به گزارش اکوایران، دولت بایدن در ابتدا علاقه چندانی به توافق ابراهیم که هدفش عادی سازی روابط دیپلماتیک میان اسرائیل با امارات متحده عربی، بحرین و مراکش نداشت، با این حال این میراث سلفش بود که می بایست بدان تن دهد.

اما حالا به دلیل افزایش نفوذ چین در خاورمیانه، کاخ سفید در این پندار است که این توافقنامه می‌تواند اهرم اصلی برای حفظ نفوذ واشنگتن در منطقه باشد. بر این اساس، دولت بایدن در تلاش است تا دامنه این توافق را گسترده‌تر کرده و بستر را برای عادی‌سازی روابط عربستان با اسرائیل نیز هموار کند.

خیز کنگره برای به سرانجام رساندن توافق ابراهیم

آن گونه که هیل نوشته، به نظر می‌رسد که کنگره آماده است فراتر از آن‌چه هست، پیش برود. کمیته روابط خارجی مجلس نمایندگان، با حمایت دو حزب قوانینی را برای انتخاب یک نماینده ویژه برای این توافق، تعریف کرده است. این لایحه  که احتمالاً توسط کنگره تصویب خواهد شد، دولت را ملزم می‌کند تا گزارشی از تلاش‌های خود جهت گسترش این توافق‌نامه به کنگره گزارش دهد.

گزارش‌ها حاکی از آن است که کاخ سفید در صدد است تا دن شاپیرو، سفیر سابق آمریکا در اسرائیل در دولت اوباما را برای تصدی این سمت معرفی کند. شاپیرو، که رهبری ابتکار نقف را بر عهده داشته، هم در داخل دولت و هم در منطقه مورد توجه است. هدف اصلی دولت بایدن آن است تا برای برقراری روابط دیپلماتیک میان عربستان و اسرائیل بسترسازی کند. آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا، پیش از سفر دو هفته پیش خود به پادشاهی سعودی، گفته بود عادی‌سازی روابط بین اسرائیل و عربستان یکی از اولویت‌های دولت بایدن است. امروز ریاض و تل آویو روابط امنیتی غیررسمی و تجاری دارند.

موانع پیش روی دولت بایدن

در این میان ملک سلمان بر این موضوع که عربستان سعودی تا زمانی که در فرایند متوقف شده صلح با فلسطینی ها پیشرفتی حاصل نشود، روابط خود را با اسرائیل رسمی نخواهد کرد، پافشاری کرده و شاهزاده فیصل بن فرحان، وزیر امور خارجه عربستان سعودی نیز 8 ژوئین در کنفرانس مطبوعاتی مشترک خود با بلینکن این موضع را تکرار کرد. در چنین شرایطی این مقوله که کابینه نتانیاهو ساخت هزاران خانه جدید در کرانه باختری را تصویب کرده، احتمالاً چنین پیشرفتی را هدف تردیدهای بسیاری قرار خواهد داد.

احیای روابط دیپلماتیک بین تهران و ریاض پس از یک وقفه هفت ساله نیز فرایند پیوستن عربستان به توافق ابراهیم را پیچیده‌تر کرده است. به ادعای هیل ایران ممکن است سعودی‌ها را تحت فشار قرار دهد تا در تعاملات خود با اسرائیل بیش از این پیش نروند. علاوه بر این، اگر ابتکار ایران مبنی بر این‌که به تهران زودی با سعودی‌ها، امارات متحده عربی و سایر کشورهای حوزه خلیج فارس ائتلاف دریایی برقرار خواهد کرد، عملی شود، ایران اهرم دیگری برای منصرف کردن سعودی‌ها از پیوستن به توافق‌نامه در اختیار دارد.

بازدارندگی ایران عامل اصلی همکاری بین اسرائیل و عربستان سعودی بوده است. تصمیم دولت اوباما این بود که متحدان منطقه‌ای‌اش را از تلاش‌های خود برای دستیابی به توافق با ایران مطلع نکند؛ فعلی که سعودی‌ها و اسرائیلی‌ها را به هم نزدیک کرد. امروز به نظر نمی‌رسد که واشنگتن به دنبال احیای توافق هسته ای اولیه 2015 (موسوم به برجام) باشد، بلکه امیدوار است به تفاهم غیررسمی با ایران دست یابد تا بدین طریق مبادله زندانی ها را تسهیل کند. گفته می‌شود، براساس توافق احتمالی، تهران می‌تواند اورانیوم را تا سطح 60 درصد غنی‌سازی کند و ایالات متحده به بانک‌های کره جنوبی اجازه می‌دهد تا 7 میلیارد دلار از اموال بلوکه شده تهران را آزاد کنند.

آیا توافق واشنگتن و تهران می تواند عامل محرک باشد؟

به ادعای نشریه هیل در صورت به سرانجام رسیدن چنین توافقی، سعودی‌ها ممکن است به این نتیجه برسند که نمی‌توان به واشنگتن به عنوان یک ضامن امنیتی اعتماد کنند. آن‌ها احتمالاً روابط نیمه مخفی فعلی خود را با اسرائیل به عنوان پوششی در برابر ایران حفظ خواهند کرد، در حالی که با عادی‌سازی کامل روابط با تل آویو جهت جلوگیری از تنش بیشتر با تهران اجتناب خواهند کرد.

محاسبات نادرست بایدن

نتانیاهو به نوبه خود در حالی که به طور خصوصی از توافق احتمالی ایران و آمریکا راضی است اما علناً اعلام کرده است که اسرائیل به هیچ توافق جدیدی بین تهران و واشنگتن متعهد نخواهد بود و در صورت لزوم این حق را برای خود محفوظ می دارد که علیه ایران اقدام کند. طبیعتا هر گونه حمله نظامی اسرائیل، کل منطقه را بی‌ثبات و ایالات متحده را درگیر خواهد کرد.

واشنگتن در تلاش است تا هم عربستان و هم اسرائیل را از خود خشنود کند. این کشور می‌خواهد سعودی‌ها و اسرائیلی‌ها به واسطه توافق ابراهیم و در برابر نفوذ ایران به یکدیگر نزدیک شوند. با این حال، این کشور آماده است تا با ایران هم توافق کند. چنین سیاستی احتمالاً موجب خواهد شد تا اسرائیلی‌ها، سعودی‌ها و در واقع دیگر کشورهای حاشیه خلیج فارس از واشنگتن دور شوند، نفوذ ایران بیشتر شده و همه چیز به ضرر اسرائیل تمام شود.