نصب تابلوی اسرائیل در نشست سعودی/ گام اول عادی‌‌سازی روابط ریاض-تل‌آویو برداشته شد؟

به گزارش اکوایران، یک هیأت اسرائیلی روز دوشنبه در نشست یونسکو در ریاض شرکت کردند، که اولین سفر رسمی میان اسرائیل و عربستان سعودی بود و گمانه‌زنی‌ها در مورد عادی‌سازی بالقوه روابط میان این دو را افزایش داد.

یک مقام اسرائیلی به خبرگزاری فرانسه گفت که این هیئت پنج نفره روز یک‌شنبه برای شرکت در نشستی برای به‌روزرسانی فهرست میراث فرهنگی جهانی و تاریخی یونسکو، وارد عربستان شد.

بنابر گزارش المانیتور، این مقام که با توجه به حساسیت‌های این دیدار نخواست نامش فاش شود، گفت: «ما از حضور در این‌جا خوشحالیم – این یک قدم اول خوب است. ما از یونسکو و مقامات سعودی تشکر می‌کنیم.» به گفته این مقام، این تیم از طریق دبی به ریاض سفر کرد، چرا که هیچ پرواز مستقیمی بین اسرائیل و عربستان سعودی وجود ندارد. اسرائیلی‌ها ویزای خود را از طریق یونسکو، سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی سازمان ملل متحد دریافت کردند.

این هیئت، که شامل یک مقام امنیتی بود، روز دوشنبه به نشست یونسکو پیوستند و پشت میزی نشستند که روی آن نام «اسرائیل» نوشته شده بود. این مقام گفت که این دیدار «بسیار خوب بوده است... آن‌ها با ما بسیار خوب رفتار می‌کنند.»

تابلوی «اسرائیل» توجه سعودی‌هایی را که در این نشست کار می‌کردند به خود جلب کرد، جایی که بیش از 50 مکان جدید کاندیدای پیوستن به فهرست میراث جهانی یونسکو هستند. 

موانع همچنان باقی است

یک دیپلمات یونسکو گفت آدری آزولای، مدیر کل این آژانس در تضمین مشارکت اسرائیل در نشست ریاض نقش اساسی داشته است. این دیپلمات که نخواست نامش فاش شود، گفت: «این نتیجه چندین سال کار آدری آزولای است، تا شرایطی را در قلب یونسکو برای گفت‌وگو بین تمام بازیگران منطقه ایجاد کند».

در حالی که این دیدار هیچ اهمیت سیاسی آشکاری ندارد، اما در زمانی صورت می‌گیرد که شایعات فزاینده‌ای در مورد اقدامات برای نزدیک کردن دو کشور وجود دارد. 

بر اساس گزارش‌ها، هفته گذشته یک هیئت فلسطینی از ریاض دیدار کرد تا درباره مسیر پیش رو، در صورت رسمی‌سازی روابط عربستان سعودی و اسرائیل گفتگو کنند.

عربستان سعودی که دو مکان مقدس اسلام را در خود جای داده است، اسرائیل را به رسمیت نمی‌شناسد و تاکنون به توافقنامه ابراهیم -که در سال 2020 با میانجیگری ایالات متحده انجام شد و طی آن اسرائیل با کشورهای حوزه خلیج فارس، شامل امارات متحده عربی و بحرین روابط برقرار کرد- نپیوسته است.

عربستان سعودی که تلاش می‌کند اقتصاد متکی به نفت خود را اصلاح و احیا کند، در ماه‌های اخیر چندین حرکت دیپلماتیک برجسته انجام داده است، از جمله نزدیکی غیرمنتظره با ایران، پس از سال‌ها قطع روابط میان دو کشور سنگین‌وزن منطقه.

عزیز الغاشیان، تحلیلگر سعودی و کارشناس روابط دوجانبه، گفت: این واقعیت که این سفر با هماهنگی یونسکو انجام شد، نشان می‌دهد که همچنان «موانعی» در عادی‌سازی عربستان و اسرائیل باقی مانده است.

الغاشیان گفت که مقامات سعودی تصور می‌کنند  که اگر بخواهند پادشاهی را – تحت برنامه اصلاحات چشم انداز 2030 ولیعهد محمد بن سلمان- به یک مرکز تجاری و گردشگری جهانی تبدیل کنند، نمی‌توانند حضور بازیگری را ممنوع کنند. الغاشیان افزود: «اسرائیلی‌ها قطعاً این را به عنوان اولین قدم [به سمت عادی‌سازی] تبلیغ می‌کنند، در حالی که در واقع یونسکو آن را تسهیل کرده است. این واقعاً در نتیجه مهارت دیپلماتیک یا پیروزی‌های دیپلماتیک آنها نیست.» او دیدار هیئت اسرائیلی را با سفری که در تابستان امسال توسط بازیکنان ورزش‌های الکترونیک اسرائیلی برای جشنواره گیمرز8 انجام شد، مقایسه کرد، که آن سفر نیز به «هماهنگی شخص ثالث»، توسط برگزارکنندگان جهانی مسابقات نیاز داشت.