پیروزی نظامی بعید است؛ کی‌یف پیروز میدان دیپلماسی می‌شود؟

به گزارش اکوایران، دو ماه و اندی از جنگ فرسایشی در خط مقدم گسترده‌ای که از شرق تا جنوب کشور امتداد دارد، می‌گذرد و نیروهای اوکراین هنوز هیچ پیشرفت بزرگی نداشته‌اند. همه انتظار داشتند که ضدحمله اوکراین علیه مواضع روسیه سخت باشد، اما شاید بیش از آنچه انتظار می‌رفت، سخت بوده است. در حالی که نیروهای کی‌یف تلفات سنگینی به روس‌ها تحمیل کرده‌اند، تلفات قابل توجهی نیز متحمل شده‌اند و خود را گرفتار در انبوهی از میادین مین، سنگرها و دیگر استحکامات روسیه یافته‌اند. با وجود میلیاردها دلار کمک غرب برای آماده‌سازی تلاش اوکراین برای بازپس‌گیری سرزمین‌های از دست رفته، دستاوردهای آنها محدود بوده است.

چالش‌هایی که در پایان هفته گذشته گزارش شد، جامعه اطلاعاتی ایالات متحده را به این نتیجه رساند که ضدحمله اوکراین دست‌کم در یکی از اهداف کلیدی خود - رسیدن به شهر مهم جنوب شرقی ملیتوپل - ناکام خواهد ماند. این گزارش می‌نویسد: «این یافته‌ای است که اگر ثابت شود درست است، به این معناست که کیف در تلاش امسال به هدف اصلی خود یعنی قطع کردن پل زمینی روسیه به کریمه دست نخواهد یافت».

ملیتوپل، که دو بزرگراه کلیدی و یک خط راه آهن را در بر می‌گیرد، به عنوان دروازه‌ای به سوی کریمه دیده می‌شود. بازپس گیری آن، توانایی روسیه برای ارسال نیرو و تجهیزات به شبه جزیره را فلج می‌کند و ضربه شدیدی به روحیه‌ها وارد می‌کند، دردسرهای استراتژیک بی شماری را برای کرملین ایجاد می‌کند و دری را برای اوکراین باز می‌کند تا بیشتر به سمت کریمه که مسکو در سال 2014 به طور غیرقانونی ضمیمه کرد، فشار بیاورد.

به نوشته واشنگتن پست، مقامات اوکراینی، از جمله ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهور این کشور، تاکید کرده‌اند که نیروهایشان هر وجب از خاک از دست رفته اوکراین به روسیه، از جمله کریمه را پس خواهند گرفت. در ملاء عام، سیاستمداران و دیپلمات‌های غربی این دیدگاه را پذیرفته‌اند و تکرار می‌کنند که دولت‌هایشان تا هر زمانی که طول بکشد از اوکراین در دفاع از خود حمایت خواهند کرد. در فضای خصوصی، گفتگوها تیره‌تر و مشکوک‌تر است و بسیاری از مقامات درباره چشم‌انداز اوکراین برای بیرون راندن کامل مهاجمان روسی ناامید هستند.

ارزیابی جدید اطلاعاتی ایالات متحده منعکس کننده یک اجماع کمتر بحث شده، اما در حال ظهور است. روز جمعه، جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی کاخ سفید، تلاش کرد آن را کم اهمیت جلوه دهد. او قبل از نشست سران ایالات متحده با کره جنوبی و ژاپن در کمپ دیوید به خبرنگاران گفت: «در طول دو سال گذشته، تحلیل‌های زیادی در مورد روند این جنگ از جهت‌های مختلف انجام شده است. و ما در طول زمان تغییرات زیادی را در این تحلیل‌ها دیده‌ایم.»

اما مقامات ایالات متحده و همتایان اروپایی آنها به طور فزاینده‌ای در مورد آنچه که امیدوارند حمله متقابل اوکراین به آن دست یابد، محتاط‌تر هستند. ژنرال مارک ای. میلی، رئیس ستاد مشترک ارتش آمریکا اخیراً گفت: «من چند ماه پیش گفته بودم که این حمله طولانی، خونین و کند خواهد بود و دقیقاً همین است: طولانی، خونین و آهسته، و این یک مبارزه بسیار بسیار دشوار است.»

یوری ساک، مشاور وزیر دفاع اوکراین نیز گفته: «برای متعهد کردن نیروهای ذخیره خود باید مطمئن باشیم که مسیرهای عبوری باز است. ما ترجیح می‌دهیم آهسته‌تر پیش برویم و مطمئن شویم که جان سربازانمان را حفظ می‌کنیم.»

دور از خط مقدم نیز جنگ در حال تشدید است. در حالی که اوکراین حملات هواپیماهای بدون سرنشین به خاک روسیه را افزایش داده است، روسیه به حملات موشکی خود به مناطق نظامی و غیرنظامی اوکراینی ادامه می‌دهد. روز شنبه، حمله روسیه به یک میدان در شهر شمالی چرنیهیو، دست کم هفت نفر از جمله یک کودک را کشت. زلنسکی که در سفری به شمال اروپا در جستجوی کمک های نظامی بیشتر بود، قول داد که «پاسخی ملموس دهد.»

واقعیت این مبارزه دشوار منجر به برخی اعترافات صریح غیر معمول شده است. استیان جنسن، یکی از مقامات ارشد ناتو  اخیراً خشم اوکراین را برانگیخت، پس از آن که در یک رویداد عمومی در نروژ گفت که در صورتی که اوکراین برخی امتیازات ارضی را به روسیه بدهد، می‌تواند سناریویی را ببیند که در آن اوکراین عضویت در ائتلاف نظامی غربی را به دست می‌آورد.

ینس استولتنبرگ، دبیرکل ناتو، که جنسن رئیس ستاد اوست، مجبور شد از اظهارات زیردست خود عقب‌نشینی کند. هنگامی که با سؤالاتی در مورد پایان بازی در اوکراین مواجه شد، او با تکرار لفاظی‌هایی که مقامات غربی به طور معمول مطرح می‌کنند، گفت: «این اوکراینی‌ها و فقط اوکراینی‌ها هستند که می‌توانند تصمیم بگیرند که چه زمانی شرایط برای مذاکره وجود دارد، و می‌توانند روی میز مذاکره تصمیم بگیرند که راه‌حل قابل قبول چیست».

اما به نظر می‌رسد امتیاز دادن اوکراین چیزی است که بسیاری در کشورهای غربی مایل به قبول آن هستند. نقش ایالات متحده در حمایت از اوکراین احتمالاً با طولانی شدن جنگ و نزدیک شدن به انتخابات 2024 در داخل کشور قطبی‌تر خواهد شد. برخی از نظرسنجی‌ها اکنون نشان می‌دهد که اکثریت رای دهندگان آمریکایی، به ویژه جمهوری خواهان، نسبت به کمک های بیشتر به کیف شک دارند. برخی از کسانی که برای نامزدی ریاست جمهوری جمهوری خواهان رقابت می‌کنند هم در حال بهره‌برداری از این موضوع هستند.

ویوک راماسوامی، یکی از کاندیداهای جمهوری‌خواهان هفته گذشته به سی‌ان‌ان گفت: «هدف ما نباید شکست پوتین باشد. هدف ما باید این باشد که آمریکا پیروز شود.»

راماسوامی گفت: «من خطوط کنونی درگیری را فریز می‌کنم و این امر باعث می‌شود بخش‌هایی از منطقه دونباس در اختیار روسیه بماند. من همچنین متعهد می‌شوم که ناتو اوکراین را به عضویت نخواهد پذیرفت.»

چنین صحبت‌هایی توضیح می‌دهد که چرا دولت بایدن فکر می‌کند پوتین برای ادامه این جنگ تا بعد از انتخابات 2024 سرمایه گذاری کرده است. تام مالینوفسکی، نماینده سابق دموکرات کنگره و دیپلمات آمریکایی نوشت: «پوتین می‌داند که نامزد اصلی جمهوری‌خواهان برای ریاست‌جمهوری سال آینده، دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور سابق، به حمایت آمریکا از اوکراین پایان خواهد داد و افرادی مانند او در اروپا نیز وجود دارند. یک جنگ ابدی به نفع پوتین است، نه اوکراین.»

مالینوفسکی در مقاله خود پیشنهاد می‌کند که بهترین راه حل عملگرایانه برای پایان بازی اوکراین، ادامه حمایت از ضدحمله کیف تا سال آینده ، قبل از نشست بزرگ ناتو در واشنگتن است. در آنجا، ائتلاف نظامی غربی متعهد خواهد شد که عضویت و معاهده حفاظت از سرزمین‌های تحت کنترل اوکراین را تضمین کند. این امر به معنای اعطای تلویحی سرزمین به روسیه است، اما پوتین را با یک کابوس استراتژیک مواجه می‌کند؛ که کشوری را که مدت‌هاست حاکمیتش را نادیده می‌گیرد، به یکی دیگر از اعضای قوی ناتو در مرزهایش تبدیل می‌کند.

با این حال، صحبت از سناریوهای پایان بازی در جنگ همچنان خیالی است. تاکنون هیچ تعهدی از سوی روسیه برای مذاکره با حسن نیت محقق نشده است. تاتیانا استانوایا در فارن‌افرز، با اشاره به تمایلی که به مصالحه در میان نخبگان کرملین وجود دارد، نوشت: «هیچ کس به طور جدی پایان دیپلماتیک جنگ را در نظر نمی‌گیرد یا در مورد آن بحث نمی‌کند: تصوری که برای بسیاری از روس‌های بلندپایه مانند یک تهدید شخصی است، آن‌ هم با توجه به تمام جنایات جنگی که کشورشان مرتکب شده است و مسئولیتی که اکنون کل نخبگان در قبال قتل عام در اوکراین بر عهده دارند.»

کنستانزه استلزنمولر، محقق موسسه بروکینگز، اخیراً در مقاله‌ای نوشت: «صلح برای اوکراین در مقطعی باید شامل مذاکره با روسیه باشد. اما با توجه به رفتار سرسختانه کرملین، بار اثبات اعتبار تضمین‌های آن بسیار زیاد خواهد بود. آتش‌بس مبتنی بر انجماد وضعیت موجود در قالب ادامه اشغال کریمه و دونباس توسط روسیه، پاداش تجاوز پوتین و صرفاً توقف خصومت خواهد بود.»

او نتیجه گرفت که برای جلوگیری از «خطر تبدیل شدن پایان جنگ به یک دوره بین دو جنگ»، «تنها قوی‌ترین تضمین‌ها - یک مسیر روشن، سازنده و کوتاه برای عضویت در ناتو و اتحادیه اروپا - می‌تواند منافع امنیتی اوکراین، و در واقع کسانی را که از اتحاد غربی هستند برآورده کند.»

یک پیروزی دیپلماتیک کامل برای کی‌یف می‌تواند به جبران فقدان یک پیروزی نظامی کامل کمک کند.