به گزارش اکوایران، سیاست خارجی ایالات متحده در قبال خاورمیانه یک سیاست متناقض است. ایالات متحده مجموعه‌ای از مشارکت‌های استراتژیک را با هدف مقابله با تهدیدات متقابل حفظ می ‌کند و حضور نیروی دریایی قوی خود را در منطقه حفظ می‌کند که نه تنها از مسیرهای تجاری حیاتی برای اقتصاد ایالات متحده و اقتصاد جهانی محافظت می‌کند، بلکه به طور معمول تمرین‌ها و مانورهای چندجانبه‌ای را برگزار می‌کند. در عین حال به نظر می‌رسد که ایالات متحده به دنبال چرخش به سمت اقیانوس هند و اقیانوس آرام است.

طبق آنچه در نشنال اینترست آمده، این رویکرد منجر به ایجاد یک خلاء شده است که چین به دنبال پر کردن آن با استفاده از پیشبرد سیاست عدم تعهد در کنار شرکایی است که هم دوست و هم دشمن ایالات متحده هستند. در ابتدا، چین برای دستیابی به امنیت از طریق توسعه، روابط اقتصادی عملگرایانه با کشورها بر اساس مبادلات را تقویت می‌کند. لی چنگ ون، سفیر مجمع همکاری چین و کشورهای عربی، در سال 2016 بیان کرد: «مشکلات ریشه‌ای خاورمیانه در مسأله توسعه نهفته است و تنها راه حل نیز توسعه است.» با تعمیق این پیوندهای اقتصادی، چین به دنبال تقویت نوعی از روابط امنیتی است که به ناچار با منافع ایالات متحده در تضاد است.

مسابقهٔ ابرقدرت‌ها

 ژنرال مایکل اریک کوریلا، فرمانده مقر مرکزی ایالات متحده، در سخنانی خطاب به کمیته نیروهای مسلح سنا، در مارس 2023 اظهار داشت که ایالات متحده «در مسابقه ای برای ادغام با شرکای خود قبل از اینکه چین بتواند به طور کامل در منطقه نفوذ کند» به سر می‌برد. بنابراین، به دلیل سرریز مستقیم از فناوری به امنیت، نمی‌توان با روابط تجاری یا مسابقه فناوری به شیوه‌ای محجوب و متمایز از نگرانی‌های امنیتی گسترده رفتار کرد. کوریلا با اشاره به ماهیت ارگانیک فعالیت‌های اقتصادی، سیاسی و استراتژیک چین، اعلام کرد: «جمهوری خلق چین رقابت در منطقه را انتخاب کرده است. جمهوری خلق چین به شدت در حال گسترش حوزه دیپلماتیک، اطلاعاتی، نظامی و اقتصادی خود در سراسر منطقه است.»

چین توسعه و تجارت را مترادف و هم‌معنا می‌داند.ابتکار کمربند جاده چین (BRI)، متعهد به سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌های فیزیکی و دیجیتالی است که شامل اتصال بنادر و امکانات و پذیرش پلت‌فرم‌های دولت الکترونیک می شود. با گسترش بخش‌های دیجیتال خلیج فارس به کمک فناوری‌های پیشرفته، هواوی و علی‌بابا به طور فعال در تحول دیجیتال خلیج فارس که زیربنای جاده ابریشم دیجیتال است، مشارکت می‌کنند. پاسخ ایالات متحده ایجاد یک کمپین «شبکه پاک» بوده است که کشورهای ثالث را از خرید تجهیزات 5G هواوی و ZTE منصرف می‌کند. علاوه بر این، در ژوئیه 2022، جو بایدن، رئیس جمهور آمریکا، تفاهم‌نامه همکاری 5G و 6G را با عربستان سعودی امضا کرد. با این حال، این تنها یک شروع است، زیرا چین بزرگترین شریک تجاری عربستان سعودی است و ریاض به دنبال سرمایه‌گذاری 50 میلیارد دلاری در چین است. ایالات متحده باید طیف وسیعی از فناوری‌های نسل بعدی را مورد بررسی قرار دهد تا به عنوان وزنه تعادلی برای جاده ابریشم دیجیتال چین عمل کند. این امر باعث می‌شود ارتباطات و فناوری اطلاعات چین تهدیدی برای نیروهای ایالات متحده و متحدان فعال آن در منطقه نباشد.

در غیاب فناوری‌های پیشرفته ایالات متحده، طرح کمربند جاده ابریشم چین با چشم‌انداز 2030 عربستان سعودی که متعهد به توسعه قطب‌های تجاری و فنی، تولید و تأسیسات لجستیکی، هوش مصنوعی، صنایع دیجیتال و زیرساخت‌های شهر هوشمند است، هماهنگ است. عربستان سعودی در حال تنوع بخشیدن به اقتصاد خود برای جذب سرمایه‌گذاری های خارجی است و آن را قادر می‌سازد تا حلقهٔ وصلی باشد که قاره‌ها را به هم متصل می‌کند. این امر پادشاهی سعودی را به دلیل موقعیت حیاتی آن در مسیری که به چین اجازه می‌دهد از طریق ایران، امارات متحده عربی، مصر و الجزایر به اروپا و آفریقا دسترسی داشته باشد، به عنوان جواهر تاج پادشاهی کمربند جاده ابریشم قرار می دهد. می‌توان گفت این طرح مبنای اصلی چینی‌ها برای ایجاد مشارکت استراتژیک جامع با خاورمیانه باشد.

نفوذ فزایندهٔ چین

دخالت چین در منطقه از مسائل صرفا اقتصادی به مشارکت در مسائل سیاسی و امنیتی منطقه تبدیل شده است. در دسامبر 2021، گزارش شد که چین به عربستان سعودی در برنامه موشکی بالستیک و پهبادهای مسلح کمک می‌کند. چین به دنبال ساخت یک پایگاه نظامی در ابوظبی نیز بود، اما این سرمایه‌گذاری به دلیل فشارهای ایالات متحده رهاه شد و مسکوت باقی ماند. این خطر وجود دارد که چین همچنان به تعمیق روابط اقتصادی و استراتژیک خود ادامه دهد. چین ممکن است در موقعیتی باشد که منافع امنیتی خود را تا حدی پیش ببرد که متحدان ایالات متحده کمتر تسلیم فشارهای واشنگتن شوند. دلیل این امر ناهماهنگی آمریکا در اعمال فشار و عدم تعهد نسبت به امنیت منطقه است. به گفته یک مقام ایرانی، چین بر تشکیل یک ائتلاف دریایی منطقه ای شامل ایران، عربستان سعودی، امارات و سایرین برای تقویت ناوبری دریایی و امنیت خطوط کشتیرانی نظارت داشته است که مستقیماً با مأموریت سنتکام ایالات متحده در تضاد است. 

با این حال، استراتژی چین برای برقراری روابط اقتصادی به عنوان پایه و اساس روابط امنیتی و در عین حال حفظ سیاست عدم تعهد، امری ناپایدار است. پیشبرد همکاری‌های هسته‌ای چین با عربستان سعودی و امارات بدون برانگیختن خشم دولت ایران برای چین امکان‌پذیر نیست.

 اگر ایالات متحده به لحاظ استراتژیک در منطقه درگیر باشد و مایل به تقویت دفاعی کشورهای شورای همکاری خلیج فارس با فناوری‌های پیشرفته برای مقابله با جاده ابریشم دیجیتال چین باشد، بعید است که آنها به سمت ائتلاف‌های دریایی و امنیتی چین بچرخند. این امر به طور جدایی‌ناپذیری با تلاش ایالات متحده برای جلوگیری از دخالت چین در زیرساخت‌های منطقه و سرمایه‌گذاری در فناوری‌های پیشرفته مانند انرژی پاک مرتبط است. درست همانطور که چین روابط اقتصادی و امنیتی را به عنوان تلاشی سازنده برای ایجاد یک معماری فراگیر امنیتی درک می‌کند، ایالات متحده نیز باید از این رویکرد پیروی کند.