بازگشت بزرگ سیاستمدار رسوا؛ چرخش اسلواکی به سمت پوتین؟

به گزارش اکوایران، در رقابتی شلوغ، یک حزب پوپولیست روسیه‌گرا در انتخابات پارلمانی روز یک‌شنبه اسلواکی اول شد، رأیی که بسیاری در اروپا آن را زنگ خطری برای حمایت از جنگ در اوکراین می‌دانند.

به نوشته نیویورک تایمز، حزب به رهبری رابرت فیکو، نخست‌وزیر سابق اسلواکی که قول داده کمک به کیف را متوقف کند، تقریباً ۲۳ درصد آرا را کسب کرد؛ در حالی که حزب لیبرال که خواهان حمایت قوی از کیف در مبارزه با روسیه است با حدود ۱۸ درصد دوم شد.

هیچ یک از دو نفر اول (حزب پوپولیست و چپ‌گرای اِسمِر متعلق به آقای فیکو و حزب لیبرال اسلواکی مترقی) نتوانستند اکثریت لازم برای تشکیل دولت بعدی را به دست بیاورند؛ بنابراین، توپ تشکیل دولت جدید و سیاست آن در قبال اوکراین در زمین احزاب کوچک‌تر افتاده است که دیدگاه‌های بسیار متفاوتی در مورد روسیه و توانایی تشکیل ائتلاف دارند.

یک حزب راست افراطی که حتی بیشتر از حزب فیکو با کمک به اوکراین مخالف است، نتوانست به پارلمان راه پیدا کند و تشکیل دولت را برای نیروهای ضداوکراین دشوار کرد.

مردم اسلواکی، کشوری کوچک در اروپای مرکزی که هم مرز با اوکراین است، در مواجهه با انتخاب‌های فراوانی بین کمونیست‌ها و ناسیونالیست‌های راست افراطی، روز شنبه در یک انتخابات عمومی به پای صندوق‌های رای رفتند که پیامدهای بزرگی در مورد حمایت غرب از اوکراین را در پی خواهد داشت.

بیست و پنج حزب از سراسر طیف سیاسی نامزدهای پارلمان را معرفی کردند، اما افرادی که رتبه‌های اول و دوم را کسب کردند، مواضع کاملاً متضادی در مورد اوکراین ارائه کردند. نظرسنجی‌های اوایل روز یکشنبه نشان داد که اسلواکی مترقی که می‌خواهد به حمایت از اوکراین ادامه دهد و توسط میکال سیمچکا، روزنامه‌نگار سابق و نماینده لیبرال پارلمان اروپا رهبری می‌شود، در رتبه دوم و پس از حزب فیکو قرار گرفته است.

نتایج رسمی اولیه، عمدتاً از مناطق روستایی، فیکو را در صدر قرار داد، اما مخالفان او معتقدند که رای‌شماری نهایی شامل آرای شهرهای لیبرال‌تر مانند براتیسلاوا به نفع آن‌ها خواهد بود.

این مزیت برای فیکو، نخست‌وزیر سابق که در سال ۲۰۱۸ در بحبوحه اعتراضات گسترده به قتل روزنامه‌نگاری که در حال تحقیق در مورد فساد دولتی بود، از سمت خود برکنار شد، باقی ماند. این بازگشت بزرگی برای سیاستمداری رسوا است که مورد نفرت بخش‌های عمده‌ای از جامعه بود و پس از عملکرد ضعیف حزبش در انتخابات سال ۲۰۲۰، کسی روی آن حساب باز نمی‌کرد. Voice، حزب سوسیال‌دموکرات پیتر پلگرینی، متحد سابق فیکو نزدیک به ۱۵ درصد آرا را به دست آورد و به برگ برنده احتمالی تبدیل شد.

علی‌رغم تحولات سیاسی تقریباً مداوم از زمان آخرین انتخابات در سال ۲۰۲۰، اسلواکی که یکی از اعضای اتحادیه اروپا و ناتو است، حامی سرسخت و ثابت‌قدم اوکراین در جنگ با روسیه بوده و از پناهجویان استقبال می‌کرد و میلیون‌ها دلار از سلاح‌های دوران شوروی را به کی‌یف بخشید. اسلواکی اولین کشوری بود که جت‌های جنگنده و موشک‌های دفاع هوایی را به اوکراین ارائه کرد.

با توجه به مخالفت پر سروصدای فیکو برای کمک به اوکراینی‌ها، این انتخابات در سراسر اروپا به عنوان شاخصی از اجماع جریان اصلی در مورد جنگ دیده شد. دومینیکا هادو، تحلیلگر گروه تحقیقاتی گلوبسک مستقر در براتیسلاوا گفت: «اما برای اکثر رأی‌دهندگان، انتخابات اساساً در مورد اوکراین نبود. این بیشتر در مورد ارزش‌ها، محافظه‌کاری در مقابل لیبرالیسم و مسائل مربوط به معیشت بود».

مانند بسیاری از کشورهای اروپایی دیگر، اسلواکی یک سیستم رأی‌گیری تناسبی دارد که به احزاب کوچکتر کمک می‌کند تا با کسب ۵ درصد آرا، کرسی‌های خود را داشته باشند و این امر تشکیل دولت را وابسته به احزاب کوچکتر می‌کند. به نظر می‌رسد که علاوه بر دو حزب برتر، پنج حزب دیگر نیز موفق شدند از این آستانه عبور کنند.

پلگرینی از حزب Voice بر اساس وعده‌هایی مبنی بر تقویت دولت و کاهش قیمت‌های مواد غذایی کارزار انتخاباتی خود را راه انداخت. او با بسیاری از دیدگاه‌های ضدمهاجرتی فیکو، رئیس سابقش و حزب راست افراطی ملی‌گرای جمهوریکا که از آستانه آرای لازم برای ورود به پارلمان را به دست نیاورد، اشتراک دارد. اما بر خلاف فیکو و راست افراطی، پلگرینی علاقه‌ای به توقف حمایت از اوکراین نشان نداده است. بین فیکو و پلگرینی اختلافات زیادی وجود دارد.

حزب فیکو در بیشتر دوره مبارزات انتخاباتی در نظرسنجی‌ها پیشتاز بود. او بیش از یک دهه به عنوان نخست‌وزیر اسلواکی خدمت کرد تا اینکه در سال ۲۰۱۸ از سمت خود کناره‌گیری کرد. پلگرینی که دست راست فیکو در حزب اسمر که بود و حزب رقیب آن، Voice را تأسیس کرد، به عنوان نخست‌وزیر منصوب شد.

اسلواکی مترقی در انتخابات گذشته نتوانست کرسی به دست آورد، اما عملکرد خود را در روز شنبه بهبود بخشید و به نظر می‌رسد که از فاصله‌گرفتن با فیکو و سیاستمداران راست میانه که کشور را در سه سال گذشته با ائتلاف‌های بی‌ثبات اداره کرده‌اند، سود برده است.

پیش از این تنها عضو اتحادیه اروپا که به شدت علیه کمک به اوکراین صحبت کرده بود، ویکتور اوربان، نخست‌وزیر مجارستان بود. کشمکش‌های اوربان با شرکای خود در ناتو و اتحادیه اروپا در مورد طیفی از مسائل، کشورش را به یک منزوی با نفوذ محدود تبدیل کرده است.

اسلواکی که از سال ۲۰۲۰ توسط یک سری از دولت‌های ائتلافی جریان اصلی، اگرچه متفرق و بسیار بی‌ثبات، اداره می‌شود، نقش مهم و اولیه‌ای در جلب حمایت اروپا از اوکراین ایفا کرد و نمی‌توان به راحتی آن را با مجارستان مقایسه کرده و نادیده گرفت که در اتحادیه اروپا به عنوان یک مشکل‌ساز شناخته می‌شود.

شکست تمام احزاب در کسب اکثریت، راه را برای چانه‌زنی‌های سخت بر سر تشکیل یک دولت ائتلافی جدید باز کرد. فیکو در طول مبارزات انتخاباتی متعهد شد که در صورت انتخاب‌شدن، «حتی یک فشنگ» مهمات به اوکراین ارسال نکند. او از دیدگاه‌های طرفدار روسیه دفاع کرد که توسط صدای تعداد زیادی از نشریات کوچک و اما بانفوذ طرفدار مسکو و اکانت‌های حامی روسیه در شبکه‌های اجتماعی تقویت می‌شد.

ورا جوروا، نایب‌رئیس بازوی اجرایی اتحادیه اروپا در بروکسل و سیاستمدار اهل چِک که مسئول سیاست دیجیتال است، هفته گذشته در پلتفرم‌های دیجیتالی مانند فیس‌بوک و تیک‌تاک خواستار انجام کارهای بیشتری برای بی‌اثرکردن «سلاح چند میلیون یورویی روسیه برای دستکاری وسیع در انتخابات» شد. او گفت که انتخابات اسلواکی یک «مورد آزمایشی» برای توانایی روسیه جهت تأثیرگذاری بر انتخاب رأی‌دهندگان از طریق اطلاعات نادرست آنلاین بود.

اسلواکی از قرن نوزدهم، زمانی که لودویت استور، یک سیاستمدار و نویسنده ناسیونالیست اسلواکی که از تسلط امپراتوری اتریش-مجارستان بر منطقه ناامید شده بود، به کمک روسیه، یک کشور اسلاو چشم دوخت. او پیشنهاد کرد که سرزمین‌های اسلواکی‌ها باید توسط امپراتوری روسیه جذب شوند.

نظرسنجی Globsec در ماه مارس از افکار عمومی در سراسر اروپای شرقی و مرکزی نشان داد که ۵۱ درصد از اسلواکیایی‌ها معتقدند که اوکراین یا غرب «مسئول اصلی» جنگ هستند. این رقم در سایر کشورهای اروپای شرقی بسیار کمتر است. با توجه به اینکه در حال حاضر، اسلواکی بیش از آنچه را که می‌تواند به اوکراین کمک کرده، بعید است که جریان تسلیحات به میزان قابل توجهی کاهش یابد. با این حال، می‌تواند به فراخوان‌های جریان اصلی برای پایان‌دادن به حمایت یا حداقل کاهش آن کمک کند که تا کنون به حاشیه‌های سیاسی اروپا محدود شده است.

پیشرفت آهسته ضدحمله اوکراین علیه مواضع مستقر روسیه در جنوب اوکراین، انتظارات برای پیروزی سریع را کاهش داده و صداها در فرانسه و دیگر کشورهای بزرگ اروپایی را که مخالف تعهد بی‌پایان برای تسلیح اوکراین هستند، تقویت کرده است.