سال با آنها جنگیدند، شد.

در حالی که پادشاهی کوچک خلیج فارس هیچ روابط دیپلماتیک رسمی با افغانستان ندارد، سفارت آن در کابل باز است و منافع ایالات متحده را از همان مسیر تامین میکند.

قطر مدت‌هاست که جامعه بین‌المللی را تحت فشار قرار داده است تا با «نقشه راه» با گام‌هایی که طالبان را به رسمیت می‌شناسد، موافقت کند، و با این استدلال پیش می‌رود که انزوای افغانستان می‌تواند امنیت منطقه را مخدوش‌تر کند.