رکب تسلیحاتی بزرگ حماس به اسرائیل

به گزارش اکوایران، برای سال‌ها، تحلیلگران برای توضیح این که حماس چگونه با وجود محاصره نظامی اسرائیل بر نوار غزه، تا این حد مسلح باقی‌ مانده است به مسیرهای زیرزمینی قاچاق اشاره کرده‌اند. اما به گفته کارشناسان تسلیحات و اطلاعات اسرائیل و غرب، اطلاعات جدید نشان داده که حماس توانسته بسیاری از موشک‌ها و تسلیحات ضدتانک خود را از انبوه مهمات منفجر نشده در حملات اسرائیل به غزه، بسازد. حماس همچنین جنگجویان خود را با سلاح‌های سرقت شده از پایگاه‌های نظامی اسرائیل مسلح می‌کند.

به نوشته نیویورک‌تایمز، اطلاعات جمع‌آوری‌شده در طول ماه‌ها درگیری نشان داد، درست همانطور که مقامات اسرائیلی در مورد نیات حماس قبل از 7 اکتبر قضاوت نادرستی داشتند، توانایی آن برای دستیابی به تسلیحات را نیز دست کم گرفتند.

آنچه اکنون مشخص است این است که همان سلاح‌هایی که نیروهای اسرائیلی در 17 سال گذشته برای محاصره غزه استفاده کرده‌اند، اکنون علیه آن‌ها استفاده می‌شود. مواد منفجره اسرائیلی و آمریکایی به حماس این امکان را داده است که اسرائیل را موشک باران کند و برای اولین بار، از غزه به شهرهای اسرائیلی نفوذ کند.

مایکل کارداش، معاون سابق بخش خنثی سازی بمب پلیس اسرائیل، گفت: «مهمات منفجر نشده منبع اصلی مواد منفجره حماس است. آن‌ها بمب‌ها و مهمات توپخانه اسرائیل را باز می‌کنند و آن‌ها را برای مواد منفجره و موشک‌هایشان تغییر کاربری می‌دهند.»

مهندسان مواد منفجره در سال 2021 یک موشک منفجر نشده اسرائیلی را در خان یونس، در جنوب نوار غزه برمی‌دارند

کارشناسان تسلیحات می‌گویند که تقریباً 10 درصد مهمات معمولاً منفجر نمی‌شوند، اما در مورد اسرائیل، این رقم می‌تواند بیشتر باشد. زرادخانه اسرائیل شامل موشک‌های دوران ویتنام است که ایالات متحده و دیگر قدرت‌های نظامی مدت‌هاست تولید و استفاده از آن‌ها را متوقف کرده‌اند. یکی از افسران اطلاعاتی اسرائیل گفت درصد شکست در برخی از این موشک‌ها می‌تواند تا 15 درصد باشد.

نتیجه سال‌ها بمباران

سال‌ها بمباران پراکنده و بمباران اخیر غزه، این منطقه را با هزاران تن مهمات منفجر نشده پر کرده است که منتظر استفاده مجدد هستند. یک بمب 750 پوندی منفجر نشده می‌تواند به صدها موشک یا راکت تبدیل شود.

مقامات اسرائیلی قبل از حمله اکتبر می‌دانستند که حماس می‌تواند برخی از تسلیحات ساخت اسرائیل را بازیابی کنند، اما مقیاس آن، کارشناسان تسلیحاتی و دیپلمات‌ها را شگفت زده کرده است.

مقامات اسرائیلی همچنین می‌دانستند که زرادخانه‌های آن‌ها در برابر سرقت آسیب‌پذیر است. یک گزارش از اوایل سال گذشته نشان می‌دهد که هزاران گلوله و صدها تفنگ و نارنجک از پایگاه‌های بدون نگهبان به سرقت رفته است.

عواقب این موضوع در 7 اکتبر آشکار شد. ساعاتی پس از نفوذ حماس، چهار سرباز اسرائیلی جسد یک عضو مسلح حماس را که در خارج از پایگاه نظامی رعیم کشف کردند که حامل یک نارنجک ضدگلوله اسرائیلی، از تولیدات اخیر بود. سایر جنگجویان حماس این پایگاه را تسخیر کردند و مقامات ارتش اسرائیل می‌گویند مقداری سلاح به غنیمت گرفته شده و به غزه بازگردانده شده است.

چند کیلومتر دورتر، اعضای یک تیم اسرائیلی یکی از 5000 موشک شلیک شده در آن روز توسط حماس را کشف کردند. به گفته یک افسر اطلاعاتی اسرائیل، مواد منفجره آن از یک موشک منفجر نشده اسرائیلی -که در طول جنگ قبلی به غزه شلیک شده بود- آمده است.

موشک‌ها و راکت‌ها به مقادیر زیادی مواد منفجره نیاز دارند که به گفته مقامات، سخت‌ترین ماده برای قاچاق به داخل غزه است.

با این حال، حماس در 7 اکتبر آنقدر راکت و موشک شلیک کرد که سامانه پدافند هوایی گنبد آهنین اسرائیل نتوانست با آن مقابله کند. راکت‌ها به شهرها، شهرک‌ها و پایگاه‌های نظامی اصابت کردند و نیروهای پیاده را پوشش دادند. یک راکت به پایگاه نظامی اصابت کرد که گفته می‌شود بخشی از برنامه موشکی هسته‌ای اسرائیل را در خود جای داده است.

پیشرفت در مهارت تولید

زمانی حماس برای ساخت موشک به موادی مانند کود شیمیایی و پودر قند - که به اندازه مواد منفجره درجه نظامی قدرتمند نیستند - متکی بود. اما از سال 2007، اسرائیل محاصره شدیدی را اعمال کرده و واردات کالاها، از جمله تجهیزات الکترونیکی و رایانه‌ای را که می‌توان از آن‌ها برای ساخت سلاح استفاده کرد، محدود کرد.

آن محاصره و تخریب تونل‌های قاچاق منتهی به غزه و خارج از غزه، حماس را مجبور کرد خلاقیت بیشتری به خرج بدهد.

اکنون توانایی‌های ساخت آن‌ها به اندازه‌ای پیچیده است که می‌توانند کلاهک‌های بمب‌هایی با وزن 2000 پوند را باز کرده، مواد منفجره آن را جمع‌آوری کرده و تغییر کاربری دهند.

ایال هولاتا، مشاور امنیت سابق اسرائیل گفت: «آنها یک مجموعه صنایع نظامی در غزه دارند. بخشی از آن روی زمین، و بخشی در زیر زمین است، و آن‌ها می‌توانند بسیاری از آنچه را که نیاز دارند تولید کنند.»

شاخه نظامی حماس، گردان‌های قسام، سا‌ل‌ها توانایی‌های تولیدی خود را به رخ کشیده است. پس از جنگ سال 2014 با اسرائیل، این گروه تیم‌های مهندسی را برای جمع آوری مهمات منفجر نشده مانند گلوله‌های هویتزر و بمب‌های مارک 84 ساخت آمریکا ایجاد کرد.

این تیم‌ها با واحدهای خنثی‌سازی پلیس همکاری می‌کنند و به مردم اجازه می‌دهند تا با خیال راحت به خانه‌های خود بازگردند. آن‌ها همچنین به حماس کمک می‌کنند تا برای جنگ بعدی آماده شود.

یکی از فرماندهان گردان‌های قسام در سال 2020 به الجزیره گفت: «راهبرد ما از تغییر کاربری این قطعات، تبدیل این بحران به یک فرصت بود.»

یک کارشناس مواد منفجره حماس در یک پایگاه پلیس محلی در خان یونس در سال 2021

بازوی رسانه‌ای قسام در سال‌های اخیر ویدئوهایی را منتشر کرده است که دقیقاً نشان می‌دهد آن‌ها چه می‌کنند: اره کردن کلاهک‌ها، بیرون کشیدن مواد منفجره - معمولاً به صورت پودر - و ذوب کردن فلزات آن برای استفاده مجدد.

در سال 2019، کماندوهای قسام صدها مهمات را در دو کشتی نظامی بریتانیا که در دوران جنگ جهانی اول، یک قرن قبل، در سواحل غزه غرق شده بودند، کشف کردند. قسام در آن زمان اعلام کرد که این کشف به آن اجازه می دهد صدها موشک جدید بسازند.

احمد فواد الخطیب، تحلیلگر سیاست خاورمیانه که در غزه بزرگ شده، گفت: «اصلی‌ترین راه برای حماس برای دستیابی به تسلیحات از طریق تولید داخلی است. فقط یک سری تغییرات شیمیایی لازم است تا شما بتوانید تقریباً هر آنچه را که می‌خواهید بسازید.»

اسرائیل می‌گوید که از 7 اکتبر حداقل 22،000 حمله هوایی و توپخانه‌ای به غزه انجام داده است. هر کدام اغلب شامل چندین گلوله است، به این معنی که احتمالاً ده‌ها هزار واحد مهمات پرتاب یا شلیک شده است - و هزاران عدد از آن‌ها منفجر نشده‌اند.

چارلز برچ، رئیس سرویس مبارزه با مین‌های سازمان ملل در غزه، گفت: «توپخانه، نارنجک‌های دستی، مهمات دیگر – ده‌ها هزار مهمات منفجر نشده پس از این جنگ باقی خواهد ماند. این‌ها مثل یک هدیه رایگان برای حماس هستند.»