هشدار بی‌سر و صدای آمریکا به شرکای خلیج فارس

به گزارش اکوایران، مقامات آمریکایی درباره فروش تسلیحات چینی در خاورمیانه هشدار می‌دهند و می‌گویند که این فروش‌ها می‌تواند توانایی ارتش آمریکا برای همکاری با شرکای خود در منطقه را تضعیف کند.

به گفته کارشناسان، چین سلاح‌هایی ارائه نمی‌دهد که جایگزین مستقیم تسلیحات ایالات متحده شود، اما علاقه فزاینده به تسلیحاتی پکن می‌فروشد نشان دهنده تمایل بلندمدت کشورهای خاورمیانه برای تنوع بخشیدن به تامین کنندگان خود و نگرانی فزاینده آن‌ها در مورد تعهد ایالات متحده به منطقه است.

به نوشته اینسایدر، فروش تسلیحات چینی در خاورمیانه طی دهه گذشته 80 درصد افزایش یافته است که نتیجه گسترش روابط پکن با منطقه و تمایل این کشور برای تحویل سریع‌تر تسلیحات و با محدودیت‌های کمتر از واشنگتن است.

ژنرال مایکل کوریلا، رئیس فرماندهی مرکزی ایالات متحده، در ماه مارس به کمیته نیروهای مسلح سنا گفت که فروش نظامی خارجی چین در خاورمیانه «افزایش قابل توجهی» داشته است. کوریلا افزود مقامات چینی «کل کاتالوگ خود را باز می‌کنند، ارسال فوری ارائه می‌دهند، هیچ محدودیتی برای کاربر نهایی اعمال نمی‌کنند و تسهیلات ارائه می‌کنند.»

پهپاد وینگ ‌لونگ ساخت چین، دبی

کوریلا گفت: «اگر در آن‌ جا تجهیزات چینی وجود داشته باشد، ما نمی‌توانیم آن را با تجهیزات آمریکایی ادغام کنیم.» و افزود که از آنجایی که فروش تسلیحات چینی بسیار سریع‌تر پیش می‌رود، ایالات متحده «در یک مسابقه برای همگام شدن با شرکای خود است، قبل از اینکه چین بتواند به طور کامل در منطقه نفوذ کند.»

کالین کال، معاون سابق وزیر دفاع آمریکا در امور سیاست‌گذاری، اخیرا هشدار داد که پذیرش گسترده سخت‌افزار نظامی چین می‌تواند در ایجاد شبکه‌ای از سیستم‌های دفاع هوایی که دولت بایدن با شرکای آمریکا در منطقه در مورد آن صحبت کرده است، تداخل ایجاد کند.

کال در ماه ژوئیه، اندکی قبل از کناره‌گیری از پست خود در پنتاگون، به حضار در چتم هاوس، یک اندیشکده بریتانیایی، گفت: «چیزی که منجر به شکست طرح پدافند هوایی و موشکی یکپارچه می‌شود، مجموعه‌ای از تجهیزات نظامی چینی در این کشورها است که با سیستم‌های ما سازگاری ندارند و به دلایل امنیتی، به آنها اجازه داده نمی‌شود به شبکه‌ای که ما به آن متصل هستیم وصل شوند.»

کال افزود: «این یک مجازات نیست. ما به سیستم‌های پدافند هوایی چین اجازه تعامل با شبکه‌هایمان را نخواهیم داد و فکر می‌کنم شرکای ما این را درک می‌کنند.»

مقرون به صرفه و انبوه

کشورهای خاورمیانه به رهبری کشورهای عربی خلیج فارس برای دهه ها خریداران عمده تسلیحات ساخت آمریکا بوده‌اند. با این حال، روند در حال تغییر است. در دهه 2010، عربستان سعودی و امارات متحده عربی پهپادهای مسلح چینی را در زمانی خریداری کردند که ایالات متحده چنین تسلیحاتی را صادر نمی‌کرد.

احمد عبودوح ، یکی از اعضای چتم هاوس، گفت: حجم فروش تسلیحات چینی به منطقه «قابل توجه است و انتظار می‌رود همچنان افزایش یابد. ریاض و ابوظبی اخیراً مقادیر زیادی پهپاد ساخت ترکیه خریداری کردند، اما این بیشتر نشان دهنده تمایل آن‌ها به «سیاست تنوع در خرید» است تا دور شدن از چین.

عبودوح گفت که چین مدت‌هاست بر «پر کردن شکاف سامانه‌های تسلیحات جنگی سبک و کم‌هزینه» تمرکز کرده است، که با وجود تردید ایالات متحده برای فروش چنین تسلیحاتی به شرکای خود در خاورمیانه و شمال آفریقا، بیشتر تشویق شده است. از این رو صادرات چین به منطقه چشمگیر بوده است.»

سربازان آمریکایی در حال آماده‌سازی یک سامانه موشک پاتریوت در پایگاه هوایی العدید قطر

عبودوح به اینسایدر گفت این فروش‌ها برای چین «یک جزء جدایی ناپذیر» از «استراتژی جهانی تبدیل شدن به یک تولید کننده عمده تسلیحات و کنترل سهم جهانی بالاتری در فروش تسلیحات» نسبت به ایالات متحده، روسیه و اروپا است، به جای اینکه «بخشی از استراتژی منطقه‌ای چین» باشد.

وقتی صحبت به پدافند هوایی می‌رسد، کشورهای حاشیه خلیج فارس از تسلیحات پیشرفته ساخت ایالات متحده مانند پاتریوت و سامانه دفاع هوایی در ارتفاع بالا ترمینال استفاده می‌کنند که اولین نقش خود را زمانی ایفا کرد که امارات از آن برای سرنگونی موشک‌های بالستیک شلیک شده از یمن در ژانویه 2022 استفاده کرد.

هیچ کشور خاورمیانه‌ای تا کنون سیستم‌های دفاع هوایی پیشرفته چینی مانند HQ-22، نسخه چینی S-300 روسیه را خریداری نکرده است. (ترکیه در سال 2013 به فکر خرید HQ-9 چین، یک مشتق از S-300 بود، که منجر به هشدار ناتو در مورد مسائل مربوط به قابلیت همکاری شد. آنکارا در عوض، S-400 روسیه را خریداری کرد، که هشدارهای مشابهی را به دنبال داشت و در نهایت باعث شد آمریکا ترکیه را از برنامه اف-35 بیرون کند).

در حالی که ایالات متحده نگران فروش تسلیحات چینی به کشورهای خاورمیانه است، چین جایگزین مستقیمی برای آنچه ایالات متحده می‌فروشد ارائه نمی‌دهد.

امیلی هاثورن، تحلیلگر ارشد خاورمیانه و شمال آفریقا شرکت اطلاعات ریسک رین گفت: «فروش تسلیحات چینی به خاورمیانه مهم است زیرا مقرون به صرفه و انبوه است، اما پکن استراتژیک‌ترین، پیشرفته‌ترین تجهیزات تکنولوژیکی خود را نمی‌فروشد.»

هاثورن به اینسایدر گفت: «اگر این پویایی تغییر کند و پکن ارائه‌دهنده تجهیزات بسیار پیشرفته‌تر شود، یک تحول حیاتی برای ایالات متحده خواهد بود، اما این احتمال کم است.»

یک عامل در میان بسیاری از عوامل

تعامل کشورهای خاورمیانه با چین تا همین حالا بر آنچه ایالات متحده مایل است به آن‌ها بفروشد تأثیر گذاشته است.

ایالات متحده فروش 50 فروند اف-35 و 18 پهپاد ام‌کیو-48 به امارات را در ژانویه 2021 به قیمت 19 میلیارد دلار تایید کرد، اما واشنگتن به دلیل نگرانی از نقش چین در زیرساخت‌های 5G امارات و بندر خلیفه آن، این قرارداد را به کندی پیش برد. ابوظبی در نهایت این قرارداد را در دسامبر 2021 به حالت تعلیق درآورد.

از آن زمان، امارات متحده عربی 12 هواپیمای آموزشی L-15 چینی خریداری کرده است و قرار است در این ماه در یک رزمایش نیروی هوایی در چین شرکت کند - اولین رزمایش بین این کشورها.

هاثورن گفت، در حالی که تعمیق تحقیقات دفاعی و روابط امنیتی بین پکن و کشورهای عرب خلیج فارس برای ایالات متحده تعجب آور نیست، اما آن‌ها همچنان «نگران امنیت ملی ایالات متحده» هستند، اما اگر این کشورها «روابط امنیتی، اطلاعاتی و سیاسی قوی خود را با واشنگتن نیز حفظ کنند» احتمالاً به عنوان یک تهدید تلقی نخواهند شد.

عبودوح گفت که ایالات متحده «نگرانی‌های خاصی» در مورد « روابط نظامی تشدید شده» امارات با پکن و همچنین دریافت کمک چین توسط عربستان سعودی برای برنامه هسته‌ای غیرنظامی آن و «ظن داشتن یک برنامه موشکی بالستیک جداگانه» دارد.

عبودوح استدلال کرد که اگر ایالات متحده نگران «افزایش تبادلات نظامی» بین چین و کشورهای عربی خلیج فارس است، باید «با تصورات فزاینده درباره کاهش تعهد ایالات متحده به امنیت منطقه مقابله کند. اگر این کشورها آنچه را که از ایالات متحده می‌خواهند دریافت نکنند، گزینه‌ای جز جستجوی جایگزینی نخواهند داشت که بدون شک منافع امنیتی و نظامی ایالات متحده را تضعیف می‌کند.»

هاثورن گفت هشدارهای کال و کوریلا نتیجه «سال‌های متمادی است که ایالات متحده صرف تلاش برای ایجاد یک سیستم دفاع هوایی یکپارچه» در منطقه کرده است.

هاثورن افزود تازش چین به شورای همکاری خلیج فارس و شهرت روزافزون آن به عنوان «شریک قابل اعتماد برای دولت‌های همسو با ایالات متحده مانند امارات متحده عربی و عربستان سعودی قطعا یکی از عواملی است که توانایی جمع آوری چنین سیستمی [دفاع هوایی یکپارچه] را مختل می کند. اما این تنها یک عامل در میان بسیاری از عوامل است، از جمله تصورات متفاوت از تهدیدات در میان کشورهای عرب خلیج فارس و همچنین سطوح مختلف اعتماد بین خود دولت‌های عرب خلیج فارس.»