به گزارش اکوایران، در جریان تنش‌های فزاینده ارمنستان و جمهوری آذربایجان، نیکول پاشینیان، نخست‌وزیر ارمنستان در روز چهارشنبه با رجب طیب اردوغان که متحد نزدیک باکو به شمار می‌رود، تماس گرفت. منابع دیپلماتیک منطقه می‌گویند که هدف از این تماس، راضی‌کردن آنکارا برای مهار باکو بود. ریاست‌جمهوری ترکیه در بیانیه‌ای اعلام کرد که پاشینیان عید قربان را به اردوغان و مردم ترکیه تبریک گفت که اقدامی غیرعادی برای رهبر یک ملت با اکثریت مسیحی است.

به نوشته المانیتور، بر اساس مشروح این گفتگو، رهبران دو کشور همچنین در مورد گفتگوهای عادی‌سازی با هدف احیای کامل روابط دیپلماتیک و بازگشایی مرز زمینی بین دو کشور صحبت کردند. مقامات منطقه‌ای گفتند که پاشینیان همچنان بر این باور است که تنش‌زدایی با آنکارا بهترین ضمانت برای جلوگیری از یک حمله تمام‌عیار دیگر از سوی آذربایجان بوده و به همین منظور می‌خواهد اردوغان را راضی کند. مقامات ارمنستان امیدوارند که انتصاب هاکان فیدان، رئیس دستگاه اطلاعاتی ترکیه به عنوان وزیر امور خارجه، انگیزه جدیدی برای مذاکرات ایجاد کند.

پاشینیان از اولین رهبرانی بود که پیروزی اردوغان در ریاست‌جمهوری و پارلمان را تبریک گفت. بر اساس پروتکل‌ها، واهاگن خاچاتوریان، رئیس‌جمهور ارمنستان بایستی در مراسم تحلیف اردوغان شرکت می‌کرد. با این حال، پاشینیان به جای او به این مراسم رفت.

تماس تلفنی روز چهارشنبه پس از گزارش‌هایی مبنی بر کشته‌شدن چهار نظامی ارمنی در پی حملات آذربایجان در اوایل روز چهارشنبه در امتداد مسیر ارتباطی در قره‌باغ کوهستانی انجام شد. روز قبل، آذربایجان ادعا کرده بود که یکی از افرادش در این منطقه توسط نیروهای ارمنی کشته شده است. این اتفاقات هم‌زمان با مذاکرات صلح بین آذربایجان و ارمنستان به میانجی‌گری آمریکا رخ داد. این دو کشور آخرین‌بار در سال ۲۰۲۰ بر سر منطقه مورد مناقشه‌ای که در سطح بین‌المللی به عنوان بخشی از آذربایجان شناخته می‌شود اما دارای اکثریت ارمنی است، وارد جنگ شدند.

آذربایجان با کمک ترکیه و اسرائیل پیروز شد و تمام اراضی خود را که توسط ارمنستان در جنگ قبلی قره‌باغ کوهستانی در اوایل دهه ۹۰ اشغال شده بود، پس گرفت.

اولسیا وارطانیان، تحلیلگر ارشد گروه بین‌المللی بحران در قفقاز جنوبی، خاطرنشان کرد که ارمنستان انتظارات کمی دارد. وارتانیان گفت: «آن‌ها به اینکه آنکارا بتواند باکو را تحت فشار قرار دهد، امیدی ندارند. در عوض، آنها استراتژی تعامل با آنکارا را حفظ کرده تا در صورت وقوع جنگ جدید، از کمک همه‌جانبه آن به آذربایجان جلوگیری کنند».

از سال گذشته که آذربایجان تنها مسیر اتصالی قره‌باغ کوهستانی به ارمنستان را محاصره کرد، باعث قطع دسترسی غیرنظامیان به منابع حیاتی شد و حملات علیه نیروهای ارمنی در داخل خاک ارمنستان را تشدید کرد، دوباره ترس از بروز درگیری‌ها افزایش یافته است. نیروهای حافظ صلح روسیه که برای حفظ آتش‌بس سال ۲۰۲۰ در منطقه مستقر شده بودند، در توقف درگیری‌ها ناکام مانده‌اند.

مذاکرات عادی‌سازی روابط ترکیه و ارمنستان که در ژانویه ۲۰۲۲ در مسکو آغاز شد، حتی پس از اینکه پاشینیان رسماً پذیرفت که قره‌باغ به آذربایجان تعلق دارد، تاکنون نتیجه چندانی نداشته است. اولین ثمره کوچک این مذاکرات یک سال بعد و زمانی که ترکیه ممنوعیت پروازهای باری مستقیم از ارمنستان را لغو کرد، به دست آمد. طرفین هنوز در حال کار بر روی جزئیات اجازه استفاده از مرز زمینی به اتباع کشورهای ثالث و دارندگان گذرنامه دیپلماتیک هستند.

بنیامین پوغوسیان، تحلیلگر سیاسی مقیم ایروان خاطرنشان کرد: «موضع اردوغان بسیار روشن است: خواسته‌های الهام علی‌اف، رئیس‌جمهور آذربایجان را برآورده کنید تا به نتیجه‌ای ملموس در روابط ترکیه و ارمنستان برسید. در مورد پاشینیان معتقدم که او صرفاً می‌خواهد تصویر مثبتی از خود در ایالات متحده و اتحادیه اروپا ایجاد کند که علی‌رغم موضع اردوغان، او به دنبال نتیجه‌ای مثبت است».

ایالات متحده و اتحادیه اروپا از آذربایجان خواسته‌اند تا محاصره را بردارد؛ اما علی‌اف، به دلیل وابستگی فزاینده اروپا به ذخایر عظیم گاز طبیعی کشورش که از طریق ترکیه به این قاره ارسال می‌شود، بیش از پیش ساز مخالف می‌زند. جنگ اوکراین نیز باعث تضعیف نفوذ کرملین در کشورهای شوروی سابق شده و به علی‌اف اجازه می‌دهد تا تهاجمی‌تر شود و ترکیه نیز می‌تواند نفوذ خود در حیاط‌خلوت روسیه را گسترش دهد.

وارطانیان گفت: «باکو علی‌رغم مذاکرات با میانجیگری آمریکا به تشدید تنش ادامه می‌دهد. منطقه امیدوار است که تنها مشارکت آمریکا و اتحادیه اروپا بتواند از جنگ دیگری جلوگیری کند».